Čynoŭniki z Rečycy ŭ čarhovy raz abvierhli dekłaravanaje ŭładami Biełarusi raŭnapraŭje dźviuch dziaržaŭnych movaŭ.
Rečyčanin Jaŭhien Markoŭski, pryznačajučy rehistracyju svajho šlubu ŭ miascovym ZAHSie, vykazaŭ pažadańnie, kab uračystaja cyrymonija prachodziła pavodle zvyčajnaha scenaryja, ale na biełaruskaj movie. Zahadčyca adździeła Alena Hrušanava prapanavała jamu za toje, kab pravieści rehistracyju pa-biełarusku, dadatkova da sumy pošliny ŭ 180 tysiač, jakaja spahaniajecca za rehistracyju šlubu i pravodzicca na rasijskaj movie, apłacić asobnaj kvitancyjaj jašče 140 450 rubloŭ za biełaruskuju movu. Na pytańnie Jaŭhiena, za što treba płacić hetyja dadatkovyja hrošy, čynoŭnica adkazała, što,
pavodle rašeńnia miascovaha vykankama, zaćvierdžany adzin standartny scenaryj cyrymonii rehistracyi šlubu, jaki raspracavany tolki na rasijskaj movie, a ŭsie adstupleńni ad jaho źjaŭlajucca dadatkovymi pasłuhami, za jakija praduhledžanaja dadatkovaja apłata pavodle śpiecyjalnaha prejskurantu, taksama zaćvierdžanaha rajvykankamam.
U mituśni padrychtoŭki da viasiella Jaŭhien paličyŭ metazhodnym zapłacić hetyja hrošy. Cyrymonija sapraŭdy była praviedzienaja pa-biełarusku, pryčym, jak adznačaje sam Jaŭhien, na davoli vysokim uzroŭni. Adnak, kali viasielnyja žarści ŭlehlisia, maładzion vyrašyŭ razabracca: čamu ŭ dziaržavie, dzie abiedźvie dziaržaŭnyja movy, pavodle ŭsich zakonaŭ, majuć byccam by adnolkavy raŭnapraŭny status, šlubnaja cyrymonija na pieršaj dziaržaŭnaj movie kaštuje bolš, čym na druhoj, kali inšych adroźnieńniaŭ niama.
Jaŭhien Markoŭski źviarnuŭsia z hetym pytańniem u miascovuju hazietu «Dniaproviec». Ale adtul jamu pryjšoŭ adkaz za podpisam A. V. Dudkinaj, hałoŭnaha śpiecyjalista adździeła ZAHS Rečyckaha rajvykankama pa vynikach razhladu jaho zvarotu ŭ hetym adździele, kudy hazieta nakiravała skarhu. U im paŭtarajecca toje ž samaje, što tłumačyła zahadčyca pierad cyrymonijaj. Anijakaha surjoznaha abhruntavańnia, akramia spasyłak na niejkija rašeńni Rečyckaha rajvykankama, jakimi byli zaćvierdžanyja adziny rasijskamoŭny scenaryj i košty dadatkovych pasłuh, Jaŭhien tak i nie atrymaŭ.
«Rašeńniem staršyni Rečyckaha rajonnaha vykanaŭčaha kamiteta № 417-ro ad 29.08.2007 h. zaćvierdžany scenaryj zabieśpiačeńnia ŭračystych abstavinaŭ pry rehistracyi šlubu na ruskaj movie. Dapaŭnialnyja pasłuhi, jakija akazvajucca adździełam ZAHS rajvykankama pa raspracoŭcy indyvidualnaha scenaryja z ulikam pažadańnia maładych ludziej, jakija biarucca šlubam, zaćvierdžany rasparadžeńniem staršyni Rečyckaha rajonnaha vykanaŭčaha kamiteta ad 24.07.2012 h. № 194», – havorycca ŭ adkazie śpiecyjalista.
– Mnie nie škada tych sta saraka tysiač, – havoryć Jaŭhien Markoŭski. – Ale sam fakt taho, što ŭ aficyjnych dziaržaŭnych orhanach Biełarusi dapuskajecca takaja vidavočnaja i nachabnaja dyskryminacyja biełaruskaj movy, paprostu aburaje. A najbolš sumna, što dziaržaŭnyja čynoŭniki nie bačać u hetym ničoha kiepskaha. Jany zaćvierdzili adzin scenaryj cyrymonii adnoj z hałoŭnych uračystaściaŭ u luboj siamji na adnoj movie, pryčym na toj, jakaja naviazanaja nam z susiedniaj krainy,
a pra toje, što ŭ Biełarusi jość i biełaruskamoŭnyja hramadzianie, čyje pravy takim čynam parušajucca, navat dumać nie žadajuć.
Heta ŭžo druhi padobny vypadak u Rečycy. U 2013 hodzie rabotniki ZAHSa prapanavali apłacić dadatkovuju kvitancyju za movu jašče adnoj pary, jakaja chacieła, kab rehistracyja ich šlubu adbyvałasia pa-biełarusku. Ale tady ŭ maładych nie było času na dadatkovaje naviedvańnie banka, tamu jany hetyja hrošy nie zapłacili. Supracoŭniki ZAHSa praviali dla ich cyrymoniju pa-rasijsku.
Takoje staŭleńnie dziaržaŭnych orhanaŭ Biełarusi da harantavanaha Kanstytucyjaj i Zakonam ab movach raŭnapraŭja dźviuch dziaržaŭnych movaŭ pakazvaje, što nasamreč anijakaha raŭnapraŭja čynoŭniki nie pryznajuć. Jany zvyčajna ŭsialak imknucca padkreślić toje, što, niahledziačy na pryhožyja zapisy ŭ zakanadaŭstvie, faktyčna biełaruskaja mova ŭ Biełarusi maje značna nižejšy status za rasijskuju.
