— Андрэй Міхайлавіч, якія прычыны харчовых атручэнняў?
— Трэба сказаць, што атручэнні, або харчовыя таксікаінфекцыі — гэта вострыя інфекцыйныя захворванні, якія выклікаюць умоўна-патагенныя бактэрыі. Пры траплянні мікраарганізмаў у харчовыя прадукты ў іх назапашваюцца таксіны, якія могуць выклікаць атручэнні чалавека.
Харчовую таксікаінфекцыю выклікае вялікая група бактэрый. Узбуджальнікі шырока распаўсюджаныя ў прыродзе, валодаюць яўнай устойлівасцю і здольныя размнажацца ў навакольным асяроддзі. Усе яны — пастаянныя прадстаўнікі нармальнай мікрафлоры кішэчніка чалавека і жывёл.
— Што з'яўляецца крыніцай інфекцыі?
— Розныя жывёлы і людзі. Найбольш часта гэта асобы, якія маюць гнойныя захворванні — панарыцый (гнойнае запаленне тканак пальцаў), ангіну, фурункулёз і іншыя. Сярод жывёл — каровы і авечкі, якія хварэюць на мастыты. Усе яны выдзяляюць узбуджальніка (звычайна стафілакокі), якія трапляюць у харчовыя прадукты падчас іх апрацоўкі, дзе і адбываецца размнажэнне і назапашванне бактэрый. Эпідэмічную небяспеку складаюць як хворыя, так і носьбіты ўзбуджальнікаў. Праўда, перыяд заразлівасці хворых невялікі.
Узбуджальнікаў некаторых таксікаінфекцый людзі і жывёлы выдзяляюць у навакольнае асяроддзе. Рэзервуарам шэрага ўзбуджальнікаў могуць з'яўляцца глеба, вада і іншыя аб'екты навакольнага асяроддзя, забруджаныя выдзяленнямі жывёл і чалавека.
— Як узбуджальнікі трапляюць у ежу?
— Механізм перадачы — фекальна-аральны, асноўны шлях перадачы — харчовы. Для ўзнікнення харчовых таксікаінфекцый, выкліканых умоўна-патагеннымі бактэрыямі, неабходная масіўная доза ўзбуджальніка або пэўны час для яго размнажэння ў харчовых прадуктах. Часцей за ўсё харчовыя таксікаінфекцыі звязаныя з ужываннем малака, малочных прадуктаў, рыбных кансерваў у алеі, мясных, рыбных і агароднінных страў, а таксама кандытарскіх вырабаў, якія змяшчаюць крэм — торты, пірожныя. Прыгатаванне некаторых мясных страў і вырабаў, павольнае ахалоджванне, шматразовае падаграванне, умовы іх рэалізацыі спрыяюць прарастанню спор і размнажэнню вегетатыўных формаў. У перадачы ўзбуджальніка ўдзельнічаюць розныя аб'екты навакольнага асяроддзя: вада, глеба, расліны, прадметы быту і догляду хворых.
— А ці можа наш імунітэт супрацьстаяць інфекцыі?
— Натуральная ўспрымальнасць людзей высокая. Звычайна цярпіць большасць асоб, якія ўжывалі заражаную ежу. Аднак апрача ўласцівасцяў узбуджальніка (дастатковая доза, высокая вірулентнасць), для развіцця захворвання патрабуецца шэраг спрыяльных фактараў як з боку мікраарганізма, так і чалавека — зніжаная супраціўляльнасць, наяўнасць спадарожных захворванняў. Найбольш успрымальныя людзі з групы рызыкі: нованароджаныя, аслабленыя асобы, пацыенты пасля хірургічных умяшанняў або доўгага прыёму антыбіётыкаў.
Трэба дадаць, што захворванні, выкліканыя ўмоўна-патагеннымі мікраарганізмамі, распаўсюджаныя паўсюдна. Успышкі нярэдка здараюцца ў сем'ях. Вельмі характэрныя групавыя заражэнні сярод пасажыраў марскіх суднаў, турыстаў і членаў дзіцячых і дарослых арганізаваных калектываў. Успышкі звычайна носяць выбуховы характар і часцей рэгіструюцца летам.
— Колькі звычайна доўжыцца захворванне?
— Інкубацыйны (схаваны) перыяд складае, як правіла, некалькі гадзін, аднак у асобных выпадках ён можа скарачацца да 30 хвілін або, наадварот, падаўжацца да 24 гадзін і больш.
Для захворванняў характэрны востры пачатак — з млоснасці, неаднаразовых ванітаў, вадкага стулу ад некалькі да дзесяці разоў на суткі і больш. Болі ў жываце і тэмпература могуць быць нязначнымі, аднак у частцы выпадкаў назіраюцца моцныя схваткападобныя болі ў жываце, кароткачасовае (да сутак) павышэнне тэмпературы цела да 38-39 градусаў, дрыжыкі, агульная слабасць, галаўны боль. Ход захворвання кароткі і звычайна доўжыцца адзін-тры дні.
У такіх выпадках паказанае прамыванне страўніка, ранняе прызначэнне энтэрасарбентаў (актываваны вугаль і іншае), вітамінаў.
— Як можна папярэдзіць харчовыя атручэнні?
— У аснове прафілактыкі — захаванне санітарна-гігіенічнага і тэхналагічнага рэжымаў, нормаў і правілаў нарыхтоўкі, прыгатавання, захоўвання і рэалізацыі харчовых прадуктаў. Для папярэджання стафілакокавых атручэнняў у работнікаў харчовых прадпрыемстваў праводзяць санацыю носьбітаў стафілакока ў насаглотцы і на скурным покрыве, лячэнне хранічных запаленчых захворванняў міндалін і верхніх дыхальных шляхоў.
Вялікае значэнне маюць кантроль за выкананнем санітарна-гігіенічнага рэжыму на харчовых прадпрыемствах і ў лячэбна-прафілактычных установах, выкананне правілаў асабістай гігіены. Важна правільна захоўваць харчовыя прадукты, выключыць размнажэнне ў іх узбуджальнікаў харчовых таксікаінфекцый. Надзвычай важныя тэрмічная апрацоўка харчовых прадуктаў, кіпячэнне малака і выкананне тэрмінаў іх рэалізацыі.
шоп мне такое злопаць на абед?