Закрыццё (дакладней, сур'ёзнае прыкрыццё) мяжы дакладна не звязана з каранавірусам, хоць афіцыйна фігуруе менавіта гэтая прычына, піша аналітык Андрэй Елісееў. Вось чаму:
— Уведзены пастановай 30 кастрычніка рэжым уезду ў краіну і так гранічна мінімізаваў знешнія інфекцыйныя рызыкі. Уезд у краіну дазваляўся абмежаваным катэгорыям замежнікаў толькі праз аэрапорт, а беларусаў абавязалі выконваць 10-дзённы каранцін па прыбыцці з многіх краін.
— Нядаўняе даследаванне выявіла, што замежныя краіны для беларусаў — самае малаверагоднае (пару % выпадкаў) меркаванае месца заражэння каранавірусам. Заражэнні ў царкве, спартзале, паліклініцы, краме, у грамадскім транспарце, а тым больш на працоўным месцы адбываюцца шматкроць часцей. Гэта лагічна: межы і так даўно прыкрытыя на ўезд, і ўсплёск эпідэміі ў Беларусі цяпер вынікае з недастатковых і запозненых мер, уведзеных унутры краіны.
— Нават калі б была праблема ва ўездзе вялікай колькасці інфіцыраваных людзей, то пастанова не змяшчала б драконаўскую меру аб выездзе па працы, вучобе або з дазволам на жыхарства толькі раз на паўгода(!).
Гэта пастанова ўкараняе новыя элементы надзвычайнага становішча без яго фармальнага ўвядзення. Рэальныя ўнутрыпалітычныя матывы прыкрыцця мяжы:
1. Увесці больш пільны кантроль за перамяшчэннем грамадзян, асабліва асобных іх катэгорый. У тым ліку перашкода эвакуацыі вертыкальшчыкаў і сілавікоў, якія маглі б патэнцыйна адкалоцца, і членаў іх сем'яў. Рэзкае скарачэнне міграцыйных патокаў дазволіць праводзіць больш педантычны персанальны кантроль на мяжы.
Сюды ж адносіцца спроба перашкодзіць крымінальным працэсам у судах замежных дзяржаў у рамках універсальнай юрысдыкцыі. Беларускія ўлады ўпершыню сутыкнуліся з гэтым феноменам і асцерагаюцца магчымых наступстваў. Калі такім чынам будуць засуджаныя (хоць бы завочна) канкрэтныя беларускія сілавікі, то іншыя рэзка задумаюцца. Улады жадаюць максімальна ўскладніць выезд іншых пацярпелых і сведак з Беларусі, каб апярэдзіць працэсы, падобныя да таго, які ўжо стартаваў у Літве.
2. Планы ўзмацніць кантроль за эканамічнай дзейнасцю беларусаў. Падобна да эканамічнай прычыны, але ў рэальнасці больш палітычная. Логіка наступная: ужо занадта шмат незалежных ад дзяржавы асоб развялося; беларусы павінны капейку зарабляць хай сабе ў калгасе і мець хлеб-малако (часам мяса) накарміць сям'ю. А не жыраваць на схемах з памежным гандлем і цыркулярнай міграцыяй, ды яшчэ лішняй капейкай дзяліцца з усялякімі фондамі салідарнасці.
Можна было б таксама падумаць, што ўлады заклапочаныя адтокам спецыялістаў IT-сферы, медыцынскай галіны і іншых. Трэба ж камусьці эканамічны рост забяспечваць і людзей лячыць. Але гэтая прычына не галоўная, тым больш калі гаворка пра «бунтаўнікоў», хай сабе і найлепшых у свеце спецыялістаў. Ім адведзеныя 10 дзён на зборы.
3. Акрамя гэтага, на рашэнне магла паўплываць перакручаная логіка процідзеяння адключэнню Беларусі ад SWIFT. Маўляў, на фоне гранічна абмежаваных магчымасцяў фізічнага перамяшчэння Захад і беларусы падумаюць двойчы наконт абрыву сувязі з міжнароднай міжбанкаўскай сістэмай.
