U intervju žurnalistam niedziaržaŭnych ŚMI Łukašenka kolki słoŭ pryśviaciŭ Alehu Trusavu. Kiraŭnik dziaržavy pryznaŭsia, što chacieŭ by bačyć staršyniu TBM kandydatam ŭ prezidenty.
Prapanujem niekalki małaviadomych faktaŭ ź minułaha Aleha Trusava, jakija nielha znajści ŭ «Vikipiedyi» ci ŭvohule ŭ Siecivie.
U Nacyjanalnym archiŭnym fondzie majecca asabisty archiŭ Aleha Trusava
Fond znachodzicca pad numaram 576 i atrymlivaje materyjał jak asabistaha (navata studencki bilet), tak i hramadska-palityčnaha charaktaru. Akramia taho, mienavita ŭ hetym fondzie znachodziacca kaštoŭnyja dakumienty, pryśviečanyja historyi BSDH, BNF i jahonaj parłamienckaj apazicyi ŭ Viarchoŭnym Saviecie XII sklikańnia, a taksama pieršym prezdenckim vybaram na Biełarusi ŭ 1994 h.
Akramia Trusava, tolki Stanisłaŭ Šuškievič moža hanarycca asabistym fondam (№599) u Nacyjanalnym archivie.
U Viarchoŭny Saviet Trusaŭ trapiŭ pa Mirašničenkaŭskaj akruzie №33
Na deputacki mandat pretendavali 6 čałaviek. Siarod ich troje byli davoli mocnymi supiernikami: namieśnik ministra ŭnutranych spraŭ, prarektar Minskaha radyjotechničnaha instytuta (ciapierašni BDUIR) i sakratar rajkama partyi Savieckaha rajona.
Pieršy tur vybaraŭ adbyŭsia 4 sakavika 1990 h.
Z 21695 vybarcaŭ akruhi ŭdzieł u vybarach uziali 16330 čałaviek. Aleh Trusaŭ nabraŭ najbolšuju — 3725 — kolkaść hałasoŭ i ŭ druhi tur vyjšaŭ razam z namieśnikam ministra Viktaram Kavalovym (2721 hołas).
U druhim tury 17 sakavika 1990 h. na vybary pryjšli 13717 žycharoŭ akruhi. U vyniku Aleh Trusaŭ zdabyŭ zapavietny mandat: za jaho prahałasavali 6876 vybarščykaŭ.
Trusaŭ moh i nie stać narodnym vybrańnikam, ale pieramahła nastojlivaść
22 studzienia 1990 h. Trusaŭ byŭ vyłučany kandydatam u narodnyja deputaty radaj TBM staličnaha Savieckaha rajona. Ale 25 studzienia 1990 h. Prezidyum Viarchoŭnaha Savieta BSSR vydaŭ pastanovu, pavodle jakoj akruhovyja kamisii mieli prava dapuskać da ŭdziełu ŭ vybarach kandydataŭ u deputaty ad Tavarystva spažyŭcoŭ, Biełaruskaha ekałahičnaha sajuza i Tavarystva biełaruskaj movy imia F. Skaryny tolki ŭ tym rehijonie ci rajonie, dzie hetyja abjadnańni ŭ vyznačanym paradku byli zarehistravany.
Pastanova jaŭna parušała zakon ab vybarach, u jakim nie było havorki pra padobnuju rehistracyju. Tym nie mienš akruhovaja vybarčaja kamisija Mirašničenkaŭskaj vybarčaj akruhi № 33 h. Minska ŭ rehistracyi A. Trusavu admoviła, bo ŭ Savieckim rajonie h. Minska adździaleńnie TBM nie mieła rehistracyi.
31 studzienia 1990 h. A. Trusaŭ nakiravaŭ pratest u Centralnuju kamisiju pa vybarach narodnych deputataŭ, u jakim dakazvaŭ niezakonnaść rašeńnia. U vyniku ŭłady vymušany byli zarehistravać A. Trusava kandydatam u deputaty.
Byŭ aktyŭnym deputatam
U červieni 1990 h. Trusaŭ vyłučyŭ svaju kandydaturu na pasadu staršyni kamisii pa nacyjanalnaj palitycy i mižnacyjanalnych znosinach, ale nie atrymaŭ naležnaj kolkaści hałasoŭ. Cikavy fakcik — siarod inšaha, u svajoj ustupnaj pramovie Trusaŭ prapanavaŭ razhledzić pytańnie ab adkryćci na Biełarusi asobnych cyhanskich škołaŭ.
Tym nie mienš, Aleh Trusaŭ usio ž taki ŭznačalvaŭ parłamienckija kamisii.
U aficyjnaj bijahrafii padajecca, što z 1990 pa 1995 h. Trusaŭ byŭ namieśnikam staršyni (Nił Hilevič) pastajannaj kamisii Viarchoŭnaha Savieta pa adukacyi, kultury i zachavańni histaryčnaj spadčyny. Z kastryčnika 1990 h. pa vierasień 1991 h. jon zajmaŭ hetuju pasadu na hramadskich pačatkach, to bok nie atrymlivaŭ hrošy.
4 kastryčnika 1991 h. Aleh Trusaŭ uznačaliŭ kamisiju pa vypracoŭcy etałona Dziaržaŭnaha Hierba Respubliki Biełaruś i pałažeńnia ab hierbie, uzoraŭ piačatak Viarchoŭnaha Savieta, jaho Prezidyuma i nahrudnaha znaka narodnaha deputata Respubliki Biełaruś.
19 červienia 1992 h. Trusaŭ byŭ pryznačany staršynioj kamisii pa zabieśpiačeńni adzinaj palityki vykarystańnia dziaržaŭnych simvałaŭ Respubliki Biełaruś pry Prezidyumie Viarchoŭnaha Savieta Respubliki Biełaruś. Namieśnikam Trusava staŭ viadomy Viktar Šejman.
Niekatoryja rašeńni kamisii vielmi cikavyja. Tak, 23 listapada 1992 h. na pasiadžeńni kamisii nie była padtrymana inicyjatyva ministerstva ŭnutranych spraŭ ab vykarystańni piacikancovaj zorki dla znakaŭ adroźnieńnia aficerskaha składu.
23 červienia 1993 h. kamisija pryniała pryncypovaje rašeńnie ab tym, kab nie łamać hierb BSSR, što na Domie urada. Było vyrašana nakryć stary hierb bolšaj «Pahoniaj», što i zdaryłasia 27 lipienia 1994 h.
Haładoŭka deputataŭ u znak pratestu suprać refierendumu 1995 hoda.
U adnym z numaroŭ «Viečiernieho Minska» za 1991 h. u rubrycy «Partyjny teletajp» była nadrukavana ananimka ad imia «žycharoŭ Savieckaha rajona stalicy (ŽES №77)» ab tym, što deputat Aleh Trusaŭ byccam by nie pravodzić sustrečy sa svaimi vybarščykami. A. Trusaŭ napisaŭ list na imia tahačasnaha Staršyni VS Mikałaja Dziemiancieja, u jakim abvierhnuŭ hetyja čutki.
30 listapada 1993 h. pry abmierkavańni prajekta Asnoŭnaha Zakona Aleh Trusaŭ prapanavaŭ unieści ŭ budučuju Kanstytucyju takuju normu, kab zabaranić adpaviednym orhanam razhladać «ananimki». Ale hetaja prapanova nie atrymała padtrymki deputackaj bolšaści.
U Trusava byli sutyčki z Łukašenkam
Naprykład, u krasaviku 1992 h. Trusaŭ vykazaŭ abureńnie nakont taho, što Łukašenka vielmi časta vykrastoŭvaje termin «maja haspadarka» ŭ adnosinach da škołaŭskaha saŭhasa «Haradziec», dzie raniej staršyniavaŭ apošni. U adkaz Łukašenka paraiŭ Trusavu samomu źjechać u saŭhas i «połožiť tam mołodosť i zdorovje».
Parłamienckaja apazicyja BNF. Pajezdka ŭ Mahiloŭ. 1990. Źleva naprava — Zianon Paźniak, Barys Hiunter, Aleh Trusaŭ, Valancin Hołubieŭ, Jury Bieleńki.
Trusaŭ byŭ adnym z troch deputataŭ, jaki razam z Paźniakom i Niatylkinym vystupili na inaŭhuracyi Łukašenki
U svaim vystupie A. Trusaŭ faktyčna pradkazaŭ tuju situacyju, balučyja nastupstvy jakoj adbilisia praz dva dziasiatki hadoŭ: «Nieprymalnaj źjaŭlajecca zaležnaść Biełarusi ad adnaho pastaŭščyka nafty i hazu. Praktyčna va ŭsich krainach śvietu jość niekalki krynic enierhanośbitaŭ. Likvidacyja manapolii pastaŭščykoŭ, pra jakuju tolki kazaŭ, ale ničoha nie rabiŭ urad Kiebiča, zastajecca najvažniejšaj zadačaj».
