Яся Малашчанка, Аліса Філіпчык і Вераніка Міхальчук — вучаніцы адзінага ў горадзе беларускамоўнага класа, які адкрыўся 1 верасня на базе сярэдняй школы №14.
Фота Людмілы Пракопавай.
Панядзелак 13 верасня ў дзяўчат пачаўся з урока «Уводзіны ў школьнае жыццё». «Палічыце, колькі намалявана квадратаў, якога прадмета не хапае на малюнку?» — кажа настаўніца словы, якія для дзяўчынак не патрабуюць удакладнення альбо перакладу. Яны напаўголас лічаць прадметы: «У трэцім радку не хапае трохвугольніка!»
«Мне падабаецца настаўніца і падабаецца вучыцца па-беларуску», — дзеліцца Яся, якая і на перапынках размаўляе з сяброўкамі па-беларуску. Усе заняткі, нават музыка, дзе дзяўчат вучаць граць на дудачках, праходзяць на беларускай мове. А вось на фізкультуру Яся, Вераніка і Аліса ходзяць разам з рускамоўным класам: па агульнай згодзе настаўнікаў і бацькоў было вырашана, што дзяўчатам так цікавей.
«Нам у гарвыканкаме далі заданне зрабіць ў нашай школе беларускі клас, але другая справа, што школа ў нас перапоўнена. Але мне спадабалася ідэя. Нягледзячы на тое, што гэта нятанна абыдзецца, мне даспадобы, што мы стварылі адзіны ў Баранавічах беларускамоўны клас, — адзначыў дырэктар СШ №14 Мікалай Руды, лёгка перайшоўшы ў гутарцы з карэспандэнтам IP з рускай мовы на беларускую.
Як расказвала настаўніца першакласніц Ірына Міхальчук, першыя дні ў класе навучалася толькі адна з дзяўчынак — Яся: «Было нязвыкла весці ўрок толькі для адной вучаніцы, але цікава, Яся зусім нядрэнна для яе ўзросту ведае мову, бацькі дома размаўляюць па-беларуску. Трошкі пазней да Ясі далучылася Аліса. Яе бацькі таксама любяць беларускую мову і жадалі, каб іх дачка вучылася ў беларускамоўным класе. Ну і нарэшце мы ў нашай сям’і вырашылі, што і наша дачка Вераніка таксама будзе вучыцца тут».
Падручнікаў, па словах настаўніцы, для заняткаў хапае — чытанкі, дапаможнікі на беларускай мове, а вось вельмі карысны для вучняў сшытак «Інфарматыка ў гульнях» пакуль што Ірына Міхайлаўна перакладае на беларускую мову самастойна: набірае на кампутары заданні і прыляпляе замест заданняў па-руску.
Па словах маці Ясі Малашчанкі, Таццяны, яны з мужам з самага пачатку вучылі дачку па-беларуску і пытанне аб выбары мовы навучання не стаяла. «Спачатку, мы былі ўпэўненыя ў тым, што аніякіх сур’ёзных праблем з навучаннем нашага дзіцяці не будзе, — сказала Таццяна Малашчанка. — Мы вусна звярнуліся ў аддзел адукацыі з просьбай аб адкрыцці такога класу і нас запэўнілі, што клас будзе створаны, нават калі там будзе толькі наша дзіця. Але прайшло лета — і ніякага варушэння».
Тады ж, як расказвае Таццяна, яны занеслі пісьмовую заяву ў гарвыканкам. «Нам прапанавалі нязручную па месцазнаходжанні школу №13, і выслухаць нашыя заўвагі, што нам гэта нязручна, не захацелі. Тады я сама пайшла па школах. Нарэшце мы знайшлі паразуменне ў школе №14. Я ўпэўнена, што наша дзіця павінна навучацца на беларускай мове.Так правільна».
Дарэчы, па дадзеным перапісу, наш горад асабліва выдзяляецца на фоне Брэсцкай вобласці — 81 з 168 тысяч чалавек у графе «родная мова» адзначылі беларускую. Іншая справа, што лічыць мову роднай і гаварыць на ёй — розныя рэчы. Па гэтаму пункту Баранавічы адстаюць нават ад больш дробных райцэнтраў. У горадзе дома на беларускай мове размаўляе амаль 22, 5 тысячы чалавек. На рускай мове ў шэсць разоў болей. У Ганцавіцкім, Драгічынскім, Столінскім, Іванаўскім і Ляхавіцкім раёнах жыхары не толькі лічаць мову роднай, але і размаўляюць на ёй. На жаль, Баранавічы адстаюць і ад краіны: па колькасці тых, хто лічыць беларускую мову роднай (48,3% супраць 53,2% па рэспубліцы), і тых, хто гаворыць на беларускай мове дома (13,3% супраць 23,4%).
