Tak-tak. Ja taksama stajaŭ na tych ranišnikach u dziciačym sadku. Mianie taksama apranali Zajčykam ci Katom Matroskinym, kab ja nabližaŭsia da Dzieda Maroza pa ŭsioj formie. Ja, jak i ŭsie, pakutliva pieražyvaŭ Kryzis Viery, uśviedamlajučy, što nijakaha Dzieda Maroza, mahčyma, niama. Bo dzie dokazy? Dzie jany, ja pytajusia!
Ale žyć u Biełarusi i ŭnikać hetaha kultu niemahčyma. Jašče tydzień — i badziorańkija postaci ŭ čyrvonych chałatach, z barodami koleru vałasoŭ Merlin Manro ŭvojduć u kožny tralejbus, uśmichnucca z kožnaha postara ŭ mietro. Žyvučy tut, u Dzieda Maroza niemahčyma nie vieryć, bo, jak tolki ty stračvaješ da jaho pavahu kančatkova, jon padpilnoŭvaje ciabie za roham, chmuryć naklejenyja brovy, prosić na vodku ci zakuryć, i ty addaješ jamu ŭsio, usio, što maješ. Bo nie kryŭdzić ža Dzieda Maroza napiaredadni Novaha hoda. Chaj sabie jon i źviarnuŭsia da ciabie: «Słyš, pacan, chodź siudy na sieku».
Žyć ź im daviadziecca da samaha skonu, jaho ni prahnać, ni zamianić čyścieńkim, prybranym Santa-Kłaŭsam. To naśpieŭ čas sfarmulavać usie pytańni, jakija ŭ nas, usich nas — pastalełych Vicičak, Mišačak, Taniečak, Lenačak, Siarožak, Vitalikaŭ i Kaciušaŭ — naśpieli da hetaj istoty. Pryjšoŭ čas dla surjoznaj razmovy. Mužčynskaj razmovy dvuch darosłych ludziej.
Pieršaje pytańnie, jakoje ja chacieŭ zadać jašče ŭ škole: dzieduško, a što heta ty ŭvieś čas padbuchnuŭšy?
Čamu kožny raz, jak ja da ciabie nabližajusia, ja čuju hety niepaŭtorny pach: zastareły ałkahol, na jaki pakładzienaja para čarak śviežaha? Čamu z taho samoha momantu, kali ja, zamknuty ŭ dziciačym pakojčyku, adsačyŭ tupańnie noh z kuchni na leśvičnuju placoŭku i potym toj samy čakany zvanok (i zrazumieŭ, što toj, chto zvonić, moh pryjści akurat z kvatery, — o, mietafizika dziacinstva!), ja čuju śpirytusny vychłap na svaim tvary?
Ty, dziadulik, nie moh by patłumačyć usim tym samarobnym aktoram, jakija biarucca ciabie ŭvasablać pa ŭsioj našaj ziamielcy, što pryvučać dzietak da dumki, što cud zaŭsiody supravadžajecca pieraharnym smurodam, — nie kamilfo?
Kali ty jość — čamu ty nie karaješ drennych avataraŭ za takuju vidavočnuju dyskredytacyju?
Dalej. Davaj narešcie raźbiaromsia sa Śniahurkaju.
Jana tabie, ułasna, chto? Unučka? Praŭda ŭnučka? A čamu tady ŭ pačynalnika śniahurkaznaŭstva Alaksandra Astroŭskaha ŭ adnym ź pieršych tvoraŭ suśvietnaj śniehuryjady (1873 h.) jana prachodzić jak dačka Dzieda Maroza?
Vypadkovaść? Nie dumaju. Chutčej błytanina ŭ pakazańniach. Kali vy rodzičy, dyk čamu jana na ciabie, Dzied Maroz, takaja nie padobnaja? Adkul hety zbladnieły tvaryk — pry tym, što tvaja chrapa zaŭsiody čyrvonaja, jak etykietka «Koka-Koły»? Tut jaŭna niedahavorka.
Maładaja, pryhožaja dziaŭčyna, bialavaja, pry staravatym buchim baradačy — usia suśvietnaja pop-kultura vymušaje nas zhadać tut pra Vajnštejna. Moža, naśpieŭ čas dla kamin-aŭta, dzieduško?
Bo, kali jana tvaja dačka, dyk dzie tady Baba Maroz? Takaja ž jak ty, miedźviedziavataja, čyrvanamordaja, u try abchvaty, u čyrvonym chałacie, z kvašanaj kapustaj u vałasach? Dzie Syn Maroz ci Dačka Maroz? Bo ŭnučak biez žonak zvyčajna nie źjaŭlajecca! Nie łamaj nam mozh, dziadul, kalisia pra Śniahurku! My vybačym. My ž tabie ŭsio vybačajem.
I što heta za rola ŭ Śniahurki? Klikać Dzieda Maroza? Ty što, na svaje vuchi našych kličaŭ nie čuješ? Našto tabie sakratar na staŭcy? U nas idzie aptymizacyja dziaržaŭnaj słužby, tavaryš Maroz, Śniahurku treba skaračać. Vučysia karystacca imejłam. Pačytaj pra new public management.
Bo prabač, ale sama łahistyka tvajoj pracy z nasielnictvam — jana niejkaja vielmi sparachniełaja! Nu što heta takoje? Dzietki musiać pisać tabie papiarovyja listy, u jakich vykładajuć svaje žadańni, a ty ich «razhladaješ» i «zadavalniaješ» ci «nie zadavalniaješ»?
Ty što, kiraŭnik rajvykankamu? Ty adkul hetki šlach stasunkaŭ z narodam vymudryŭ? Kali ty takaja bylinnaja asoba, padarunkadaŭca, uvasableńnie mahutnaści pryrody, dyk navučysia ty rabić cudy! Pryjšło da ciabie dzicia ŭ handlovy centr, prašaptała na vucha: «Chaču Iphone 8», — a ty taki chopla i dastaŭ toj Iphone 8 sa svajho bota. «Voś tabie, dzietačka, karystajsia, pamiataj dziadulu, chaj sabie tvaje baćki za sustreču sa mnoj zapłacili tolki try rubli»! Voś tut byŭ by honar i pavaha. Jak da prezidenta. Ad jakoha, darečy, častka darosłych čakaje prykładna takich ža pavodzin.
Ci toj niuans: «być dobrym dziciem» ci «być drennym dziciem» uvieś hod, kab raźličvać na tvaju miłaść. Razumieješ, voś u tvajho bolš daskanałaha kalehi, Santa-Kłaŭsa, kancepcyja «dabryni» fajna pradumanaja i prapisanaja. Tam pad bialavaj baradoj i kaŭpakom z pamponam siadzić chryścijanstva, ź jahonymi zapavietami. A voś što takoje «być charošym chłopčykam» pavodle Dzieda Maroza? Bo ty ž naradziŭsia, dzieduško, jak nam paviedamlajuć encykłapiedyi, akurat u 1935-m hodzie, kali ŭ aseseserach nadumali adradzić papiarednie zabaronieny kult zimovaj jołki (bo nijakaha inšaha kultu prydumać nie zmahli). Dyk što jość «dobra»? Šanavać vieteranaŭ 9 traŭnia? Čytać Arkadzia Hajdara?Chadzić na Zarnicy?
Kali amierykanski školnik padychodzić da Santy, jon dakładna viedaje, ci varty padarunkaŭ. Kali postsaviecki školnik nabližajecca da ciabie, dziedu, jon viečna spužany, bo nie viedaje, jak ty aceniš jahonyja pavodziny. Što pstryknie ŭ tvaju pjanuju hałavień.
I vyznačysia ty narešcie z prapiskaj. Dzie ŭ ciabie adresa? U Vialikim Uściuhu? U Łapłandyi? U Karelii? U Biełaviežskaj puščy? Ci ŭ siale Pistyń Ivana-Frankoŭskaj vobłaści? Ty kažaš, što ty čaraŭnik i možaš žyć adnačasova va ŭsich hetych miescach, ale słuchaj, niama takoha čaraŭnika, jaki zdolny byŭ by sumiaščać siońnia pražyvańnie ŭ Rasii i Ivana-Frankoŭsku, što la Lvova!
Ale słuchaj, dziadula, ty nie prymaj surjozna ŭsio, što ja tut panapisvaŭ. Bo piša tabie ŭsio toj ža chłopčyk Vicia, toj samy, jaki byŭ Zajčykam i Katom Matroskinym u dziciačym sadku. Pamiataješ mianie? Kaniečnie, ja ŭ ciabie vieru, dziadula! I kaniečnie, ja razumieju, što, chodziačy pa takoj ściužy, ty musiš sabie dazvalać čas ad času kulnuć kilišak! Dziedu Marozie! Ja byŭ charošym chłopčykam uvieś hety hod! Kali łaska, padaruj mnie Xbox One i novy Fallout 4, Halo 5 dy Gears of War 4 da jaho!
