Генадзь Коршунаў
Па-першае, сапраўды цяпер цалкам слушна казаць пра тое, што паралельна існуюць Беларусь і Беларуссія. Першая — хаця і прыгнечаная, але прагнучая зменаў, панавання закону, бяспекі і нейкіх свабодаў. І другая — задаволеная існуючым ладам жыцця, прасякнутая шанаваннем дзяржавы і ўхваляючая гвалт. Розныя эксперты казалі пра гэта яшчэ летась і залетась. Я сам, напрыклад, пісаў пра дзве Беларусі ў «Штогодніку» за 2021 год.
Але — і гэта па-другое — гэтыя дзве Беларусі не падзеленыя межамі. Наадварот — яны існуюць менавіта на адной акупаванай зямлі, на тэрыторыі адной і той жа Рэспублікі Беларусь. Гэта прынцыповы момант!
Спадар Карбалевіч піша: «Беларусь у эміграцыі і лукашэнкаўская Беларусь — дзве розныя цывілізацыі». З аднаго боку, гэта нібыта так.
Але з іншага — нельга запісваць усіх, хто ёсць у Беларусі, у лукашэнкаўскія ябацькі!
Калі мы зараз не бачым наяўных праяў супраціву ў Беларусі, гэта не значыць, што яго няма і ўсе ў Беларусі «перагарнулі старонку». Беларусы не змірыліся, што б не вытвараў рэжым у краіне.
Беларусы трываюць і кожны робіць свой супраціў — інакш рэпрэсіі не пайшлі б на новы віток і ўсе б пляскалі ў далонькі расійскім танкам.
Так, рэжым разбурае, заціскае і выціскае ўсё, што можна. Але ж не, не пануе Беларуссія ў Беларусі. І так сцвярджаць — гэта не тое, што не адпавядае рэчаіснасці, але і наўпрост абражае тых, хто жыве, трывае і змагаецца на роднай зямлі!
Як можна запісваць у «лукашэнкаўцаў» сваякоў зняволеных?
Як можна запісваць у «лукашэнкаўцаў» чальцоў размеркаванай сеткі «Беларускага Гаюна»?
Як можна запісваць у «лукашэнкаўцаў» тых, кто кожны дзень рызыкуе трапіць за краты, але робіць сваю пачэсную беларускую справу — там, дзе ёсць, з тымі сіламі, якіе мае? Хто малюе, сумленна вучыць дзяцей, піша навуковыя артыкулы ці свой летапіс супраціву…
Я не разумею.
Я разумею іншае:
антылукашэнкаўская Беларусь, наша Беларусь — яна паўсюль. Незалежна ад межаў. І мы мусім яе ўмацоўваць праз узаемны давер і павагу адно да аднаго, надаючы ёй моцы і веры.
Па-трэцяе, я б не ідэалізаваў усіх, хто з’ехаў.
Розных беларусаў хапае ў замежжы, не толькі змагары там і шчырыя прыхільнікі беларушчыны.
Ёсць сярод іх і шчырыя прагматыкі эканамічнага профілю, і ябацькі сустракаюцца, і «чырвоныя чалавекі», і «рускамірцы»…
Са спадаром Карбалевічам я згодны ў тым, што на беларусах замежжа зараз падвоеная адказнасць за беларушчыну — за сябе і за тых, хто зараз не можа сказаць беларускае слова, узяць бел-чырвона-белы сцяг ці наляпіць на сваю машыну «Пагоню».
Вельмі шмат што ад нас залежыць. Але чаго мы — і самі, і ўсе нашыя высілкі — будзем вартыя без тых, хто зараз трывае і трымае беларушчыну ў Беларусі?
Таму — мая павага тым, хто зараз у Беларусі. Мой паклон вам за вашу мужнасць, моц і веру!
Чытайце таксама:
Валер Карбалевіч: Цяпер паралельна пачалі існаваць дзве Беларусі. І ў гэтым драма
