«Наша Ніва» ўжо апісвала бязрадасныя тэндэнцыі ў РНПЦ імя Аляксандрава — дарослай анкалогіі ў Бараўлянах, адкуль звальняюцца і эмігруюць талковыя спецыялісты.
Чытайце: Эміграцыя медыкаў з РНПЦ анкалогіі набывае трывожны маштаб: «Зона камфорту знішчана людзьмі ў чорным»
Аказваецца, і ў Рэспубліканскім навукова-практычным цэнтры дзіцячай анкалогіі, гематалогіі і імуналогіі адбываецца нешта падобнае.
Пасля падзей лета — восені і прымусовага звальнення папярэдняга дырэктара Наталлі Каноплі, якую калегі апісваюць як «спецыяліста экспертнага ўзроўню, прыстойнага і добрага чалавека», працэсы карозіі паскорыліся.
Фота: justarrived.by
Цэнтр складаецца з чатырох анкагематалагічных аддзяленняў, аддзялення рэанімацыі, трансплантацыі, дзённага стацыянара, кансультатыўна-паліклінічнага аддзялення, аддзела функцыянальнай дыягностыкі, лабараторыі і навуковага аддзела.
Яшчэ ў лістападзе асноўных спецыялістаў — анколагаў-гематолагаў — было 27 чалавек. Але цяпер іх менш на 20% — «Нашай Ніве» вядома пра сыход прынамсі 6 чалавек.
Як і ў дарослай анкалогіі, медыкі выказваюць незадаволенасць многімі аспектамі рабочага працэсу, але апошняй кропляй называюць палітыку.
«З лета дзевяць з нашых дактароў прайшлі праз арышты», — кажа адзін з нашых суразмоўцаў.
Найбольш грамадства ведае пра былую загадчыцу аддзялення для дзяцей старэйшага ўзросту Надзею Пятроўскую — нядаўна яе затрымлівалі проста на выхадзе з «Ладэ».
Чытайце таксама: «Мне матам тлумачылі, хто ў гэтай краіне доктар, а хто — не»: анколаг Пятроўская расказала пра сваё затрыманне пасля выхаду з «Ладэ»
Чытайце таксама: «Я больш не магу»: загадчыца аддзялення РНПЦ дзіцячай анкалогіі звольнілася, бо не можа нармальна працаваць ад хваляванняў за калег
У лютым Пятроўская эмігравала. Яна не стала каментаваць сваё рашэнне.
А вось што кажуць іншыя:
«З 9 жніўня мы, супрацоўнікі цэнтра, у меру сваіх магчымасцяў супрацьстаім гвалту. З сярэдзіны жніўня і да лістапада мы пісалі звароты ў Мінздароўя, да структур улады, мы падкрэслівалі, што медыкі супраць бязмежжа і беззаконня, выходзілі ў ланцугі салідарнасці.
Але ў лепшы бок нічога не мянялася, да нас прыязджалі прадстаўнікі Мінздароўя, прафсаюза, сядалі насупраць і пачыналі гаварыць так, што заставалася ўражанне — да нас, дзіцячых анколагаў, ставяцца як да бесталковых падлеткаў з юнацкім максімалізмам, якія не ведаюць, чаго яны хочуць, і ні ў чым не разбіраюцца.
Медыкі — тыя, каму цяжэй за астатніх працаваць у бяздумнай сістэме, бо наша работа патрабуе інтэлекту і крытычнага мыслення.
Калі замест спынення гвалту і вяртання законнасці на цябе спрабуюць уздзейнічаць нейкімі сцяжкамі на працоўным месцы, загонам у прафсаюз, подпісам нейкіх там лістоў за невядома што, толькі не за тое, што сапраўды трэба, то некаторыя не вытрымліваюць.
Мой сыход — ад бяссілля і расчаравання.
Паўтара месяцы таму я не лічыла, што буду задумвацца пра пераезд. А цяпер ён вось тут, зусім побач, засталося зрабіць крок», — сказала доктарка, якая ўжо звольнілася з РНПЦ.
Усе, з кім мы гаварылі, з асаблівым негатывам падкрэслівалі факт таго, што намеснікам дырэктара ў цэнтр прыслалі спецслужбіста, які ні дня не працаваў у медыцыне. Яго функцыі — нешта кшталту кантралёра, ідэолага і спецыяліста па кадрах.
У Рэдакцыю перадалі аўдыязапіс выступлення гэтага чалавека перад работнікамі цэнтра, да якіх ён звярнуўся «калегі», што выклікала смех.
«Я — Алексіевіч Віктар Канстанцінавіч, 1972 года нараджэння, спецыяльнасць «матэматыка і фізіка», скончыў Віцебскі педагагічны, з 1995 года на службе ў органах бяспекі. Спецыялізацыя — супрацьдзеянне тэрарызму, гандлю зброяй, добра ў гэтым пытанні разбіраюся […], — кажа спецслужбіст пры знаёмстве з калектывам. — Потым я знаходзіўся на кадравай рабоце, у Мінску з 2019 года, намеснік начальніка ўпраўлення кадраў […].
Звольніўся ў студзені 2020, была прапанова пазаймацца прафсаюзнай работай. Год я празаймаўся прафсаюзнай работай — гэта важны складнік нашага грамадскага жыцця, у прынцыпе, у прафсаюзе моцна не крыўдзілі, і заробку хапала, ну а ў пэўны час прыйшла інфармацыя, што будуць стварацца пасады ў арганізацыях аховы здароўя. Цікавасці вялікай спачатку не было: ну ствараюцца ды ствараюцца, у мяне там пасада добрая, сам сабе начальнік. […]
Службовая інструкцыя яшчэ рыхтуецца. Я так разумею, там будуць пытанні бяспекі: унутранай пагрозы ў калектыве і знешнія пагрозы.
Пры ўсім плюралізме меркаванняў вакол цэнтра ёсць неабавязкова добрая актыўнасць, трэба ў гэтым разабрацца. Таму, паважаныя, каб вы разумелі, будзем знаёміцца».
У абгрунтаванне сваёй кампетэнтнасці Віктар Алексіевіч сказаў, што «чытаў кніжку пра цэнтр».
Вось такая цяпер сітуацыя ў цэнтры.
«Людзі сыходзілі і раней. Але апошнія звальненні анколагаў з цэнтра, уключаючы дырэктара Наталлю Канаплю, прывялі да таго, што на тых, хто застаўся, лягла празмерная нагрузка», — кажуць людзі, што працуюць у цэнтры.
«У аддзяленні доктар вядзе як мінімум ў паўтара разу больш пацыентаў, чым паложана на стаўку. Людзі заўсёды стомленыя. У кансультатыўна-паліклінічным аддзяленні пры норме на стаўку 13 чалавек сярэдні прыём звычайна — 18-20 чалавек.
Прыйшла новая партыя інтэрнаў — гэта зялёная моладзь, якую трэба давучваць. Яны ўжо ў шоку. Яшчэ не навучаныя, а на іх ужо лягла нагрузка не па магчымасцях, інтэрны вядуць у аддзяленнях найцяжэйшых пацыентаў, практычна ў кожным аддзяленні засталося па два дасведчаныя медыкі, якія не могуць разарвацца».
Ці атрымліваецца ў новай дырэктаркі, Анжалікі Сонцавай, даць рады крызісу?
Анжаліка Сонцава — галоўны дзіцячы эндакрынолаг Беларусі, фота: «Медицинский вестник»
«Новая дырэктарка чакана аказалася слабай у арганізацыі работы дзіцячай анкалогіі, таму імкнецца праявіць сябе ў фармалізацыі. Ажно да рэйдаў на склад з кантролем літаральна кожнага вядра для смецця», — кажуць работнікі цэнтра.
Медыкі наракаюць, што разам з павелічэннем нагрузкі і фармалізмаў заробкі сталі ніжэйшымі — у сярэднім на 200 рублёў за мінулы месяц. Тыя, хто працаваў на паўтары стаўкі, цяпер не можа іх атрымаць.
«Прыклад: доктар на сутачным дзяжурстве, пасля якога застаецца на свой працоўны дзень. І заўтра яму зноў на работу, ніякіх адсыпных дзён. А новая дырэктарка ўводзіць прапускны рэжым з кантролем адпрацаванага часу — гэта плявок у работнікаў, якім і так не салодка, дзяжурствы ў дзіцячай анкалогіі і так аплочваюцца горш, чым у дарослай.
Усе маюць падпрацоўкі, часам у іншым аддзяленні, часам у навуковым аддзеле, а яна сочыць, як бы хто не зрабіў сваю работу хутчэй і не пайшоў «халтурыць». Смешна.
Пры тым што ніхто не даплачвае ў рэгулярных сітуацыях, калі, напрыклад, пацыент у аперацыйнай, а доктар пасля заканчэння працоўнага дня чакае, каб распісаць ліст прызначэнняў і перадаць дзяжурнай змене», — наракаюць дактары.
Таксама трывожна аб стане рэчаў адгукаюцца з навуковага аддзела РНПЦ. Навуковы аддзел — гэта рухавік дзіцячай анкагематалогіі і імуналогіі. Гэта яны распрацоўваюць і ўкараняюць новыя метады лячэння і дыягностыкі, даследуюць клетачную тэрапію і ўсё тое астатняе, чым потым лечаць беларускіх дзяцей.
«Шмат год РНПЦ быў адным з перадавых у рэйтынгу навуковых публікацый, вынікі даследаванняў выходзілі пераважна ў замежных выданнях. Новаспечанаму дырэктару здалося мала: у загадным ладзе дадзена ўстаноўка павялічыць колькасць публікацый у «Медыцынскім весніку», — кажа доктар-навуковец.
«Ці варта тлумачыць, што ў навуцы важна не колькасць публікацый, а іх якасць, што такі падыход — абясцэньванне шматгадовай работы даследчыкаў?
Мне дакладна вядома аб шасці калегах, якія цяпер рыхтуюць дакументы на ад’езд і знаходзяцца ў пошуку навуковых пазіцый за мяжой. Адназначна, што наперадзе самая моцная хваля адтоку навуковых супрацоўнікаў пачынаючы з 2000-х. За 20 год сфарміраваліся дасведчаныя спецыялісты высокага ўзроўню, якія забяспечвалі падрыхтоўку маладых кадраў, але людзі не хочуць больш так працаваць».
Незразумела, як змагацца з адтокам кадраў праз палітычны крызіс. Замежныя краіны ўдала карыстаюцца сітуацыяй у Беларусі, перацягваючы да сябе зорак у прыватныя цэнтры або сярэднячкоў, каб закрываць уласныя праблемы ў сістэме аховы здароўя.
У гэты ж час беларускія ўлады адмаўляюцца ад дыялогу з грамадствам і спрабуюць утрымаць кадры, адпраўляючы да іх кадэбістаў, «якія чыталі кнігі».
