«Калі мяне першы раз выклікалі на допыт па пратэстах 2020 года, я быў спужаўся, але за паўдня ўзяў сябе ў рукі: «Ці ж Бог не Творца гісторыі? Ці ж Ён не кіруе нашым жыццём?» — прамовіў сам сабе я і вырашыў, што тут няма нават пра што распавядаць людзям, — піша ў Фэйсбуку Зміцер Дашкевіч. —
Дый, у рэшце рэшт, турма — не канец свету. Так, бывала цяжка, а бывала вельмі цяжка. Часам ад скрухі хацелася грызці жалезныя нары ізалятараў, але па вызваленні праз нейкі час я дзякаваў Богу за кожны дзень і за ўсе выпрабаванні — для мяне трэба было прайсці праз гэта.
Цяпер жа, калі прыйшла позва на трэці допыт, я не проста спужаўся — я разгубіўся, бо разам з позвай на мяне прыйшла позва і на маю жонку Насту. Нас выклікалі на допыт удвух, а пойдзем мы ўтрох — і гэта, напэўна, найцяжэйшае выпрабаванне ў маім жыцці.
Я ці не ўпершыню за змагарскія гады задумаўся, заставацца нам ці ехаць.
Я разумею, каб жыць спакойна — трэба ехаць. Каб стаць героем — трэба ехаць і абвінавачваць тых, хто застаўся. А так, што я тут: сяджу пад акупацыяй, рэжым не валю і танкі не спыняю — агент і здраднік — дый толькі. Але для мяне заставацца ў Беларусі — найцяжэйшае штодзённае рашэнне. І нават не таму, што зона — там нічога новага, а таму, што ты не належыш сам сабе.
Канечне, можна было б жыць спакойна. І нават стаць там героем. Але я не хачу такога геройства. Дый сёння нават ніякага не хачу. Я хачу проста данесці свой крыж. Бо «Хто не бярэ крыжа свайго і не ідзе за Мною, той ня варты Мяне,» — сказана Тым, Хто збавіў мяне, і я хацеў бы крыж свой утрымаць. І я не кажу пра іншых — бо многім трэба было паехаць, і я некаторым раіў ехаць.
Але я кажу пра сябе: мне трэба застацца. Хоць я кожную раніцу чую, як ляпаюць дзверы ў пад'ездзе. Хоць мне і цяжка ад думкі, колькі акупантам трэба яшчэ нашай крыві, каб насмактацца? Я, а напэўна і многія людзі цяпер, думаю: калі ўжо скончыцца жах гэты, калі ўжо канец?! Вельмі хацелася б, каб хутчэй. Але я таксама разумею, што хуткасць несумяшчальная з якасцю, як казаў мне адзін цясляр. Бо мы цвёрдахрыбетныя, бо калі ўсё добра і калі спакойна — мы не хочам думаць і рабіць над сабою высілак.
А вось калі жалезныя нары і бетонная падлога, калі акупацыя сціскае да невыноснасці, калі вайна на парозе, тады некаторыя, хто не думаў — пачынаюць думаць, а некаторыя, хто толькі думаў — пачынаюць рабіць над сабою высілак. Я для сябе зразумеў, калі мы пераможам, і хачу падзяліцца з вамі.
Мы пераможам, калі Юля Чарняўская загаворыць па-беларуску, а Ганна Севярынец і, безумоўна, Стась Карпаў, прымуць Ісуса Хрыста як свайго Госпада і Збаўцу. Канечне, гэта прыпавесць, канечне, імёны гэтых цудоўных людзей — гэта вобраз нашага народа. Але за кожным вобразам ёсць мы, ёсць рэальны чалавек, які ў час выпрабавання набліжаецца да праўды і Таго, Хто ёсць Крыніцаю праўды.
Я не ведаю, ці вярнуся я сёння. Калі я вярнуся сёння, я не ведаю, ці я вярнуся наступным разам.
Але дазвольце мне паўтарыць тое, што я напісаў больш за тысячу разоў у лістах палітвязням: сёння нам трэба з усяе моцы ўчапіцца за Ісуса Хрыста і родную мову — толькі тады выратуемся — і кожны з нас як асоба, і мы ўсе разам — як нацыя. На зоне — нічога новага і гэта не канец свету.
Таму за мяне не хвалюйцеся. Хто можа, памаліцеся за каханую маю Насту і таго, хто ў яе пад сэрцам і пойдзе на допыт разам з ёю. Будзьма трымацца за Ісуса Хрыста і родную мову — і тады пераможам.
