U hetym hodzie ŭ teatrach źjaviłasia vielmi šmat cikavych i raznastajnych śpiektaklaŭ, tamu vyłučyć niejki rejtynh vielmi składana. I heta pryjemnaja składanaść. Pryviedzienaje nižej, — heta tyja śpiektakli 2017 hoda, jakija varta naviedać i ŭ hodzie nastupnym. Tamu siudy nie trapiŭ, naprykład, «Vojcek» u pastanoŭcy Juryja Dzivakova, jaki šmat abmiarkoŭvali pa źjaŭleńni, ale jaki ŭžo nielha pabačyć na scenie Kupałaŭskaha. Taksama ja abminuŭ i tyja śpiektakli i prajekty, da jakich spryčyniŭsia arhanizacyjna.
Byŭ u Pana vierabiejka havaruščy…
Fota: supołka Belarus Free Theatre, facebook.com
Biełaruski svabodny teatr. Režysior Mikałaj Chalezin
Dla mianie heta adnaznačna śpiektakl hoda. Svabodny teatr zadaje vielmi vysoki ŭzrovień pracy ŭ teatry, jakomu ciažka adpaviadać. Premjera pavodle tekstu, jaki tolki-tolki vyjšaŭ knižkaj, dziela śpiektakla režysior i artysty vynajšli ŭnikalnuju formu, vykanaŭcy hrajuć za miežami svaich zdolnaściaŭ, vialiki rezanans u ŚMI i sacsietkach.
Za stahodździe dazvolenaj biełaruskaj kultury sapraŭdnaja biełaruskaja vioska na scenie teatraŭ zrabiłasia vampukaj, i tolki akciory Svabodnaha teatra zahavaryli hałasami sapraŭdnaj vioski, jakija ŭvažliva zapisaŭ Źmicier Bartosik.
Historyk Alaksiej Bratačkin trapna nazvaŭ uspaminy, jakija zrabilisia asnovaj śpiektakla, «načynienymi faršam ideałahičnych kanstrukcyj». Tak, heta, kaniečnie, śpiektakl pra historyju, u niekatoraj stupieni pra niemahčymaść dajści da sapraŭdnaj historyi praz našu zaanhažavanaść. Ale jašče ŭ bolšaj stupieni hetaje «zastolle ŭ Rehiny» dla mianie zrabiłasia vobrazam publičnych dyskusij u Biełarusi ŭvohule. Jany byccam uvohule nie pra damovicca abo zrabić niešta razam. Nieviasiołaje, adnym słovam, śviata.
Bieton
Fota: rtbd.by
Respublikanski teatr biełaruskaj dramaturhii. Režysior Jaŭhien Karniah
Jaŭhien Karniah robić užo druhuju pastanoŭku na scenie dziaržaŭnaha teatra. I kožny raz daje nam ujaŭleńnie pra toje, jakim kłasnym naš teatr moh by być. Vidovišča na scenie Teatra biełaruskaj dramaturhii pakidaje ŭražańnie pryviezienaha źniekul na TEART śpiektakla.
Śpiektakl zrobleny pavodle mifu ab Arfiei, kožnaja častka śpiektakla nazvana ŭ honar peŭnaha epizoda, ale skraznaja historyja nie takaja važnaja, aproč taho, što jana pra śmierć i pra adčuvańnie siabie čužym siarod inšych ludziej. Karniah prydumlaje dla artystaŭ tematyčnyja atrakcyjony, jakija jany z zadavalnieńniem pieraadolvajuć. I asabista majo asnoŭnaje adčuvańnie ad śpiektakla było zachapleńnie ad taho, nakolki zładžana i rytmična ŭsio prydumana.
U śpiektakli cudoŭnaje afarmleńnie, jakoje prydumała Taćciana Nersisian. Roŭnaja bietonnaja ściana, jakaja ciaham śpiektakla akazvajecca napoŭnienaj samymi raznastajnymi sakretami i siurpryzami. Niečym heta nahadvaje naša žyćcio ŭ bietonnych mikrarajonach, dzie ŭ bietonnych błokach pachavanaje tajemnaja strakataje žyćcio. U niejkaj stupieni mienavita heta i jość našym Aidam, kudy spuskajecca artyst, režysior pa sapraŭdnuju emocyju dla svajho mastactva. Što praŭda, u Arfieja takoj emocyjaj zrabiłasia śmierć i tvaryć paśla hetaha jon užo nie daŭ rady.
Mann ist Mann
Fota: kultprosvet.by
Biełaruski dziaržaŭny teatr lalek. Režysior Alaksiej Lalaŭski
Alaksiej Lelaŭski stvaraje svaje śpiektakli, byccam nie zvažajučy na trendy, ale z vytančanaściu majstra kun-fu traplaje svaimi śpiektaklami ŭ balavyja punkty sučasnaha čałavieka. U hetym śpiektakli režysior zdoleŭ pieradać znakamituju formułu Brechta, aŭtara pjesy: asacyjalny piersanaž u asacyjalnym kalektyvie. Pra Brechta ŭsie viedajuć, što jon kamunist, jaki, adnak, prasłaviŭsia pjesami, dzie hieroi ehaistyčna imknucca da raznastajnych malaŭniča apisanych asałodaŭ — ci nie ŭ hetym sakret ich papularnaści? Siońnia takija buržuaznyja pavodziny pryniata nazyvać infantylnaściu, zrešty jak i antyburžuazny pafas taksama.
U vyniku režysiorskaja partytura nievypadkova vydatna pasuje maładoj častcy akciorskaj trupy teatra (stałyja akciory tut, zrešty, taksama całkam da miesca). Jany hrajuć hrupu sałdat, taki typovy mužski kalektyŭ, jaki raptam adnolkava padobny da kupki chamavatych hruzčykaŭ i prahramistaŭ na karparatyvie, jakija vyrvalisia z ofisa. Kab śpiektakl byŭ trochi karaciejšym, jaho navat možna było b rekamiendavać da takich karparatyvaŭ, nastolki tam raskošnaje i vynachodlivaje vizualnaje afarmleńnie i stylovaja muzyka.
Sindrom Miedei
Fota: rtbd.by
Respublikanski teatr biełaruskaj dramaturhii. Režysior Kaciaryna Avierkava
Kali hałoŭnaj temaj hoda ŭ śviecie nazyvać fieminizm, to atrymlivajecca całkam u trendzie śpiektakl pra žančynu, prydumany žančynaj-dramaturham, pastaŭleny žančynaj-režysioram. Julija Čarniaŭskaja naŭrad ci mieła toje na ŭvazie, kali pisała sučasnuju viersiju kłasičnaj Miedei, ale paraleli pamiž trahičnym mifam i sučasnaściu zdajucca nievypadkovymi. Sprava navat nie ŭ tym, što sučasnaja Miedeja vykidvaje svaich dzietak z voknaŭ šmatpaviarchovika… Absalutna da miesca akazvajecca, što Medeja, pa sutnaści, imihrantka, staražytny chor vyhladaje padobnym na sučasnyja forumy i fejsbuk, i samoje hałoŭnaje: zaležnaje ad mužčyny miesca žančyny ŭ hramadstvie stanovicca siužetastvaralnym. Kali tak šmat zaležyć ad mužčyny, što rabić, kali pakłaścisia na jaho nielha? Akazvajecca, što rabić niama čaho…
Kaciaryna Avierkava prydumała cudoŭnuju vizualnuju formu, dzie artystam hrajecca lohka, a heta ŭsio idzie na karyść atmaśfiery śpiektakla. I, kali praciahnuć pra fieminizm, cudoŭnaje vykanańnie aktrysy Ludmiły Sidarkievič, jakaja nibyta vypadaje z ansambla śpiektakla, ad čaho emocyja ad śpiektakla tolki ŭzmacniajecca.
