Vydańnie vyjšła ŭ sieryi «Biblijateka «Biełaruski kalehijum», što była zasnavana letaś dla prezientacyi tekstaŭ pra Biełaruś, hramadstva, kulturu i čas.
A prezientacyja prajšła ŭ kniharni «łohvinaŬ». Napačatku kaardynatar prajekta Aleś Ancipienka ścisła raspavioŭ pra kancepcyju biblijateki. Surjoznych aŭtaraŭ (siarod jakich Vital Silicki, Siarhiej Chareŭski, Valer Bułhakaŭ, Aleś Smalenčuk) naŭmysna prasili pisać tonkija knižki. Bo čas imklivy, času čytać toŭstyja falijanty niama, tamu važna paznajomicca z samym hałoŭnym.
Pavodle słoŭ Rudkoŭskaha, jaho razvažańni nahadvajuć padarožžy.
Tolki nie ŭ prastory, a ŭ časie. U niejki momant aŭtaru stała cikava pieranieścisia ŭ pieršyja stahodździ našaj ery, kali adsutničaŭ i kananičny varyjant Novaha zakonu, i carkoŭnaja ijerarchija ŭ sučasnym razumieńni hetaha słova.
Apošniaje pytańnie stała centralnym u dyskusijach.
Prysutnyja zrabili prajekcyju na sučasnaść. U pryvatnaści, ich turbavała vialikaja adlehłaść, jakaja palahaje pamiž prostymi viernikami i carkoŭnymi ijerarchami.
Tamu ŭdzielniki sustrečy ŭvieś čas paraŭnoŭvali sučasnaje chryścijanstva z rańnim, šukajučy ŭ apošnim ideał.
Prahučała pytańnie: što adbyłosia, kali b chryścijanstva nie strukturavałasia? Na dumku Rudkoŭskaha, nijakaj nakanavanaści nie było.
Śpiarša nie było ni saboraŭ, ni sučasnaj ijerarchii. Uvieści dyscyplinu i padparadkavańnie małodšych starejšym prapanavaŭ Klimient Rymski (čaćviorty pa liku rymski papa). Ale anarchičnaje chryścijanstva ŭ lubym vypadku było niemahčymym.
Navat ahulnaja atmaśfiera ŭ časy rańniaha chryścijanstva była zusim inšaja, čym u naš čas. Jak ličyć Rudkoŭski, rańniaje chryścijanstva ź jaho enierhietykaj nahadvała ramantyzm załatoj epochi. Jon pryhadaŭ zanatoŭki śviatoha Ryhora ź Nisy.
U IV stahodździ toj pisaŭ: idzieš na rynak, pytaješsia, kolki što kaštuje, a čuješ u adkaz razvažańni pra Boha. Zapytvaješ, ci hatovaja łaźnia, a zamiest taho vysłuchvaješ dyskusii pra Boha-Ajca i Boha-Syna.
Šarahovyja ludzi žyli bahasłoŭskimi pytańniami i realna ŭpłyvali na vybary jepiskapaŭ. Adnojčy adzin z kiraŭnikoŭ saboru navat byŭ zamienieny pa patrabavańniach narodu.
Zrešty, pierad rańnim chryścijanstvam isnavała i inšaja alternatyva: stać viersijaj judaizmu! Praŭda, u adroźnieńnie ad chryścijanstva, apošni byŭ mocna źviazany z etničnaj prykmietaj.
Na pačatku našaj ery da judaizmu časam dałučalisia pradstaŭniki inšych narodaŭ, jakija prymali praviły relihijnaj hulni. Śpiarša isnavała imaviernaść, što chryścijanstva pojdzie takim ža šlacham. Ale paźniej, užo pry apostału Paŭłu chryścijanstva pašyryłasia siarod astatnich narodaŭ. Istotna, što (u adroźnieńnie ad vypadkaŭ pierachodu ŭ judaizm) jany pry hetym zmahli zastacca pry svaich zvyčajach.
Rudkoŭskamu zadali bahata pytańniaŭ, jakija nie vielmi tyčylisia temy jaho knihi. Adnaho cikaviła rola kaścioła ŭ razbureńni Vialikaj Litvy, VKŁ i Rečy Paspalitaj. Druhoha chvalavali prablemy unii. Treci šukaŭ u rańnim chryścijanstvie vytoki kamunistyčnaj ideałohii.
A čaćviorty padzialiŭsia pačutaj pa telebačańni navinoj, što ŭ Isusa Chrysta było 12 bratoŭ i siaścior. Miarkujučy pa aŭtohraf-siesii, jakaja adbyłasia naprykancy prezientacyi, kožny znajšoŭ u «Vialikim vybuchu» toje, što šukaŭ.
