Кніга «Волат з Мiгаўкі» прысьвечана жыцьцю i дзейнасьці першага рэдактара «Нашай Нiвы» Аляксандра Ўласава i належыць пяру выбітнага літаратуразнаўцы — Уладзiмеру Содалю.
Нястомны дасьледчык i папулярызатар беларускага Адраджэньня, Уладзiмер Содаль шматкроць наведваў мясьцiны, дзе жыў знаны асьветнiк. Ён бываў там разам з тэлевiзiйнай групай, падарожнічаў з маладымi нашанiўцамi, неаднаразова езьдзiў на роварах з М.Лавiцкiм, сустракаўся з насельнiкамі мястэчка i запісваў iх успамiны пра слыннага дзеяча, каб перадаць цеплыя водгукі i ўспамiны, якiмi акружаны вобраз iнтэлiгентнага і годнага чалавека, які пра клапаціўся пра выданьне газет на беларускай мове, пра народную адукацыю. Вынікам тых вандровак стаў назапашаны вялізны гістарычны і архіўны матэрыял.
Асоба А.Уласава даволі знаная. Ён быў сябрам Рады Беларускай Народнай Рэспублікі, сэнатарам Польскага Сойму ад Беларусі. Вядома, што ён скончыў Рыжскі політэхнічны інстытут, рана далучыўся да грамадзкага і палітычнага жыцця. Быў арганізатарам забастовак у Радашковічах.
З 1906 і да 1914 працаваў рэдактарам і выдаўцом легальнай газеты «Наша ніва», выдаваў сельскагаспадарчы часопіс «Саха», быў адным з заснавальнікаў выдавецкага таварыства «Наша хатка». У 1920 годзе А. Уласаў вярнуўся ў Заходнюю Беларусь і жыў з сям’ёй у маёнтку Мігаўка каля Радашковічаў. У 1922 годзе быў абраны ў Польскі Сойм прадстаўніком ад беларускай меншасьці. У гэтым жа годзе заснаваў беларускую гімназію ў Радашковічах. За гэтую рупнасьць польская ўлада саслала яго на некалькі месяцаў у канцэнтрацыйны лягер «Сташалкова».
З усталяваньнем савецкай улады ў 1939 годзе А.Уласаў быў выгнаны са свайго маёнтку, рэпрэсаваны, асуджаны на высылку ў Сібір на 5 гадоў. У высылку трапіл яго жонка Аляксандра і дзеці. А.Уласаў загінуў у 1941 годзе, намаганьнямі ўдавы пры дапамозе грамадзкасьці быў рэабілітаваны ў 1961 годзе.
«Пра яго жыцьцё створаны розныя дасьледаваньні, артыкулы, нарысы, — піша У. Содаль. — Засталіся сьціслыя ўспаміны самога Ўласава. А вось якім ён запомніўся суседзям — мігаўцам, пра гэта яшчэ нідзе ніколі ня згадвалася. Якраз у гэтых успамінах Уласаў паўстае перад намі ў самых розных праявах: часам наіўны, часам надта даверлівы, як дзіця, але чуйны да людзкіх клопатаў, да іх патрэбаў.»
Вёсачка Мігаўка пры яго жыцьці была асяродкам асьветы, культуры, грамадзкай думкі. Сюды прыяжджалі яго паплечнікі, аднадумцы. У Мігаўцы ладзіліся літаратурныя і тэатральныя вечарыны, ставілі «Паўлінку», «Раскіданае гняздо». Народная любоў і сардэчныя адносіны выражаліся нават у тым, што жыхары мястэчка называлі гаспадара Аўласам, як аднайменнага хрысьціянскага сьвятога. Прыгожая і статная пані Аля ладзіла цудоўныя тэатральныя імпрэзы.
Пасьля аб’яднаньня Беларусі Ўласаў спадзяваўся быць патрэбным сваёй краіне, марыў далей выдаваць беларускiя газэты, разьвіваць асьвету. Спадзяваўся атрымаць хоць маленькую, але заслужаную пэнсію ад улады. Але замест гэтага быў палічаны памешчыкам і ворагам народа, арыштаваны.
«Не аднойчы мы з тэлевізійнай групай наведвалі Мігаўку, дзе жыў Аляксандр Уласаў. Кожнае наведваньне адкрывала штосьці новае пра гэты кут і пра самога колішняга гаспадара. Я быў натхнёны ўсьведамленьнем, што хаджу па тых сьцяжынках, па якіх хадзіў колісь самаахвярны беларускі асьветнік,‑ піша Ўладзімер Содаль. — Тады быў створаны тэлевізійны нарыс «Мігаўка, або Поле, засеянае словамі». І вось удалося выдаць асобную кнігу.
Новае выданьне аздоблена разнастайнымі рарытэтнымі фатаздымкамі, якія сведчаць пра высакароднасць памкненьняў беларускай інтэлігенцыі пачатку 20‑га стагоддзя. Калі б такія выдатныя асобы, як А. Уласаў, не былі б зьнішчаны, а іх маёмасьць, архівы, кнігі не разрабаваныя чырвонымі камісарамі і расьцягнутыя сялянамі, то якая б вялікая спадчына засталася ўсяму нашаму народу замест занядбаных вёсак, усеагульнагa бескультур’я! Кніга цікавая і тым, што зьмяшчае гутаркі, успаміны, замалёўкі ў розных жанрах, якія, як багатая мастацкая кінастужка, адлюстроўваюць усю карціну эпохі, усё высакароднае, сьветлае і трагічна страчанае…
