Papularnaje siarod słavianskich narodaŭ hreckaje imia Andrej nie patrapiła ŭ śpis imionaŭ, jakija dazvolena davać dzieciam u Isłandyi. Jak paviedamlaje hazieta MBL, zapyt ab jaho ŭniasieńni ŭ śpiecyjalny nacyjanalny rejestr byŭ adchileny isłandskim dziaržaŭnym kamitetam pa asabovych imionach.
Šyškoŭščyna pa-isłandsku
U Isłandyi, nasielnictva jakoj składaje 335 tysiač čałaviek, nadajuć asablivuju ŭvahu zachavańniu čyścini movy. Bolšaść zamiežnych słoŭ, uklučajučy i mnohija ŭłasnyja imiony, isłandcy ličać za lepšaje nie pazyčać naŭprost, a nadavać im novuju formu, adpaviednuju normam i praviłam ich movy. U susiedniaj Rasii kaliści padobnyja prapanovy ahučvaŭ admirał-movaznaŭca Alaksandr Šyškoŭ (1754—1841) i jaho paśladoŭniki.
Mienavita kłopatam ab čyścini movy tłumačycca toje, što ŭ Isłandyi imiony dla novanarodžanych nieabchodna vybirać tolki z zaćvierdžanaha dziaržaŭnym kamitetam śpisu, što stvaraje ciažkaści dla zamiežnikaŭ, jakija pierajechali žyć u Isłandyju. Vyklučeńni mahčymyja tolki ŭ tym vypadku, kali i baćka, i maci dziciaci, jakoje naradziłasia ŭ krainie, nie źjaŭlajucca hramadzianami Isłandyi.
Imia Andrej było adchilena pa toj pryčynie, što jaho kančatak u napisańni Andrej nie adpaviadaje praviłam isłandskaj movy. Jak havorycca ŭ zajavie kamiteta, dla pieradačy adpaviednych hukaŭ u isłandskaj varta było vybrać dla hetaha imia napisańnie Andrei abo Andrey. Nie vyklučana, što mienavita ŭ takim vyhladzie jano rana ci pozna budzie ŭniesiena ŭ rejestr, u jakim da hetaha momantu jość užo piać inšych varyjantaŭ imia Andrej, jakija vykarystoŭvajucca pradstaŭnikami roznych narodaŭ: Andrean, Andreas, Andre, Andres i ŭłasna isłandskaje Andry.
Što ŭ imieni tabie maim?
Na siońniašni dzień u rejestry paradku 3600 mužčynskich i žanočych imionaŭ, a ŭ hetym miesiacy ŭ jaho było ŭniesiena 5 novych. Hiejmar i Brymtoŭr — dla chłopčykaŭ, Hudna, Isielin i Łjouniej — dla dziaŭčynak. Roka i Chorhdal trapili ŭ lik dazvolenych u Isłandyi imionaŭ, jakija možna davać dzieciam abodvuch połaŭ.
Kab novaje dla Isłandyi imia trapiła ŭ rejestr, jano pavinna adpaviadać cełamu šerahu kryteraŭ. Napisańnie imia pavinna adpaviadać praviłam isłandskaj fanietyki i arfahrafii, akramia taho, u im mohuć vykarystoŭvacca tolki znaki isłandskaha ałfavitu, u jakim naličvajecca 32 litary, ale pry hetym adsutničajuć łacinskija S, Q, W i Z. Ad novaha imia pavinny lohka ŭtvaracca skłonavyja formy (usiaho ŭ isłandskaj movie 4 skłony), a akramia taho, jamu pavinien być prysvojeny hramatyčny rod, jaki abaviazany adpaviadać połu dziciaci, jakoje atrymlivaje imia. Hetyja praviły majuć asablivaje značeńnie, pakolki ŭ bolšaści isłandcaŭ proźvišča zamianiaje imia pa baćku, tak što sprečnaje mužčynskaje imia maje šancy stvaryć prablemy dvum pakaleńniam siamji.
Za vykanańniem pravił sočać 6 členaŭ dziaržaŭnaha kamiteta. Traich pryznačaje isłandskaje Ministerstva justycyi, pa adnym ekśpiercie pradastaŭlajuć fakultety fiłasofii i prava Univiersiteta Isłandyi, a jašče adzin člen kamiteta źjaŭlajecca supracoŭnikam moŭnaha adździaleńnia Instytuta isłandskich daśledavańniaŭ. U kožnym kankretnym vypadku jany taksama pavinny vyrašać, ci źjaŭlajecca novaje imia miłahučnym, ci nie vyklikaje niepatrebnych asacyjacyj u nośbitaŭ movy i ci adpaviadaje jeŭrapiejskaj i isłandskaj tradycyi najmieńnia ŭ cełym.
Baraćba za imia
U apošnija hady isłandskaja presa šmat pisała pra niekalki hučnych vypadkaŭ, kali žychary krainy sprabavali zmahacca ź isnujučaj sistemaj. Źmianić isłandski zakon ab asabovych imionach pakul nie ŭdajecca, ale, naprykład, u 2013 hodzie sud pryznaŭ prava tady 15-hadovaj isłandki nasić mužčynskaje imia Błajr. Da hetaha momantu zamiest imia ŭ jaje isłandskim pašparcie stajała prosta słova «dziaŭčynka».
Pravy svaich dziaciej adstajali taksama baćki Dankana i Charyjet Kerdźju, čyje imiony isłandskija ŭłady taksama admaŭlalisia pryznavać i ŭpisvać u pašparty dziaciej. Vyratavaŭ stanovišča toj fakt, što ŭ maci chłopcaŭ — isłandki, jakaja vyjšła zamuž za brytanca, — było taksama hramadzianstva ZŠA, što dazvoliła pryznać zamiežnikami abaich baćkoŭ.
Najbolš viadomy vypadak komika i byłoha kiraŭnika horada Rejkjavika Jona Hnara, jaki pry naradžeńni atrymaŭ imia Jon Hunar Kryścinsan. U 2010 hodzie jon damohsia taho, kab jaho druhoje imia było aficyjna źmieniena z Hunar na dziciačuju mianušku Hnar, jakuju jon vykarystoŭvaŭ amal usio žyćcio. Palityk taksama doŭha chacieŭ całkam pazbavicca ad imia pa baćku z-za kanfliktu z baćkam, ale zdoleŭ zrabić heta, tolki pierajechaŭšy žyć u ZŠA ŭ 2015 hodzie. Isłandskija ŭłady pakul nie pryznali amierykanski dakumient.
