Asoby:
Ściapan
Lila
Uładzik — ich syn-školnik
Zojka — jaho siabroŭka
Babula
Ryhor — ich susied
Inśpiektar Žylinski
Pop
Manaška
Isus Chrystos
Stalin
Hitler
Pomniki
Biełaruskaja kvatera ŭ biełaruskim domie.
Źleva kuchnia, praź dźviarnuju projmu bačnaja hazavaja plita i myjka.
Tamsama, tolki bližej da avansceny, na taburetkach truna bieź viečka, u jakoj, skłaŭšy «pa-niabožčycku» ruki, lažyć babula.
Pasiaredzinie sceny kruhły stoł, nakryty abrusam, jaki spadaje da padłohi, i kresły. Za im u hłybini kanapa i televizar.
Sprava ŭvachodnyja dźviery z elektryčnym zvankom.
Uvachodzić Lila ź vialikaj haspadarčaj sumkaj.
Lila: A voś i ja! Mama, čuješ? (Padychodzić da stała, stavić sumku na kresła.) Nu jak ty tut? Začakałasia, napeŭna. I hałodnaja niaboś. Ale ničoha, zaraz ja ciabie pakarmlu (vykładvaje z sumki na stoł talerki z zakuskami, zahornutyja ŭ cełafan, pakunki, rondlik, słoiki, zatym, skinuŭšy sumku na padłohu, siadaje na kresła). Voś tolki pasiadžu kryšku, chvilinku, mama, nie bolej. Prystała niešta siońnia, jak nikoli. Ale što ty chočaš — calutki dzień na nahach. Zatoje oto ŭžo byli paminki dyk paminki! Oho, mama, ažno dvieście čałaviek haściej. Stały prosta łamalisia. Adnych miasnych staraŭ piać (dumaje)… nie, šeść padavali: i katlety, i adbiŭnyja, i miasa pa-francuzsku, i hałubcy, i… A ja tabie viedaješ što pryniesła? Nie? A ty zdahadajsia. Nu, nu? Tak, tvaje lubimyja kiłbaski z časnakom i kmienam. Ja ž ich sama kruciła i, mama, klanusia, ni časnaku, ni kmienu nie škadavała. Zaraz pasmakuješ. Dzie jany? (Šnyryć vačyma pa stale, paśla zryvaje z adnoj talerki cełafan.) Aha, tuta! O-o, jak sabie chočaš, ale palčyki abližaš. Bo i bulbianoje piure, viadoma, nie zabyłasia. A jak ža. Voś, darečy, i jano (źniaŭšy viečka rondlika, nakładvaje na talerku piure). Tabie, mama, razahreć ci chołodnym źjasi? Ha? Chałodnym, kažaš? Dobra, jak chočaš. (Padyšoŭšy da truny, biare z noh padušku, jakuju, pasadziŭšy maci, padkładvaje toj pad śpinu, zatym varočajecca da stała pa kresła, jakoje stavić pry trunie, a druhi raz pa talerku i, narešcie, sieŭšy na kresła, kormić babulu z łyžki.) Nu, łyžačku za mianie. A ciapier za Ściapana. Jon ža tak starajecca, ciahnie, harotnik, lamku z usich siłaŭ… Aha, maładziec. Nie, nie jon maładziec, a ty, mama. Nu i za synočka našaha, tvajho ŭnučka, kab usiaho jamu ŭsiahieńkaha, kab ros vialikim-pryvialikim, byŭ pasłuchmianym i nie vyrakaŭsia baćkoŭ. Ech, jašče troški zastałosia. Nie vykidać ža ježu. Heta, da ŭsiaho, vialiki hrech. A davaj, mama, łyžačku za prezidenta. (Maci admoŭna krucić hałavoj.) Nie, mama, za prezidenta kruci nie kruci, a musiš, heta śviatoje. Kab daŭ boh jamu zdaroŭječka i… i šmat-šmat rozumu. Praŭda, rozumu ŭ jaho i tak bahata, dyk zdaroŭječka i… i ščaścia ŭ asabistym žyćci.
Nu i apošniuju łyžačku za našaha darahoha niabožčyka, jaki daŭ nam siońniašni chleb u vyhladzie piure z kiłbaskami z časnakom i kmienam. Chaj ziamla jamu budzie pucham i ŭsio astatniaje. Nu što, padjeła? Ciapier adpačyvaj sabie (vyciahnŭšy padušku z-za śpiny, układvaje babulu pa-raniejšamu).
Zvanok zvonić try razy.
Lila: Heta Ściapan. (Idzie adčyniać. Uvachodzić Ściapan.)
Ściapan: Daŭno pryjšła?
Lila: Tolki što.
Ściapan: Ale ž maciaru dahledzieła.
Lila: Aha, pakarmiła.
Ściapan: Bačna, usia ŭ piure.
Lila: Ničoha, nie šlub brać.
Ściapan: I to praŭda (siadaje da stała).
Lila: Stamiŭsia?
Ściapan: A ty dumała.
Lila: Hałodny?
Ściapan: Jak sabaka.
Lila: Piure z kiłbaskami jość.
Ściapan: Z paminak?
Lila: Adkul ža jašče.
Ściapan: Davaj.
Lila (nakłaŭšy piure i kiłbasak na talerku): Razahreć?
Ściapan: Jašče čaho! (Jeść.) Ty kiłbaski kruciła?
Lila: Ja.
Ściapan: Vidać, časnaku i kmienu nie škadavała.
Lila: Aniahož, ja ž jaho nie kuplała.
Ściapan: Darečy, ja taksama voron nie łaviŭ, dvaccać šeść pomnikaŭ zaliŭ.
Lila: Oho.
Ściapan: Dyrektar taksama pachvaliŭ, hanarovuju haramatu, pamiž inšym, abiacaŭ.
Lila: A ty?
Ściapan: A što ja — rady, viadoma. Zaŭtra taksama treba budzie pasprabavać nie mieniej zalić, chacia naŭrad ci adužaju.
Lila: A ŭ nas znoŭ paminki.
Ściapan: Pa kim?
Lila: Pa Dziatliku.
Ściapan: A jon što — pamior?
Lila: Niaŭžo ž pa žyvym.
Ściapan: Nu, mała što.
Lila: Nie, addaŭ, niebaraka, Bohu dušu.
Ściapan: Ale kali paśpieŭ?
Lila: Učora.
Ściapan: Hm. Učora ja ź im pad viečar bačyŭsia, zdaroŭkaŭsia navat.
Lila: Nu voś paśla hetaha, Dziatlicha raskazvała, pryjšoŭ, prysieŭ, vočy zapluščyŭ i bolš užo nie raspluščyŭ.
Ściapan: Dyk, značycca, siedziačy skanaŭ.
Lila: Nie viedaju, ale tak ci inakš — adbyŭ svajo.
Zvanok zvonić piać razoŭ.
Lila: Chto heta?
Ściapan: Licha jaho viedaje. (Ustaje.)
Lila: Čakaj. (Prybiraje ŭsio sa stała ŭ sumku i chavaje jaje pad stoł.)
Ściapan tym časam idzie adčyniać. Uvachodzić Inśpiektar.
Inśpiektar (nazyvajecca): Inśpiektar Žylinski.
Ściapan: Prachodźcie.
Lila: Vielmi radyja. Siadajcie.
Inśpiektar: Nie, dziakuju, času ni kaliva. (Dastaje z kišeni natatnik z ałoŭkam.) Jašče dzievianosta dźvie kvatery abyści.
Lila: Dzievianosta dźvie?
Inśpiektar: Mienavita.
Lila: A-ja-jaj.
Inśpiektar: Ničoha nie zrobiš, takaja praca.
Ściapan: Tak, tak, u kožnaha svajo ramiastvo.
Inśpiektar: Noh, ličycie, nie maju — nie stupy, a adzin sucelny mazol (siadaje na kresła i, ściahnuŭšy z nahi čaravik i škarpetku, pakazvaje skalečanuju nahu). Vo.
Lila (plasnuŭšy rukami): Boža!
Inśpiektar: A vy kažacie! (Naciahvaje škarpetku, abuvaje čaravik.) Nu, pakazvajcie ličylniki.
Lila: Prašu na kuchniu. (Vychodzić ź inśpiektaram na kuchniu.)
Hołas inśpiektara: Dyk vy vady, vychodzić, amal što i nie spažyli.
Hołas Lili: Ekanomim.
Hołas inśpiektara: Nu choć harbatu pjacie?
Hołas Lili: Kali-nikali.
Ściapan: Jašče kiliški myjem.
Inśpiektar (vyhlanuŭšy z kuchni): Kiliški? A sami ci myjeciesia?
Ściapan (pacisnuŭšy plačyma): Asabista ja i tak ceły dzień kala vady — pomniki zalivaju.
Hołas Lili: I ŭ nas u stałoŭcy vady — choć zalisia.
Inśpiektar: Heta inšaja sprava. (Chavajecca.)
Hołas Lili: I haračaj, i chałodnaj.
Hołas inśpiektara: Samo saboj. A haz?
Hołas Lili: Taksama starajemsia lišni raz nie palić, baimosia, raptam vybuchnie.
Hołas inśpiektara: Uvohule, zdarajecca. (Vychodzić, za im Lila.)
Ściapan: Jašče jak! U nas na pracy bałon z prapanam vybuchnuŭ.
Inśpiektar: Kali?
Ściapan: Ź miesiac tamu.
Inśpiektar: Nie čuŭ.
Ściapan: Navat ŭ haziecie pisali.
Inśpiektar: U jakoj?
Ściapan: Nie viedaju, ja haziet nie čytaju.
Inśpiektar: I ja. Dyk sam vybuchnuŭ, ci što?
Ściapan: A chto jaho viedaje: stajaŭ-stajaŭ sabie, a potym jak babachnie.
Inśpiektar: Babachnie?
Ściapan: Aha. Dyk budku ŭščent raźnios.
Iśpiektar: Jakuju budku?
Ściapan: Sabačuju. U nas tam sabaka ŭ budcy žyŭ, Žulik, voś jahonuju budku i…
Inśpiektar: Što?
Ściapan: Ničoha, akramia taho, što sabaka biez budki zastaŭsia.
Inśpiektar: Ščymlivaja historyja.
Ściapan: Tak, ale jašče nie ŭsia. Niedzie praz tydzień prosta aźviareŭ.
Inśpiektar: Chto, sabaka?
Ściapan: Jon. Na ludziej pačaŭ kidacca.
Inśpiektar: A što ž vy chočacie, biez budki chto zaŭhodna aźviareje (hladzić na Lilu).
Lila: Peŭna.
Ściapan: Jašče dobra, što nie ŭ budcy siadzieŭ, kali babachnuła, a niedzie badziaŭsia.
Inśpiektar: Tak, pašancała. Nu, pajdu ja. U vas usio ŭ paradku, apłačana i płomby na miescy. Usiaho dobraha.
Ściapan: I vam taksama ŭsiaho.
Lila: Zachodźcie jašče (inśpiektar vychodzić). Kab ty na karačkach chadziŭ, kab ŭ ciabie taki mazol vylez, kab ty adno kačaŭsia.
Ściapan: Čaho ty ŭschadziłasia?
Lala: Bač, płomby na ličylnikach praviaraje, kab jaho čerci na tym śviecie pravieryli.
Ściapan: A jak ža. I ty na jaho miescy praviarała b. Dy ŭ nas inakš nielha. Usio treba praviarać, praviarać i praviarać. Tamu my nie sami pa sabie, a kožny pa praviarajučym maje, kab kali dzie što nie toje jak treba — jon tut jak tut.
Lila: A praviarajučaha?
Ściapan: Što praviarajučaha?
Lila: Chto praviaraje, ci jon nikoli nie pamylajecca, nie chibić?
Ściapan: U jaho taksama praviarajučy jościeka.
Lila: A ŭ taho?
Ściapan: I ŭ taho.
Lila: Voś jak.
Ściapan (čuchajučy patylicu): Vychodzić tak. Jak toj kazaŭ, praviarajučy na praviarajučym siadzić i praviarajučym pahaniaje.
Zvanok zvonić siem razoŭ.
Lila: Znoŭ niejkaja pravierka (idzie adčyniać).
Uvachodzić Pop, za im manaška, jakaja viadzie na viaroŭcy Isusa Chrysta z kryžam na plačy.
Pop (śpiavaje): Błahodienstviennoje i mirnoje žitije, zdravije žie i spasienije…
Manaška: Podajcie Jaho radi. (Tuzaje Chrysta za viaroŭku.)
Pop (śpiavaje): …i vo vsiom błahoje pośpiešienije…
Lila: Što padać?
Manaška: Čto možietie i skolko možiecie. (Tuzaje Chrysta za viaroŭku.)
Pop (śpiavaje): Podažd́, Hospodi, rabu tvojemu i sochrani jaho na mnohaja i błahaja leta.
Lila: Dyk mo kiłbasak voźmiecie, kiłbasaki ŭ mianie z časnakom i kmienam zastalisia (lezie pa sumku pad stoł).
Manaška: Što vy, dieńhi, dieńhi davajcie. (Tuzaje Chrysta za viaroŭku.)
Pop (śpiavaje): Mnohaja, mnohaja, mnohaja leta!
Lila: Dzieńhi? Nie viedaju ja nijakich dzieńhaŭ. Niama ŭ nas.
Pop (śpiavaje): Sochrani jeho, Hospodi! Prosti jemu, Hospodi!
Manaška: Tak rubli žie, ili dołary, tožie možno. (Tuzaje Chrysta za viaroŭku.)
Lila: A, voś što. Nie, nie majem takich. Paru kapiejek, praŭda, znojdziecca. (Dastaje z kišeni kapiejki i kładzie ŭ ruku manašcy.)
Pop (śpiavaje): Mnohaje, mnohaje, mnohaje leta!
Manaška (pahardliva): Nu, spasibo! (Teatralna kłaniajecca.) Bolšoje-priebolšoje spasibo! (Złosna tuzaje Chrysta za viaroŭku.) Idiem.
Pop (śpiavaje): Mnohaje leta!
Manaška (da papa): Ticho! Chvatit užie.
Pop, manaška i Chrystos vychodziać.
Lila: Bač, prašmandoŭka, rubloŭ zachacieła, pahatoŭ dalaraŭ.
Ściapan: Mo treba było dać kolki?
Lila: Nadaješsia ŭsim, jašče čaho.
Ściapan: Zrešty, tvaja racyja. Karačyšsia ŭvieś dzień, karačyšsia….
Lila: Ciahnieš, ciahnieš…
Ściapan i Lila (razam): A tut addaj.
Zvanok zvonić nie pierastajučy.
Lila: Heta synok! (Idzie adčyniać.)
Uvachodzić Uładzik sa školnym rancam za śpinaju.
Ściapan: Nu, synok, jak spravy, što ŭ škole?
Uładzik: Vieršyk vučyli. (Skidaje raniec.)
Ściapan: Jaki vieršyk?
Uładzik: Atradny. (Dekłamuje.)
Pijaniery, pijaniery!
Svajho kraju ŭładary.
Bierahčy krainu musim,
My za praŭdu zmahary.
E-e… Ja — pijanier krainy Biełaruś.
Słužu dabru, słužu svajmu narodu.
Klič pijaniera….e-e…: «Zaŭždy budź hatoŭ!»
Lila: Što ty pryčapiŭsia, nie paśpieła dzicia ŭ chatu ŭvajści, akścisia, chaj spačatku pajeść. Syrniki, synok, sa śmiatanaj budzieš?
Uładzik: Budu. (Siadaje da stała.)
Lila (nakłaŭšy na talerku syrnikaŭ i paliŭšy ich śmiatanaj): A piražki z kapustaj?
Uładzik: I piražki.
Ściapan (pierasieŭšy na kanapu): Dy ničoha ja nie čaplaŭsia, a chacieŭ tolki zaŭvažyć, kab staraŭsia, bo biez navuki ciapierašnim časam anikudy. (Paziachaje.) Voś choć mianie ŭziać. (Lahaje.) Kab ja nie ŭmieŭ ličyć, pomniki, niaboś, nie zalivaŭ by, bo ŭ bietonamiašałku za adzin raz maju kidać dvanaccać šuflaŭ žviru, a nie adzinaccać, albo, skažam, trynaccać i pałovu miaška cemientu. U nas z hetym vielmi stroha, bo, kali niedasypieš, budzie niedaraschod, a kali pierasypieš — adpaviedna, strata. Takim čynam, uvieś čas liču, i liču, i liču, i liču. Raz, dva, try, čatyry, piać (paziachaje)… Dyk hałava ŭ kancy dnia prosta puchnie.
Lila: A ja farš na voka salu i nikoli nie pamylajusia. Śpiecyi tam roznyja taksama: žmieniu ci dźvie kidaju, i zaŭsiody patraplu, — samaje toje atrymlivajecca. Ješ, synok, ješ.
Ściapan: Ja ŭžo nie kažu pra hraviora, jaki nadpisy na pomniku vyrazaje. Oho hołavu treba mieć, nie hałavu, a dom savietaŭ, bo varta tolki adnu ličbu pierabłytać, nu, da prykładu, zamiesta nula ŭ 2017 hodzie adzinku napisać, i čort viedaje što atrymajecca…
Lila: Što čort viedaje što?
Ściapan: Jak? Maŭlaŭ, pamior čałaviek nie ŭ 2017, a ŭ 2117hodzie — voś što!
Lila: I praŭda. Ješ, synok, ješ.
Ściapan: I litary viedaćmiem jak svaje piać palcaŭ, kab pračytać, što tam na papiercy zakazčyk nakramzoliŭ… (Schilaje nabok hałavu i pačynaje chrapści.)
Lila: Vo rułady vyvodzić. Pajeŭ, synok?
Uładzik: Pajeŭ.
Lila: A ci smačna?
Uładzik: Smačna.
Lila: Nu, to hulaj sabie.
Uładzik: Nie, historyju spačatku na zaŭtra pavuču, a potym užo pahulaju.
Lila: Nu to vučy sabie, vučy.
Lila prybiraje ŭsio sa stała ŭ sumku, jakuju chavaje pad stoł, i załazić u televizar, tak što jaje bolš na scenie nie bačna.
Uładzik tym časam, krychu pasiadzieŭšy za stałom, padychodzić da babuli: pakazvaje joj jazyk, hrymaśničaje, ale heta chutka jamu nadakučvaje. Tady jon varočajecca da stała i dastaje z ranca knižku.
Zvanok zvonić mocna adzin raz.
Z televizara vyhladvaje Lila.
Uładzik: Heta da mianie. (Idzie adčyniać. Lila chavajecca ŭ televizary.)
Uvachodziać Stalin i Hitler.
Stalin: Charošy malčyk (hładzić Uładzika pa hałavie).
Hitler: Gut, Kinder, gut! (Taksama hładzić.)
Utroch jany siadajuć za stoł, i Uładzik, raskryŭšy padručnik, čytaje, vodziačy palcam pa radkach, a Hitler i Stalin nie hučna, ale dušeŭna śpiavajuć: Stalin —ruskuju narodnuju pieśniu «Katiuša», Hitler — niamieckuju narodnuju pieśniu « Bruder, lasst uns lustig sein».
Uładzik (bubnić): Niespraviadlivaść Viersalska-Vašynhtonskaj sistemy pastaviła mnohija narody ŭ źniavažlivaje stanovišča, spryjała prychodu da ŭłady sił, jakija imknulisia da re-revanšu, novaha padziełu śvietu…
Stalin:
Rascvytały jabłyny y hrušy,
Papłyły tumany za rakoj.
Vychadyła na bereh Katuša,
Na vysoky bereh, na krutoj…
Hitler:
Bruder, lasst uns lustig sein,
Weil der Fruhling wahret,
Und der Jugend Sonnenshein
Unser Land verklaret…
Uładzik (bubnić): Bitva pačałasia 16 krasavika, a treciaj hadzinie ranicy pa bierlinskim časie. Pry śviatle pražektaraŭ u ataku pajšli tanki i piachota. Boj praciahvaŭsia ŭvieś dzień i nie zacichaŭ unačy… (Zakryvaje padručnik.)
Stalin i Hitler ustajuć. Stalin dastaje z kišeni lulku, raskurvaje jaje, paśla čaho abodva vychodziać.
Uładzik zasoŭvaje padručnik u raniec. Z televizara vyłazić Lila.
Vyciahnušy z-pad stała sumku, jana dastaje piražok z kapustaj, chavaje sumku pad stoł i varočajecca ŭ televizar.
Zvanok zvonić dva razy.
Z televizara vyhladvaje Lila.
Uładzik: Heta da mianie. (Idzie adčyniać. Lila chavajecca.)
Uvachodzić Zojka.
Zojka: Uroki vyvučyŭ?
Uładzik: Pračytaŭ. A ty?
Zojka: I ja pračytała. Pahulajem?
Uładzik: Davaj.
Zojka: U što?
Uładzik: U žanicha i niaviestu.
Zojka: Zhoda.
Uładzik: Ty lahaj pieršaj.
Zojka: Dobra. (Kładziecca na padłohu i składvavie «pa-niabožčycku» ruki.) Usio, pamierła. Niasi kvietki.
Uładzik: A vianok?
Zojka: I vianok.
Uładzik (pakłaŭšy la Zojki ŭjaŭnyja kvietki i vianok, pačynaje rumzać): Hy-hy.. U-u-u…
Zojka (uskočyŭšy na nohi): Nie, nie tak, mužčyny nie płačuć.
Uładzik: A što robiać?
Zojka: Ničoha: prynosiać kvietki, vianki, kładuć i iduć.
Uładzik: Kudy iduć?
Zojka: Za stoł siadać.
Uładzik: A-a-a!!!
Zojka: Ciapier ty kładzisia. (Uładzik kładziecca na padłohu. Zojka hałosić, łamajučy ruki.) A moj ty, mileńki! A moj ty, rodnieńki! A na kaho ty mianie pakinuŭ, ź dziećmi maleńkimi? A chto ich budzie karmić — paić- dahladać? A što ž mnie rabici? A jak dać radački? (Płača horkimi ślazami.)
Z televizara vyłazić Lila.
Lila: Hulajecie?
Uładzik: Hulajem.
Lila: Nu, hulajcie, hulajcie. (Biare z sumki piražok i znoŭ lezie ŭ televizar.)
Zojka (vycieršy ślozy): Chadziem da mianie, maje kudyś vypravilisia, štoś pakažu.
Uładzik (prypadniaŭšysia): Što?
Zojka: Daj vucha (nachilajecca i šepča Uładziku na vucha).
Uładzik (padskočyŭšy): Nu? Hajda!
Uładzik i Zojka vychodziać.
Niekatory čas na scenie zacišša, čutno tolki, jak pachrapvaje Ściapan, potym zvonić zvanok.
Ściapan (padchapiŭšysia): Kaho tam jašče čort prynios? (Idzie adčyniać.)
Uvachodzić Ryhor.
Ryhor (kinuŭšy tudy-siudy vokam): Tvaja dzie?
Ściapan: U televizary siadzić.
Ryhor: Maja tamsama. Jak zalezła, sa smieny prypioršysia, dyk nie vyłazić. Oś ja i padumaŭ: ci nie zajści da ciabie.
Ściapan (paziachnuŭšy i paciahnuŭšysia): Zajšoŭ dyk zajšoŭ.
Ryhor: I nie tak, viadoma, a praz kramu (dastaje z kišeni plašku i stavić jaje na stoł).
Ściapan (ustrapianuŭšysia): Z hetaha treba było i pačynać. Ja miham. (Źnikaje ŭ prajomie na kuchniu.)
Ryhor padychodzić da truny, uhladajecca, potym machaje pierad tvaram babuli rukoj. Babula ničoha nijakaha.
Tym časam z kuchni z kiliškami vychodzić Ściapan.
Ryhor varočajecca da stała.
Ryhor (napoŭniŭšy kiliški): Nu, budźma!
Ściapan: Budźma!
Vypivajuć.
Ryhor: Ech, niama ničoha lepšaha dla zdaroŭja kišak.
Ściapan: Nie, niama.
Ryhor (nalivajučy nanoŭ): I na serca tolki ŭ stanoŭčym kirunku ŭpłyvaje.
Ściapan: Tolki ŭ stanoŭčym, tolki tak.
Ryhor: Na sasudy, kłapany tam i ŭsio inšaje jak najlepiej uździejničaje.
Ściapan: Aha.
Ryhora: Ja voś niejak kidaŭ vypivać, pamiataješ?
Ściapan: Nie.
Ryhora: Dzień nie pju, dva, try.
Ściapan: Oho.
Ryhor: Čatyry, piać…
Ściapan: Niaŭžo?
Ryhor: I što ty dumaješ na šosty?
Ściapan: Što?
Ryhor: Serca nie vytrymała.
Ściapan: Nu?
Ryhor: Naturalna.
Vypivajuć. Z televizara vyłazić Lila.
Ryhor paśpiešliva prybiraje sa stała butelku, a Ściapan kiliški, ale Lila — strelanaja vierabjicha, jaje na miakinie nie praviadzieš.
Lila: I kali vy ŭžo nahłykčaciesia?
Ściapan (ubok): Kali ty najasisia. (Usłych.) Dy my tak, pa adnym kilišku, čysta simvalična.
Lila: Viedaju ja vašyja adnyja kiliški. Hladzicie ŭ mianie.
Dastaje z-pad stała sumku, biare piražok, ale zatym pieradumvaje i z sumkaj załazić u televizar.
Ściapan: Bačyŭ miehieru?
Ryhor: Ot, nie zvažaj. Navat sam (padymaje sa značeńniem palec uharu) kazaŭ, što ŭ mieru, pa paru kiliškaŭ, nie tolki nie škodna, a naadvarot — karysna.
Ściapan (prasačyŭšy za palcam): Sam? Niaŭžo tak i kazaŭ?
Ryhor: Ja što, vydumlać budu? Svaimi vušami čuŭ.
Ściapan: Nu, kali tak… Najvydatniejšaha rozumu čałaviek.
Ryhor: Nie kažy, prosta druhoha takoha va ŭsim śviecie nie znajści. (Napaŭniaje kiliški.)
Ściapan: Nie, takoha druhoha niama. Dyk voś u mianie ŭ suviazi z hetym pytańnie.
Ryhora: Zadavaj.
Ściapan: Jak žyć bieź jaho bu-dziem?
Ryhor (ahałomšana): A chiba jon pamior?
Ściapan: Nie, ale ž kaliś pavinien.
Ryhor (paśla paŭzy): Tak, pavinien.
Ściapan: Dyk što?
Ryhor: Nie viedaju.
Ściapan: Voś i ja sumniavajusia: ci budziem my, jak jaho nie stanie?
Ryhor: A chalera jaho viedaje. Zrešty, tam pabačym. A pakul davaj za jaho. (Padymaje kilišak.)
Ściapan: Davaj. (Padymaje svoj.)
Ryhor: Kab žyŭ, žyŭ i žyŭ…
Ściapan: I kab my žyli, žyli i žyli…
Ryhor: I nie pamirali.
Ściapan: Tak, tak. Ty ŭjaŭlaješ, kolki ja pomnikaŭ zalju, kali nie pamru?
Ryhor: Kolki?
Ściapan (uskokvaje na nohi): Miljony!
Ryhor: Nu?
Ściapan: Navat bolš. (Razmachvaje rukami.) Prykiń: za dzień ja zalivaju dvaccać piać pomnikaŭ, siońnia navat dvaccać šeść zaliŭ, dyrektar hramatu hanarovuju abiacaŭ, vo (pakazvaje palcam), na ścienku paviešu. A za hod kolki zalju, ha?
Ryhor: Za hod? Kali za dzień dvaccać piać, dyk za hod… (Ličyć u rozumie, ale, vidavočna, niešta nie schodzicca, bo spačatku hryzie paznohci na ruce, potym enierhična češa patylicu i ŭ rešcie rešt pryznajecca.) Ciažkaja, blacha, zadačka. Zrešty, kali ŭ plaški pieravieści, dyk vychodzić (tužycca, jak paradzicha)… e-e-e… m-m-m… čatyrysta skryniaŭ.
Ściapan: Vo! A za dziesiać hadoŭ! A za sto! Za tysiaču! Ha? Heta ž nieźličonaja kolkaść pomnikaŭ. (Chapajecca za hałavu.)
I tut, biez zvanka ŭ dźviery, strašenna šorhajučy kamiennymi asnovami, usoŭvajucca pomniki, roznaj kanfihuracyi, vieličyni i koleru. Ich stolki, što nieŭzabavie jany zasłaniajuć saboj usio, tak što akramia ich bolš na scenie nikoha i ničoha nie zastajecca.
ZASŁONA.
