 Барыс Пятровіч |
— Чаму рэдакцыя часопісу карыстаецца такім крыху нязвычным правапісам? Гэта ўжо не наркамаўка, але яшчэ не тарашкевіца. Чаму так? Ці плянуеце Вы іншыя зьмены, апрача мяккага знаку і канчаткаў ‑аў («словаў», «моваў»), ‑ая («нашая») ды г.д.? Даруйце за магчымыя памылкі: беларуская мова мне няродная. Мо’, таго мяне і цікавыць ейны правапіс (паводле беларускіх рэаліяў: правапіс+граматыка+лексыка). Ці лічыце Вы мэтазгодным зацугляць правапіс з дапамогаю ўраду і парляманту, калі сапраўды беларуская мова ў афіцыйнай сфэры амаль не прысутнічае? Ці гэта ўжо нейкая перакуленая лёгіка, калі спадар Лукашанец абвінавачвае ў моўных праблемах ня ўладу, а прыхільнікаў тарашкевіцы (правапіс Вашага часопісу, як я ведаю, ён таксама лічыць «вельмі дрэнным варыянтам»)? Вялікі дзякуй за адказ.
— Дзякуй, вельмі важнае для мяне пытаньне. Асабліва цяпер, калі тыя два‑тры выданьні ў Беларусі, што выходзяць не на наркамаўцы, паставілі не перад выбарам нават, а перад фактам. Дзяржава не разумее, што робіць: няма праблемы, бо няма з кім змагацца… Вельмі шкада, што ніхто ў Беларусі так і не зьвярнуў увагі на прапанаваны «Дзеясловам» альтэрнатыўны варыянт правапісу (своеасаблівае уніяцтва), з вяртаньнем хоць бы мяккага знаку. Спадар Лукашанец, па‑мойму, проста не трымаў «Дзеяслоў» у руках і ня бачыў нават графічна, як натуральна выглядае мяккі знак у тэксьце і зусім ня «рэжа вока», як тыя ж ненавісныя шмат каму «глёбусы» ці «клясы»… Дзяржава — зразумела, а вось ад прыхільнікаў тарашкевіцы я не чакаў такой зацятай «прынцыповасьці». Наступным натуральным крокам для «Дзеяслова» было б пашырэньне ў часопісе правілаў тарашкевіцы. Але не ў нашай сітуацыі. Баюся, што давядзецца наадварот зрабіць крок назад. Ледзь не на кожнай сустрэчы з чытачамі нам задаюць пытаньне пра правапіс. І студэнты, настаўнікі (а іх сярод нашых чытачоў большасьць) настойваюць на ўжываньні «школьнага» правапісу. Так ім будзе лягчэй. Ня будзе блытаніны. Пэўна, з новага году мы на гэта пойдзем. Бо вельмі важна ў нашай сітуацыі проста ня страціць, захаваць часопіс. Я ўпэўнены, будучыня за «дзеясловіцай» і «тарашкевіцай», але… нам давядзецца адступіць. Думаю, гэта ня будзе вялікай трагедыяй, а мо ніхто нават і не заўважыць таго, як не заўважалі дзеясловіцу, хаця для рэдакцыі гэта быў добры кавалак працы: кожны мяккі знак ставіўся ўручную… Скажу яшчэ, што разумею і падтрымліваю Сяргея Дубаўца, чалавека, які напрыканцы мінулага стагоддзя фактычна адрадзіў тарашкевіцу, аднак цяпер за адзіны правапіс, хай сабе і дзяржаўны.
