Dyrektar muzieja palityčnych represij «Pierm-36» Viktar Šmyraŭ zajaŭlaje, što miascovyja ŭłady ŭziali miemaryjał pad svoj kantrol i prybrali zhadki pra złačynstvy Iosifa Stalina.
Miemaryjalny muziej «Pierm-36» zasnavany na miescy byłoj papraŭča-pracoŭnaj kałonii na Urale.
Heta adziny acaleły łahier, pabudavany ŭ časy stalinskaha teroru.
«Palityčnaje rašeńnie»
«Viadoma, heta palityčnaje rašeńnie», — nie sumniavajecca Viktar Šmyraŭ ŭ padaplocy rašeńnia novaha kiraŭnictva.
Muziejem kiravała niaŭradavaja arhanizacyja, jakaja zajaviła ab samalikvidacyi paśla kanfliktu ź piermskimi ŭładami.
U HUŁAH (Hałoŭnaje ŭpraŭleńnie papraŭča-pracoŭnych łahieraŭ, pracoŭnych pasieliščaŭ i miescaŭ źniavoleńnia) vysyłali miljony hramadzian SSSR u stalinskija časy. Najbolšaha maštabu represii dasiahnuli ŭ 1930-ch hadach.
Partrety Stalina, jakija byli zabaronienyja paśla vykryćcia kultu asoby ŭ 60-ch hadach, u sučasnaj Rasii možna ŭbačyć usio čaściej.
Daśledavańni pakazvajuć, što mnohija rasiejcy ličać Stalina hierojem. Adnak u samim łahiery, stvoranym pa ŭkazańni Stalina, zhadak pra jaho ciapier nie sustrenieš.
Nie pra palitviaźniaŭ
Dyrektar «Piermi-36» Viktar Šmyraŭ patłumačyŭ, jak źmianiłasia kancepcyja muzieja z prychodam novaha kiraŭnictva.
«Miemaryjał nie źniknie, ale muziej zachapili ludzi, jakich pryznačyła novaja ŭłada, i całkam źmianili jaho. Ciapier heta muziej pra łahiernuju sistemu, ale nie pra palityčnych źniavolenych. Jany nie havorać pra represii abo pra Stalina», — kaža Šmyraŭ.
Na jaho pohlad, muziej stanie inšym i stracić svajo značeńnie.
Pa słovach Šmyrava, nastup uładaŭ na muziej pačaŭsia ŭ 2013 hodzie, i spačatku tysiačy ludziej sprabavali pratestavać.
Ale letaś viasnoj u muziei z-za daŭhoŭ adklučyli vadu i elektryčnaść.
Papraŭča-pracoŭnaja kałonija ŭ Sibiry «Pierm-36» amal nie źmianiłasia z časoŭ Stalina: na 14 tys. kv. m. za płatami i kalučym drotam raźmiaścilisia 20 budynkaŭ, jakija pravilniej nazvać barakami.
«Dziaržava stalinskaha typu»
Za časy represij časoŭ Stalina bolš za 3 tysiačy palityčnych źniavolenych prajšli praz hety łahier, za časy Leanida Brežnieva — jašče kala tysiačy, kaža Šmyraŭ.
Łahier zakryli ŭ 1988 hodzie, a praz vosiem hadoŭ na jaho terytoryi byŭ zasnavany muziej.
Šmyraŭ ličyć, što praces pahłynańnia muzieja ŭładami adbyvajecca nie stolki z metaj reabilitacyi Stalina, kolki «pa palityčnych pryčynach».
«My ŭžo nazirajem stvareńnie dziaržavy stalinskaha typu — vialikaja ŭłada zasiarodžanaja ŭ rukach adnaho čałavieka», — kaža Šmyraŭ.
Na jaho pohlad, pry prezidencie Pucinie «niama nijakaj nieabchodnaści dla represij — ludzi stali pakorlivymi».
«Palityčnaja sistema viartajecca da tatalitaryzmu», — zaklučaje Šmyraŭ.
