Trochatamnaja malekuła hieliju va ŭjaŭleńni mastaka. Vyjava: Univiersitet Hiote
Hrupa fizikaŭ univiersiteta Hiote ŭ Frankfurcie (Hiermanija) «sabrała» malekułu z troch atamaŭ hieliju, pra što raspaviadaje ŭ časopisie Science.
Trochatamnaja malekuła hieliju źviazanaja nie tymi siłami, što zvyčajnaja malekuła. Navukoŭcy sprabavali atrymać jaje z 1970-ch.
U stanie Jafremava čaścinki źviazanyja na kvantavym uzroŭni na ahromnistaj pa mierkach malekuł adlehłaści.
Kab taki stan uźnik, atamy majuć znachodzicca na dakładna vyznačanaj dystancyi. Pry nievialikaj źmienie dystancyi siły źnikajuć, ale źjaviacca znoŭ, kali dystancyja pavialičycca ŭ 22,7 razu.
Daśledčyki zdoleli atrymać stabilny trajny hielij i adździalić jaho ad dvuchatamnych eksimiernych malekuł hieliju z dapamohaj zvyškarotkich łaziernych impulsaŭ pry tempieratury, blizkaj da absalutnaha nula.
Minimalnaja adlehłaść miž atamami ŭ stabilnaj struktury ŭ 100 raz bolšaja za tuju, što ŭźnikaje pry typovaj chimičnaj suviazi. Pry inšaj adlehłaści atamy hieliju ŭtvarajuć rekordna vialikuju (choć i niestabilnuju) malekułu. Što cikava, try atamy nie ŭtvarajuć raŭnaboki trochvuholnik.
U 2005 hodzie navukoŭcy ŭpieršyniu atrymali niestabilnuju malekułu, što ŭtrymlivałasia ŭ stanie Jafremava, z troch atamaŭ ceziju. Dalejšyja daśledavańni, chutčej za ŭsio, daduć mahčymaść sabrać inšyja padobnyja malekuły i znajści im užyvańnie ŭ navucy i pramysłovaści.
