Выданне прыводзіць наступныя лічбы. За першыя 10 месяцаў мінулага года імпарт Эстоніі з Беларусі больш чым удвая перавысіў агульны аб'ём імпарту ў 2020 годзе і склаў 522 млн еўра. Гэта больш чым на пятую частку перавышае папярэдні пік у 2018 годзе.
Імпарт Літвы павялічыўся на 50% у параўнанні з 2020 годам, дасягнуўшы 1 мільярда еўра (на траціну больш за папярэдні максімум 2015 года). Даходы Латвіі выраслі на дзве траціны з 2020 года да 407 млн еўра. Гэта ўсяго на 2% ніжэй за пік 2011 года.
На думку экспертаў, рэзкае павелічэнне агаляе напружанасць, з якой сутыкаюцца краіны Балтыі паміж эканамічнымі магчымасцямі і іх геапалітычнай рыторыкай.
«Ёсць унутраныя эканамічныя гульцы — нават дзяржаўныя карпаратыўныя структуры — якія будуць выкарыстоўваць усе магчымасці, каб знайсці спосабы абыходзіць санкцыі як мага даўжэй»,
— сказаў Томас Ермалавічус, кіраўнік даследаванняў Міжнароднага цэнтра абароны і бяспекі Эстоніі.
Краіны Балтыі сталі самымі гучнымі галасамі ў НАТА за рашучую палітыку супраць Беларусі, але эканамічныя меркаванні выклікаюць ўнутрыпалітычную напружанасць.
Ермалавічус лічыць, што лагістычныя і транспартныя аператары ва ўсіх трох краінах Балтыі заўсёды будуць выкарыстоўваць магчымасці для дадатковага заробку, калі не будзе ціску з боку ўрадаў, паколькі многія з іх мелі цесныя адносіны з беларускімі дзяржаўнымі прадпрыемствамі.
Але Відмантас Янулевічус, прэзідэнт Літоўскай Канфедэрацыі прамыслоўцаў, заявіў, што, хоць краіны Балтыі павінны выконваць санкцыі, было б глупствам блакаваць увесь імпарт, тым больш што рэгіён звязаны з Кітаем і Цэнтральнай Азіяй праз Беларусь.
«Самае галоўнае — спыніць рэжым Лукашэнкі, а не народ Беларусі. Калі мы [Літва] не будзем ажыццяўляць гэты транзіт тавараў, то яны проста пераедуць у іншую краіну», — сказаў ён.
Адна з праблем заключаецца ў тым, што санкцыі ЗША і ЕЗ у дачыненні да Беларусі не заўсёды перасякаюцца, і амерыканскія забароны не дзейнічаюць у краінах Балтыі праз адсутнасць прамых эканамічных сувязяў з ЗША, нягледзячы на тое, што яны з'яўляюцца іх самым важным геапалітычным хаўруснікам.
Ермалавічус кажа, што сітуацыя падымае пытанне: ці гатовыя краіны Балтыі прыняць эканамічныя выдаткі, звязаныя з іх афіцыйнай палітычнай пазіцыяй і імператывамі рэгіянальнай бяспекі?
Міністэрства замежных спраў Эстоніі заявіла, што імпарт з Беларусі быў транзітным таварам і быў старанна правераны на адпаведнасць санкцыйным спісам. Міністэрства замежных спраў Літвы адзначыла, што ў ЕЗ няма прававых падстаў для прымянення санкцый, уведзеных трэцяй краінай. А міністэрства замежных справаў Латвіі заявіла: «Любы бягучы гандаль [з Беларуссю] у цяперашні час ажыццяўляецца ў адпаведнасці з уведзенымі рэжымамі санкцый».
Імпарт з Беларусі ў тры краіны Балтыі ўключае прадукцыю дрэваапрацоўкі, угнаенні і нафту.
Ермалавічус сказаў, што гэта быў горкі ўрок для краін Балтыі, паколькі «мяжа хібнасці ў цяперашніх геапалітычных умовах вельмі вузкая».
Ён дадаў: «Яны не павінны марнаваць свой каштоўны палітычны капітал і аўтарытэт, назапашаны ў Вашынгтоне, дзеля некалькіх сотняў мільёнаў еўра, якія іх бізнэс мог бы зарабляць кожны год, працягваючы працаваць з Беларуссю».
