Siońnia na praśpiekcie Niezaležnasci kala budynka KHB u Minsku prajšła akcyja «Łancuh pamiaci». Metaj akcyi było nahadać pra złačynstvy stalinizmu suprać biełaruskaha naroda i zaścierahčy ad novych złačynstvaŭ sučasnych pierajemnikaŭ kataŭ z NKVD.
Ludzi stali łancuhom uzdoŭž praśpiekta i pastavili dziasiatki śviečak na prystupkach paradnaha ŭvachodu ŭ budynak.
Akcyju arhanizoŭvaŭ palityk Mikoła Statkievič. Na jaje sabralisia kala 150 čałaviek sa śviečkami. Akcyja prajšła biez zatrymańniaŭ, ale milicyja skłała pratakoły na jaje arhanizataraŭ.
Udzielniki akcyi vitali vopleskami mašyny, što sihnalili im na znak salidarnaści.
Eks-kandydat u prezidenty padpałkoŭnik Mikałaj Statkievič zaklikaŭ ludziej prychodzić tolki sa śviečkami, biez płakataŭ i ściahoŭ.
Ludzi sabralisia kala budynka KDB kala 18.30. Spačatku adčuvałasia niervovaść.
Śviečki nad miescam masavych katavańniaŭ i zabojstvaŭ.
Pavieł Vinahradaŭ pieršy raz vyjšaŭ na akcyju pratestu paśla pierajezdu ź Bierazina ŭ Minsk.
Razam sa starymi pryjšli ŭnuki.
Razam sa Statkievičam i Labiedźkam dziejničaje Uładzimir Niaklajeŭ.
Achviarami savieckaha režymu stali kala 600 tysiač biełarusaŭ, 200 tysiač ź ich zahinuli. Kryvavy viecier apiok mnohija radziny.
Masavyja rasstreły ažyćciaŭlalisia ŭ padvałach budynka NKVD.
Na akcyju pamiaci sabrałasia 150 čałaviek.
Ad mnohich achviaraŭ dzieciam i ŭnukam zastalisia tolki fota z «kryminalnaj spravy». Foty Siarhieja Hudzilina.
Źničy kala ŭvachoda ŭ KDB. Fota Siarhieja Hudzilina.
Chłopiec u majcy «Biełaruś maje być biełaruskaj» z twitter.com/svaboda.
Stary čałaviek sa ścipłaj papierkaj «1929—1953. KHB - Kreml - Łubianka. Zabojstva niavinnych ludziej» z twitter.com/svaboda.
Na Anatola Labiedźku taksama skłali pratakoł jak na arhanizatara akcyi.
Ludzi stavili źničy na prystupki budynka, pastaŭlenaha Łaŭrencijem Canavam.
29 i 30 kastryčnika 1937 hoda było kulminacyjaj masavych rasstrełaŭ biełaruskich elitaŭ. Saviecki režym źniščyŭ bolš za 90% vyšejšych čynoŭnikaŭ, top-mieniedžaraŭ (dyrektaraŭ i hałoŭnych inžynieraŭ pradpryjemstvaŭ), śviataroŭ, intelektuałaŭ, ludziej mastactva Biełarusi. Heta była pradumanaja palityka, anałahičnaja toj, jakuju pravodzili na akupavanych terytoryjach nacysty. Jaje metaj było pazbavić padniavolnyja narody ŭłasnych elit — tych hrup, jakija byli b zdolnyja ŭznačalvać hramadstva.
Biełaruś i Ukraina panieśli asablivy ciažar represij, bo Stalin razumieŭ, što hetyja «zachodnija» narody SSSR patencyjna samyja niełajalnyja. Historyk Cimaci Snajder nazvaŭ našy krainy «kryvavymi ziemlami», jakija najbolš u Jeŭropie paciarpieli za 1930—1950 hady.
Usiaho ŭ Biełarusi było represavana kala 600 tysiač čałaviek, ź ich kala 200 tysiač zahinuła. Jak vyjaviŭ historyk Leanid Marakoŭ, žyćcio niekalkich dziasiatkaŭ tysiač skončyłasia ŭ sutareńniach budynka NKVD. Svaich achviar enkavedysty vyvozili hruzavikami i chavali ŭ bieznazoŭnych brackich mahiłach u lesie kala vioski Cna, jaki ciapier nazyvajecca Kurapaty.
Bolšuju častku ŭdzielnikaŭ tych złačynstvaŭ źniščyli sami stalinisty, takim čynam zamiatajučy ślady. Adnak niekatoryja ź ich zastalisia niepakaranyja.
