Фота: Міхаіл Кліменцьеў / ТАСС
Да канца сакавіка расійскае ваеннае кіраўніцтва канчаткова змірылася з тым, што Кіеў не атрымаецца «ўзяць малой крывёю», гэта значыць, сіламі, якія ўжо задзейнічаныя ў «спецаперацыі». Пра гэта «Медузе» заявілі тры крыніцы, блізкія да Адміністрацыі прэзідэнта (АП), і два суразмоўцы, блізкія да ўрада.
Са слоў крыніц «Медузы», у першыя дні ўварвання і расійскія вайскоўцы, і сам прэзідэнт Уладзімір Пуцін лічылі, што «спецаперацыя» пройдзе даволі лёгка, і не чакалі такога супраціву з украінскага боку.
Яшчэ ў канцы лютага блізкі да АП суразмоўца «Медузы» быў упэўнены, што адной з галоўных праблем для Расіі стане не ўзяцце буйных гарадоў, а арганізацыя нармальнай працы іх «новых адміністрацый».
У тым, што гэтыя тэрыторыі (у тым ліку Кіеў) будуць заваяваныя, ён амаль не сумняваўся. «[А вось] кадры для кіравання складанай урбанізаванай тэрыторыяй ўзяць няма адкуль. Іх нават на Крым і Севастопаль не хапіла», — разважала тады крыніца «Медузы».
Аднак ужо на пачатку сакавіка рыторыка крыніц «Медузы» ва ўладзе пачала мяняцца. Цяпер жа, на іх думку, найбольш «верагодным сцэнарыем» лічыцца ўзяцце пад поўны кантроль выключна Данбаса.
Менавіта няўдачамі на фронце пяць крыніц «Медузы» тлумачаць змякчэнне расійскай пазіцыі падчас перамоваў. Пасля сустрэчы дэлегацый Расіі і Украіны ў Стамбуле 29 сакавіка прадстаўнік Мінабароны РФ генерал-палкоўнік Аляксандр Фамін паведаміў, што расійскія войскі «кардынальна, у разы, скарачаюць вайсковую актыўнасць на Кіеўскім і Чарнігаўскім напрамках». Міністр абароны Сяргей Шайгу, у сваю чаргу, назваў «вызваленне Данбаса» галоўнай мэтай ваенных дзеянняў.
Акрамя таго, суразмоўцы «Медузы» сцвярджаюць, што ў канцы сакавіка ўрадавыя чыноўнікі паказалі Пуціну выкладкі аб стане расійскай эканомікі. Згодна з гэтым дакументам, як выказалася адна з крыніц, «хоць неяк нармальна жыць краіна пад такімі санкцыямі не зможа».
«[Ва ўрадзе] ідуць нарады па розных галінах прыкладна аднаго зместу: на старых запасах пратрымацца можна некалькі месяцаў. Што будзе потым, калі не будуць знятыя хоць нейкія санкцыі, незразумела нікому. Дакладней, зразумела, што ўсё будзе вельмі дрэнна. Пачнуцца інфраструктурныя праблемы, праблемы з транспартам», — пералічвае складанасці блізкая да федэральнага кабінета міністраў крыніца «Медузы».
Адразу тры крыніцы, блізкія да АП, падкрэсліваюць: Пуцін яшчэ не прыняў канчатковага рашэння аб тым, што рабіць далей. Па словах аднаго з іх, цяпер на прэзідэнта «аказваюць уплыў розныя групы і людзі», а сам ён «хацеў бы паглядзець на нешта падобнае да грамадскай дыскусіі» пра вайну ва Украіне.
Гэтая «грамадская дыскусія» мае на ўвазе, што Пуцін гатовы выслухаць і тых, хто настойвае на міры з Украінай, і тых, хто выступае за працяг паўнамаштабнай вайны.
«За перамовы настроеныя тапіць людзі, блізкія да палітычнага блока Крамля, на гэта будуць скіраваныя магутнасці ў інтэрнэце. Партыя вайны — напрыклад, гэта кіраўнік Чачні Рамзан Кадыраў, спікер Дзярждумы Вячаслаў Валодзін. Яны мяркуюць, што за бой да перамогі сам Пуцін, таму як бы ідуць за ім», — каментуе блізкая да АП крыніца.
Пры гэтым у самой адміністрацыі прэзідэнта цяпер асцерагаюцца, што «магчымае перамір'е з Украінай ударыць па рэйтынгу Пуціна».
«Грамадзяне аказаліся перагрэтыя прапагандай. Дапусцім, прымаецца рашэнне спыніцца на тэрыторыі Данбаса. А што тады з «нацыстамі»? Мы больш супраць іх не ваюем? Людзям столькі убіваюць гэтае слова, што я не ўяўляю, як без стратаў для рэйтынгу ўлады можна спыніцца на Данбасе», — заяўляе адзін з паліттэхнолагаў, якія супрацоўнічаюць з Крамлём.
Блізкая да АП крыніца «Медузы» прыводзіць іншыя прапагандысцкія штампы — хуткае «ўзяцце Кіева» і хуткі «парад на Хрышчаціку».
«І што пасля гэтага сказаць? Што Кіеў браць перадумалі? А чаму? Так, сапраўдных, перакананых прыхільнікаў вайны да канца не так шмат, але гэта вельмі гучная частка грамадства, яна ўжо пачала шумець [пасля перамоваў у Стамбуле]», — тлумачыць ён, намякаючы на шматлікія абураныя каментары «патрыётаў» пасля рашэння аб «скарачэнні актыўнасці» на кіеўскім кірунку.
Як раней расказвала «Медуза», з сярэдзіны сакавіка адміністрацыя прэзідэнта спрабуе з дапамогай сацыялагічных апытанняў высветліць, як расіяне на самай справе ставяцца да вайны — і што цяпер турбуе жыхароў краіны.
Суразмоўца «Медузы», знаёмы з вынікамі гэтага даследавання, адзначае, што, паводле звестак АП, да нядаўняга моманту рэйтынгі Пуціна на фоне «спецаперацыі» раслі. Але што будзе далей — незразумела, і справакуе ці не магчымая «адмова» ад ўзяцця Кіева пратэсты з боку праўладнага электарату — таксама.
«Сярод іх [прыхільнікаў вайны] ёсць «канапавыя патрыёты», якія на словах — за, але на вуліцы за працяг баявых дзеянняў не пойдуць. Яшчэ адна частка ядра падтрымкі «аперацыі» — жанчыны 40+. Яны за, але калі задаецца пытанне: «А ці гатовыя вы адправіць ваяваць аднаго з членаў сям'і?» — яны адразу заяўляюць, што не гатовыя», — спасылаецца крыніца «Медузы» на вынікі закрытых сацыялагічных даследаванняў.
Суразмоўца дадае, што часцей за ўсё ў якасці прычын падтрымкі вайны расіяне называюць «пагрозу з Захаду»: «Тое, пра што ім і расказваюць па ТБ».
На гэтым фоне, паводле інфармацыі крыніц «Медузы», у АП прайшла нарада, на якой абмяркоўваліся стратэгіі таго, як растлумачыць расіянам магчымыя перамовы аб міры з Украінай. Аднак «дзейсных стратэгій для тлумачэння не знайшлося». «У топку паравоза накідалі столькі вугалю, яго адразу спыніць не атрымаецца», — сказаў, паводле інфармацыі» Медузы», на нарадзе адзін з паліттэхнолагаў.
Складанасць, паводле ацэнкі АП, заключаецца і ў тым, што некаторыя расійскія прапагандысты адкрыта патрабуюць працягу вайны. «Напрыклад, тэлевядучы Уладзімір Салаўёў змяшаў з гразёй Мядзінскага».
Іншая частка прапагандыстаў «не разумее, як ім здаць назад, каб не страціць твар». Дзве крыніцы «Медузы», блізкія да АП, падкрэсліваюць, што расчараванне «патрыятычнай грамадскасці» можа быць вельмі вялікім: «Умоўна, для іх гэта як прагляд серыяла са спойлерах: у апошняй серыі возьмуць Кіеў. А тут у сярэдзіне серыяла нейкія перамовы — і ўжо, здаецца, ніякага Кіева».
У сувязі з гэтым ва ўнутрыпалітычным блоку рыхтуюцца да непазбежнага падзення рэйтынгаў улады пасля заканчэння вайны і паглыблення эканамічнага крызісу. Асабліва — у буйных гарадах, у першую чаргу ў Маскве і Санкт-Пецярбургу.
Паводле звестак закрытых апытанняў АП, вайну ў гэтых гарадах цяпер падтрымліваюць не больш за палову жыхароў. На гэтым фоне, па сцвярджэнні крыніц «Медузы», блізкія да ўлады паліттэхнолагі атрымалі заданне падумаць пра «новую ідэалогію для краіны», пра «нейкую новую нацыянальную ідэю».
«У нейкім выглядзе мір усё роўна будзе, і людзі будуць задаваць пытанні: а для чаго гэта было? Кіеў не ўзяты, большасць санкцый не знятая, жыць пры іх дрэнна. Навошта ўсё гэта трываць? Гэтую пустэчу трэба будзе запоўніць, каб яе не запоўніў нехта яшчэ».
