Lidar Libieralna-demakratyčnaj partyi Biełarusi (ŁDPB) Siarhiej Hajdukievič u čaćviorty raz źbirajecca ŭdzielničać u prezidenckaj honcy. Chto ž jon taki? «Naša Niva» raskazvaje historyju žyćcia palityka, jakaja dazvalaje skłaści ŭjaŭleńnie pra jahonuju asobu.
Padčas padačy dakumientaŭ na rehistracyju inicyjatyŭnaj hrupy, fota Iryny Arachoŭskaj
Raniejšyja sproby pazmahacca za druhoje miesca na vybarach plonu nie davali. Na pieramohu palityk nie pretendavaŭ nikoli, Lidzija Jarmošyna davała jamu 2—3% hałasoŭ.
«Niama ŭ vas inšych kandydataŭ, ja macniejšy za ich usich», — zadajecca Hajdukievič. Kali pramović hetuju mantru sto razoŭ, moža, pavieryš u jaje sam?
Hajdukievič — «niaŭłoŭny Džo» biełaruskaj palityki. Jaho i jahonuju partyju mała chto ŭsprymaje ŭsurjoz. Misija palityka — praduchilić mahčymy bajkot i stać sparynh-partnioram Alaksandra Łukašenki. Kiraŭnika dziaržavy Hajdukievič publična nie krytykuje.
Startavy kapitał
Źjaŭleńnie Hajdukieviča ŭ vialikaj palitycy mnohija źviazvajuć z asobaj jahonaj maci. Spadarynia Halina była top-čynoŭnicaj u časy BSSR — uznačalvała Minskaje abłasnoje adździaleńnie Dziaržbanka SSSR, a ŭ 1990-ja kansultavała Nacbank. Baćka Vasil byŭ vajskoŭcam, i spačatku syn pajšoŭ pa jahonym šlachu.
Siarhiej skončyŭ Minskaje vyšejšaje inžyniernaje zienitna-rakietnaje vučylišča i na 15 hadoŭ akazaŭsia ŭ vojsku. Niekatory čas, u 1980-ja, jamu daviałosia papracavać u Iraku — hetyja suviazi jamu jašče spatrebiacca padčas palityčnaj karjery.
U 1991 hodzie Hajdukievič uładkavaŭsia va ŭpraŭleńnie nacyjanalnaj biaśpieki Dziaržsakrataryjata, a praz hod uznačaliŭ navastvorany saŭminaŭski kamitet pa sacyjalnaj abaronie siłavikoŭ.
Tady ž palityk «zdoleŭ abjadnać 28 palityčnych partyj i hramadskich ruchaŭ u biesprecedentny pa mocy i ŭpłyvie palityčny błok «Narodny ruch Biełarusi» (cytata z sajta ŁDPB). Heta było abjadnańnie reakcyjanieraŭ.
Były deputat Viarchoŭnaha savieta Siarhiej Navumčyk uzhadvaje, što ruch sprabavaŭ arhanizavać refierendum ab statusie rasijskaj movy jak dziaržaŭnaj. Hajdukievič admaŭlaje heta.
Budni pracy ŁDPB
Ad pačatku 1990-ch u Rasii aktyŭničała Libieralna-demakratyčnaja partyja papulista Uładzimira Žyrynoŭskaha. Svajo pradstaŭnictva jana mieła i ŭ Biełarusi. U 1994 hodzie hetuju prarasijskuju siłu było vyrašana rehistravać jak partyju. Na čale arhanizacyi paŭstaŭ zaatechnik, majstar sportu pa karate Vasil Kryvienka. Hajdukievič byŭ jahonym namieśnikam, adnak nieŭzabavie pierachapiŭ lidarstva.
Što ŭjaŭlała saboj ŁDPB siaredziny 1990-ch? «12% členaŭ partyi — byłyja supracoŭniki KDB, bolš za 20% — milicyi», — cytavała Hajdukieviča hazieta «Svaboda». Taksama ŭ składzie partyi była vialikaja kolkaść kazakoŭ na čale sa svaim atamanam, aktyŭna prymali «libierał-demakraty» ŭ svaje šerahi i «afhancaŭ».
Siabry ŁDPB zajmalisia achovaj handlovaha doma «Ždanovičy» i časta traplali ŭ kryminalnyja historyi.
Hazieta «Imia» adznačała, što namieśnik Hajdukieviča Valancin Karetnikaŭ byŭ asudžany za vymahalnictva i niezakonnaje zachoŭvańnie zbroi.
Užo ŭ kancy 2000-ch pasadzili inšaha namieśnika staršyni partyi, Uładzimira Karunasa. Jaho zatrymali pry sprobie atrymańnia chabaru ŭ pamiery $9 tysiač i asudzili na 5 hadoŭ pazbaŭleńnia voli z kanfiskacyjaj majomaści. «U nas amal niama partyjcaŭ, jakija b nie siadzieli», — tłumačyŭ Hajdukievič.
ŁDPB zapomniłasia aktyŭnym supracoŭnictvam ź Irakam. Partyjnaja delehacyja za časami Sadama Chusejna nieadnarazova lotała ŭ Bahdad. Jakija biznes-intaresy mieŭ Hajdukievič na Blizkim Uschodzie? Nieviadoma. Kali «Narodnaja vola» napisała, što Hajdukievič maje pierad irakcami doŭh pamieram $1 miljon, toj padaŭ u sud na hazietu i vyjhraŭ spravu.
Aleh Hajdukievič za styrnom svajho ŭsiedarožnika
Siamiejnaja drama
A što z asabistym žyćciom?
Siarhiej Hajdukievič pieršy raz pabraŭsia šlubam u 1975 hodzie. Jamu byŭ 21 hod, žoncy Alenie — usiaho 17. Nieŭzabavie ŭ siamji naradziŭsia syn Aleh. Ciapier jon pieršy namieśnik u baćkavaj partyi.
A voś druhoha syna, Vasila, baćka nie bačyŭ užo 25 hadoŭ. Jak tak vyjšła?
Siamja Hajdukievičaŭ razvaliłasia ŭ 1989 hodzie. Starejšaha syna pakinuli z baćkam, małodšaha — z maci.
Pa prahramie azdaraŭleńnia čarnobylcaŭ Vasil trapiŭ u Hiermaniju. Na nastupny hod niemiec, jaki pryniaŭ chłopčyka, aformiŭ haściavuju vizu jašče i jahonaj maci.
Alena Hajdukievič pryjechała ŭ Hiermaniju, znajšła tam kachańnie i vyjšła zamuž. Novy muž uziaŭ na vychavańnie i Vasila.
Palityk kaža, što sprabavaŭ zmahacca za syna. Zrešty, na vynikovy sud jon nie pryjšoŭ, i ŭ jahonuju adsutnaść maci dazvolili vyvieźci chłopčyka.
«Maładość u hałavie ihrała, joj niechta spadabaŭsia… Ja ž nie suprać. Značycca, nie los», — kamientuje Hajdukievič. Jon kaža, što sprabavaŭ dabicca dazvołu na sustrečy z synam. «Ale jana schavała ŭsie adrasy, — kaža jon pra byłuju žonku. — Možacie ŭjavić, kab biez dazvołu baćki vyvieźli — i ŭsio, z kancami?»
A Hajdukievič pabraŭsia šlubam druhi raz. Jahonaja žonka Ała — z Rasii.
«Pryjazdžaješ na ciahniku ź Minska, potym na Leninhradski vakzał. Da Ćviery na elektryčcy jechać 3,5 hadziny. A jana ź minskim ciahnikom nie supadaje…» — raskazvaŭ Hajdukievič pra svajo kachańnie.
U Ały padrastała dačka Hanna. Ciapier Hanna ŭžo maje ŭłasnuju dačku, jany razam žyvuć u Aŭstryi, majuć tamtejšaje hramadzianstva. Skandalny sajt «Vikiliks» uzhadvaŭ jaje imia ŭ svaim rasśledavańni. Maŭlaŭ, Hanna mahła admyvać hrošy ad handlu zbrojaj.
Hajdukievič adkidvaje ŭsie abvinavačańni: «Heta ŭsio vydumanaja historyja. U Aŭstryi mocnyja zakanadaŭstva i padatkovaja słužba. Nijakich parušeńniaŭ u mianie nie było. I ŭvohule hetaha ničoha nie było. Heta prosty pijar».
Syn-namieśnik
Starejšy syn palityka, Aleh, pajšoŭ pracavać u milicyju. U 30-hadovym vieku jon uznačaliŭ Partyzanskaje RUUS Minska, paśla byŭ pieraviedzieny na takuju ž pasadu ŭ Frunzienskaje RUUS.
Kiraŭnikom rajonnaj milicyi Aleh Hajdukievič byŭ i padčas razhonu «maŭklivych akcyj apładysmientaŭ» u 2011 hodzie. Kali ludzi ŭ cyvilnym ciahnuli aŭtara hetych radkoŭ u aŭtobus biez numaroŭ, Aleh Hajdukievič pa racyi zahadaŭ vieźci zatrymanych žurnalistaŭ u adździaleńnie. «Žurnalisty? Ničoha nie viedaju», — rabiŭ jon ździŭleny vyhlad praz paru chvilin.
Siamja Aleha Hajdukieviča — žonka Maryja Valancinaŭna (dziavočaje proźvišča — Šuchno) i dźvie dački, Lizavieta i Hanna. Valancin Šuchno byŭ staršynioj Dziaržaŭnaha kamiteta pa kaštoŭnych papierach Biełarusi. Supadzieńnie ci nie?
Lehkaviki i ciahačy
Ad pačatku 1990-ch Hajdukievič atrymlivaje vajskovuju piensiju, u kancy 2000-ch dadałasia jašče i deputackaja (byŭ deputatam łukašenkaŭskaj pałaty pradstaŭnikoŭ). U što palityk układaje hrošy?
«Siońnia ŭ Hajdukieviča tolki adna-adzinaja mašyna, i členy majoj siamji nie karystajucca ni «Leksusam», ni «BMV»! U mianie jość «Nisan-Maksima» 1998 hoda vypusku, jakim karystajecca ŭsia maja siamja razam sa mnoj. Bolš u mianie niama mašyn!» — raskazvaŭ Siarhiej Hajdukievič u 2003 hodzie.
Ironija losu, ale praz dva hady ŭ jahonaj dekłaracyi źjavilisia jakraz tyja marki, jakich jon vyraksia: «BMV 730» i «Leksus GS-300». «Kali staŭ deputatam, ja daviedaŭsia, što ŭsie jany biaruć kredyt. Ja tak «Leksus» kupiŭ», — tłumačyŭ Hajdukievič. Aproč ich, va ŭłasnaści ŭ palityka byli dva ciahačy MAZ.
A voś jahony syn Aleh katajecca na ŭsiedarožniku «Tajota Siekvoja» z ruchavikom 5,7 ł za $45 tysiač.
Žyvie kandydat u prezidenty ŭ katedžy ŭ Siomkavie. Kali Hajdukievič pačaŭ vydavać partyjnuju hazietu (vyjšła tolki dva numary), jurydyčny adras redakcyi byŭ zarehistravany ŭ jaho doma.
Aktualnaja infarmacyja ab dabrabycie siamji Hajdukievičaŭ budzie apublikavanaja, kali jon źbiare patrebnyja 100 tysiač podpisaŭ.
***
Siarhiej Hajdukievič
Nar. 8 vieraśnia 1954 u Minsku. Ckončyŭ Minskaje vyšejšaje inžyniernaje zienitna-rakietnaje vučylišča Vojskaŭ supraćpavietranaj abarony (1976), Vajskovuju kamandnuju akademiju vojskaŭ supraćpavietranaj abarony (1991), jurydyčny fakultet Maskoŭskaha kamiercyjnaha instytuta (1997).
U 1976—1991 słužyŭ va Uzbrojenych siłach SSSR, u tym liku ŭ składzie hrupy vajskovych śpiecyjalistaŭ u Iraku (1982—1983). U 1991—1992 — viadučy śpiecyjalist va Upraŭleńni nacyjanalnaj biaśpieki Dziaržaŭnaha sakrataryjata, u 1992—1994 — staršynia kamiteta pa sacyjalnaj abaronie siłavikoŭ.
Ad 1995 — kiraŭnik Libieralna-demakratyčnaj partyi Biełarusi. Kandydat u prezidenty (2001, 2006). U 2010 źniaŭ kandydaturu padčas zboru podpisaŭ. Deputat pałaty pradstaŭnikoŭ (2004—2008).
Žanaty, maje dvaich synoŭ i dačku.
Paet
U 2013 hodzie Siarhiej Hajdukievič vydaŭ knihu vieršaŭ «Majo žyćcio — Biełaruś». Kniha vyjšła nakładam tysiača asobnikaŭ. Voś adzin ź vieršaŭ palityka:
«Vraham mojeho lubimoho poeta»
Ty na Jesienina nie kapaj.
Nie durakam o niem sudiť,
A ty svojeiu hriaznoj łapoj
Jeho tak chočieš zahriaźniť!
Nie rtom tvoim hnusaviť stroki,
Kotorych ty i nie pojmieš,
I nie kriči, nie diełaj vzdochi!
…Nie svojej śmierťju umrieš!
Ty hłup! I tuposťju svojej,
Postihnuť smysła ty nie smožieš!
Čto był — tałantiŝie — Sierhiej!
A ty! Ubludok! Čto ty možieš?!
