Hałoŭny ofis velcom za Vierchnim horadam. Fota: Pres-słužba velcom
velcom nie baicca ekspansii rasijskich apierataraŭ na biełaruski rynak, a źnižeńnie cen na roŭminh, zapłanavanaje ŭ miežach Jeŭrazijskaha ekanamičnaha sajuzu nie asabliva ŭdaryć pa kišeni mabilnych apierataraŭ, raspavioŭ finansavy dyrektar kampanii Dzianis Fiłazafovič padčas apoviedu pra budučy data-centr kampanii.
Hałoŭnyja prablemy apierataraŭ — dostup da častot, na jakich ździajśniajecca suviaź (na ich u Biełarusi amal deficyt) dy dostup da mižnarodnaha internet-šluzu (ź im u Biełarusi duapolija). Ale hetyja prablemy nie krytyčnyja.
Toje, što častot dla suviazi ledź chapaje trom biełaruskim apierataram (a prava ich vykarystoŭvać kaštuje miljony dalaraŭ), moža strymać rasijskich apierataraŭ ad ekspansii na biełaruski rynak, niahledziačy na źmieny ŭ biełaruskim zakanadaŭstvie praz udzieł u JEAES. Da taho ž, biełaruski rynak, što adkryjecca dla rasijskich apierataraŭ, pa ich mierkach davoli nievialiki, tym časam jak rasijski rynak, što adpaviedna adkryjecca biełaruskim apierataram, maje pryvabnyja dla biełarusaŭ maštaby.
Jak i radyjočastotny śpiektr, dostup da internetu ŭ «źniešnim śviecie» (mižnarodny šluz) kantraluje dziaržava. Ale ad manapolii «Biełtelekama» Biełaruś pryjšła da «duapolii» — mižnarodny trafik taksama pradaje Nacyjanalny centr abmienu trafikam. Dźvie dziaržstruktury pavoli kankurujuć miž saboj, vybar u apierataraŭ jość. Ceny mohuć pačać pastupova źnižacca — usio ž farmalna na mižnarodny trafik užo nie manapolija. Prava na propusk mižnarodnaha trafiku ŭ minułym hodzie atrymała i treciaja kampanija, napaŭdziaržaŭny beCloud, tearetyčna jana moža stać kankurentam «Biełtelekama» i NCAT.
Chacia finansavyja kryzisy baluča bjuć pa mabilnych apieratarach, možna adznačyć pazityŭny momant: pastupovuju dedalaryzacyju vydatkaŭ. Adzin z samych niepryjemnych momantaŭ kryzisaŭ u tym, što prybytki apieratar atrymlivaje ŭ rublach, a hrošy na bolšaść ułasnych vydatkaŭ vydatkoŭvaje ŭ zamiežnaj valucie. Niahledziačy na finansavy kryzis, velcom u pieršym kvartale 2015-ha inviestavaŭ dastatkova srodkaŭ (praŭda, zbolšaha ŭ valucie) u madernizacyju sietki, kantaktnaha centru i IT-infrastruktury, a zekanomić daviałosia «na mebli i mašynach» (16-y dzień narodzinaŭ adznačyli ścipła, ale pryhoža).
Pryčyn dla rezkaha padvyšeńnia taryfaŭ dla nasielnictva velcom pakul nie bačyć, ale pastupovaja indeksacyja cen moža adbyvacca ŭśled za inflacyjaj.
Zapłanavanaje ŭ JEAES źnižeńnie płaty za roŭminh nie pryviadzie da značnych ubytkaŭ apierataraŭ, a značyć, i da rostu cen na pasłuhi dla «rodnych» abanientaŭ. Prybytki ad roŭminhu daloka nie takija vialikija, jak dumajuć niekatoryja, — nadadzienaja vaha prybytkaŭ ad roŭminhu ŭ biełaruskich apierataraŭ nievysokaja, u adroźnieńnie ad Jeŭrapiejskaha sajuzu.
Asnoŭnaja prablema z cenami na roŭminh nie techničnaha charaktaru — sprava ŭ mižnarodnych finansavych stasunkach kampanij i ich markietynhavaj palitycy. Apieratary nie majuć asablivaha stymułu rabić nadzvyčaj vyhadnyja prapanovy zamiežnym apierataram, na rynku roŭminhu «nie rynkavaje asiarodździe».
U Jeŭropie stasunki miž apieratarami byli adrehulavanyja na nadździaržaŭnym uzroŭni takim čynam, što apieratary pierastali spračacca miž saboj i razam pačali źnižać ceny na roŭminh. U JEAES ža stasunki miž apieratarami roznych krain pakul nie rehłamientavanyja naležnym čynam (navat Rasija padzielenaja na zony roŭminhu ŭsiaredzinie krainy, telefanavać z Maskvy va Uładzivastok davoli doraha). Kali budzie nadździaržaŭnaje dyrektyŭnaje rašeńnie — ceny na roŭminh pryjdziecca źnizić, ale apierataraŭ heta nie strašyć.
Da kanca hetaha hoda ŭ Biełarusi maje być zapuščanaja LTE-sietka, što daść abanientam chutkasny mabilny internet standartu 4G. Pakul usio pavodle płanu, dy płan u mnohim nie akreśleny.
Tak, velcom pakul nie moža kazać pra taryfy na LTE i navat pra toje, ci budzie płata za karystańnie LTE-sietkami zdymacca pa asobnym taryfie, ci budzie «ŭplecienaja» ŭ zvyčajnyja taryfy.
Nadzvyčajnych inviestycyj u LTE apierataru nie daviadziecca rabić — technična velcom užo hatovy da ŭkaranieńnia standartu, pry patrebie (i mahčymaści) jano zojmie maksimum niekalki miesiacaŭ, a mo i niekalki tydniaŭ.
Mnohaje zaležyć ad kampanii beCloud — infrastrukturnaha apieratara, što atrymaŭ ad dziaržavy častoty na LTE-suviaź, prymaje inviestycyi ad mabilnych apierataraŭ dy raźmiarkoŭvaje na ich ahulnuju infrastrukturu sietki. Fiłazafovič nie ŭziaŭsia kazać, dobraja takaja schiema ci drennaja: viadoma, tam, dzie isnuje pramaja kankurencyja, bolšyja šancy na chutkaje i vyhadnaje raźvićcio, ale ŭ zusim novych technałohijach «šturšok» z boku dziaržaŭnaha «apieratara-raźmierkavalnika» moža akazacca karysnym.
Nahadajem, LTE-sietka ŭ Biełarusi ŭžo dziejničała niadoŭhi čas — u 2012 hodzie ŭ Biełarusi jaje zapuściła rasijskaja Yota, ale chutka zharnuła prajekt i syšła z krainy. Pasłuha nie zajmieła šyrokaj papularnaści — mahčyma, nie ŭ apošniuju čarhu praz vysokija ceny. Častoty na LTE sprabavaŭ atrymać (niekali dziaržaŭny, paźniej niezaležny) apieratar «BiełSieł», dy jamu admovili ź nieviadomych pryčyn (mahčyma, praz płany pa stvareńni beCloud), a paźniej i prosta zakryli (z pryčyn, z LTE nie źviazanych naŭprost).
U sietcy velcom da vykarystańnia LTE-sietak užo hatovyja kala 10% abanientaŭ — ich smartfony i płanšety ŭžo padtrymlivajuć technałohiju. Vierahodna, blizkaja situacyja i ŭ inšych apierataraŭ. Kali dazvolać umovy infrastrukturnaha apieratara, na hety raz moža atrymacca zacikavić biełarusaŭ chutkasnym LTE-internetam pa «niastrašnych» cenach.
