30 lipienia 2007 hodu razam z Inhmaram Berhmanam pajšoŭ z žyćcia j Mikiełandžeła Antanijoni. Skančajecca Vialikaja epocha aŭtarskaha kinematohrafu, jakaja dasiahnuła roskvitu ŭ 60-yja hady i nieparyŭna źnitavanaja ź imiom Antanijoni.
Antanijoni. Majstar “niekamunikabelnaj” formy.
Mikiełandžeła Antanijoni naradziŭsia 29 vieraśnia 1912 hoda ŭ paŭnočnaitaljanskim miastečku Ferara. Maje adukacyju vyšejšaj škoły ekanomiki j handlu ŭ Bałońji. Navučaŭsia ŭ Rymskim Eksperymentalnym kinacentry. Raspačynaŭ, jak kinakrytyk: drukavaŭsia, jak u fašystoŭskim časopisie “Čyniema”, tak i ŭ padpolnaj “Italija Libiera”. Byŭ asystentam Marsela Karne na zdymkach “Viačernich naviedvalnikaŭ”, napisaŭ analityčny artykuł “Marsel Karne – paryžanin”. Byŭ suaŭtaram scenaroŭ filmaŭ “Piłot viartajecca” Raberta Raselini, “Trahičnaje palavańnie” De Santisa, “Bieły šejch” Felini. Debiutavaŭ karotkametražnaj dakumentalnaju stužkaj “Ludzi z raki Po” (1943-1947). Apošniaja karcina Antanijoni – karotkametražnaja navela ŭ zborniku “Eras” (2004). U 1995 hodzie paśla ciažkaha paralušu źniaŭ ź Vimam Vendersam film “Za abłokami”.
Pa słovach Antanijoni, jon vyrašyŭ stać režyseram u varjatni, dzie ŭpieršyniu zazirnuŭ u abjektyŭ, kab zdymać amatarski film pra chvorych. Majstar vykštałconaj kinematahrafičynaj formy, jakuju savieckija krytyki łajali za “madernizm” – źjaŭlajecca vynachodnikam… niearealizmu (“Ludzi z raki Po”).
Film “Pryhoda” (1960) vyklikaŭ žudasny skandał na Kanskim feście. Kab pakazać čałaviečaje adčužeńnie, režyser naŭmysna parušyŭ siužetnuju lohiku, čaho nie mahli daravać hledačy.
“Noč” (1961), “Zaćmieńnie” (1962) i “Čyrvonaja pustynia” (1964) – znakamityja dramy “raźjadnanaści”, jakija pierahukajucca z “Maŭčańniem” i “Personaju” Berhmana.
Samyja nievierahodnyja eksperymenty z kolerami rabiŭ Antanijoni ŭ “Čyrvonaj pustyni”, adna z zaskładaniejšych pracaŭ z hukam – “Prafesija: reparter” (1975). Antanijoni pracavaŭ i z “Pink Fłojd” (“Zabryski Pojnt”, 1970).
Samaja papularnaja karcina Antanijoni – “Fotapavieličeńnie” (1966) pa apaviadańni Chulia Kartasara “Śluni djabła”.
Filmy Antanijoni – zamarudžanyja landšafty dušy, jakaja pakutuje ad samoty i pustaty. Režyser byŭ majstram vykštałconaj “niekamunikabelnaj” formy.
Siońnia tak nie zdymaje nichto.
