Глядзіш украінскія тэлеканалы: там бясконцая балталогія. Шматгадзінныя шоу Шустэра, трансляцыі з Рады. Міністры, генералы, кандыдаты спаборнічаюць у красамоўстве. Тым часам у Крыме трэці дзень запар рэалізуецца сцэнар уварвання, аналагічны таму, які быў у 1968 годзе ў Чэхаславаччыне, у 1979 у Афганістане.
Захоплены аэрапорт, а «ўрад» — як калісьці Гусак і Кармаль — звярнуўся да Расіі па дапамогу.
Бываюць, як брытанцы кажуць, war time diplomats і peace time diplomats. Так і прэзідэнты бываюць для мірнага і для ваеннага часу. Адны — каб кіраваць будаўніцтвам, другія — каб кіраваць абаронай.
І Абаму добра ў ролі прэзідэнта па змаганні з крызісам, і Турчынаў з Яцанюком добра пачуваюцца ў ролі спікераў. А тут гаворка пра выклік, якога не бывала ў іх папярэдняй біяграфіі.
Рэйган ці Маккейн лепш разумелі б Пуціна ў гэтай сітуацыі. А вось Абаму, Турчынава і Яцанюка аб'ядноўвае адзін момант у біяграфіі: ніводзін з іх не служыў у арміі. Як і большасць еўрапейскіх прымальнікаў рашэнняў.
Гэты факт, думаю, будзе вызначальным у разгортванні падзей вакол Крыма. Рэакцыя Украіны і ЗША на рэалізацыю Расіяй сілавога сцэнара ёсць і будзе стрыманай, запозненай і абарончай. Свет гатовы мець справу з fait accompli, здзейсненым фактам.
Свет будзе спрабаваць уздзейнічаць на сітуацыю фінансамі ў момант, калі Расія мае ў сваім распараджэнні болей свабодных грошай, чым Захад.
Захад і Украіна не хочуць ваяваць. А Расія і хоча, і гатовая. У такой сітуацыі пытанне толькі ў тым, дзе Пуцін вырашыць спыніцца: на Перакопе, на мяжы расейскамоўных і ўкраінскамоўных рэгіёнаў ці ў Кіеве.
Канечне, Пуцін раней быў палітыкам-рэалістам, таму хочацца спадзявацца на лепшае.
Бо калі распачынаецца вайна, на змену «прэзідэнтам для міру» непазбежна прыходзяць «прэзідэнты для вайны» — так, як на змену Чэмберлену прыйшоў Чэрчыль. І таму вынік войнаў залежыць у большай ступені ад наяўнасці ў бакоў рэсурсаў і арганізацыі, а не ад персаналій.