Fota Siarhieja Hudzilina
Pravaabarončy centr «Viasna» za podpisam staršyni Alesia Bialackaha i juryst Valancin Stefanovič nakiravali zajavy ŭ Hienieralnuju prakuraturu i Śledčy kamitet z tym, kab hetyja dziaržorhany praviali pravierku pa fakcie dyskryminacyjnych vykazvańniaŭ ministra unutrannych spraŭ Ihara Šunieviča pa telebačańniu.
Havorka idzie pra intervju ministra, u jakim jon vykazaŭsia adnosna hramadzianaŭ Respubliki Biełaruś, što naležać da supolnaści ŁHBTK+, nazvaŭšy ich «dziravymi».
Šunievič: «Dziravyja» karystajucca adtulinami nie pa pryznačeńni
Pravaabaroncy ŭ svaju čarhu adznačajuć, što ŭ biełaruskim hramadstvie i tak dastatkova vysoki ŭzrovień hamafobii, što časam pryvodzić navat da ździajśnieńnia złačynstvaŭ suprać žyćcia i zdaroŭja hramadzianaŭ pa matyvach nianaviści mienavita pa prykmiecie ich seksualnaj aryjentacyi. Zamiest taho, kab supracstajać takim niehatyŭnym prajavam, ministr Šunievič dazvalaje sabie ŭžyvać žarhanizmy, charakternyja dla nośbitaŭ kryminalnaj subkultury albo nośbitaŭ nieanacyskich pohladaŭ.
«Liču, što dadzienyja vykazvańni nosiać skrajnie abraźlivy charaktar, prapahandujuć u biełaruskim hramadstvie nianaviść i dyskryminacyju ŭ dačynieńni da hramadzianaŭ krainy pa prykmiecie ich seksualnaj aryjentacyi, spryjajuć ich dalejšaj styhmatyzacyi», — adznačaje Valancin Stefanovič u zajavie da staršyni Śledčaha kamiteta.
Jon padkreślivaje, što takija vykazvańni, aproč inšaha, śviedčać pra nizkuju pravavuju kulturu i nierazumieńnie pryncypaŭ dziejnaści orhanaŭ MUS, normaŭ Kanstytucyi Respubliki Biełaruś i mižnarodnych normaŭ ŭ halinie pravoŭ čałavieka, ratyfikavanych krainaj.
Tak, zhodna z art. 22 Kanstytucyi, usie hramadzianie roŭnyja pierad zakonam i majuć prava biez usialakaj dyskryminacyi na roŭnuju abaronu pravoŭ i zakonnych intaresaŭ. A art. 6 Zakona «Ab orhanach unutranych spraŭ» zamacoŭvaje, što hetyja orhany abaraniajuć žyćcio, zdaroŭje, honar i hodnaść, pravy, svabody i zakonnyja intaresy hramadzianaŭ ad złačynnych i inšych supraćpraŭnych pasiahalnictvaŭ niezaležna ad ich hramadzianstva, sacyjalnaha, majomasnaha i inšaha stanovišča, rasavaj i nacyjanalnaj prynaležnaści, poła, uzrosta, adukacyi i movy, staŭleńnia da relihii, palityčnych i inšych pierakanańniaŭ, a taksama inšych abstavinaŭ.
«Miž tym vykazvańni I. Šunieviča, jaki źjaŭlajecca słužbovaj asobaj, ujaŭlajuć saboj ništo inšaje, jak padbuchtorvańnie da dyskryminacyi, varažniečy da hramadzianaŭ krainy pa dyskryminacyjnaj prykmiecie - seksualnaj aryjentacyi, farmujuć niepryjaź, pačućcio ahidy, nianaviści i varožaści da pradstaŭnikoŭ dadzienaj hrupy.
Takim čynam liču, što ŭ dziejańniach ministra unutranych spraŭ moža ŭtrymlivacca skład złačynstva pa art. 130 KK Respubliki Biełaruś (raspalvańnie rasavaj, nacyjanalnaj, relihijnaj ci inšaj sacyjalnaj varažniečy ci roźni)», — piša Valancin Stefanovič i ŭ adpaviednaści z art. 174 Kryminalna-pracesualnaha kodeksa prosić SK pravieści pravierku ŭkazanych ŭ zajavie faktaŭ i pa jaje vynikach pryciahnuć Ihara Šunieviča da kryminalnaj adkaznaści.
Pa hetych ža abstavinach, pravaabroncy prosiać pravieści i prakurorskuju pravierku, dać im naležnuju pravavuju acenku.
Bolš za toje, pravaabaroncy prainfarmavali niezaležnaha ekśpierta Savieta pa pravach čałavieka AAN pa abaronie ad hvałtu i dyskryminacyi pa prykmietach seksualnaj aryjentacyi i hiendarnaj identyčnaści Viktara Madryhal-Barłosa pa fakcie publičnych vykazvańniaŭ ministra ŭnutranych spraŭ i prasili jaho, skarystaŭšysia instrumientami mandata, źviarnuć uvahu ŭrada Respubliki Biełaruś na niedapuščalnaść takoha kštałtu zajavaŭ słužbovych asobaŭ dziaržavy i nieabchodnaść niaŭchilnaha prytrymlivańnia svaim mižnarodnym abaviazacielstvam u halinie abarony i padtrymki pravoŭ čałavieka.
Pravaabaroncy «Viasny» padkreślivajuć, što mižnarodnaje prava ŭ halinie pravoŭ čałavieka razhladaje seksualnuju aryjentacyju jak adnu z zabaronienych padstavaŭ dla dyskryminacyi, i davodziać da viedama dziaržorhanaŭ rekamiendacyi ŭradam, što ŭtrymlivajucca ŭ dakładzie śpiecdakładčyka, pradstaŭlenym na 38 siesii Savieta pa pravach čałavieka AAN. Siarod ich:
- dla baraćby z hvałtam i dyskryminacyjaj pa prykmiecie seksualnaj aryjentacyi i hiendernaj identyčnaści pryniać kompleks zakonaŭ, stratehij i inšych mieraŭ, raźličanych na kankretnyja ŭmovy, z ulikam taho, nakolki vidavočna hetyja prablemy zakranajuć kožnuju supolnaść i jakim čynam inšyja faktary mohuć admoŭna adbicca na ŭraźlivaści zacikaŭlenych asobaŭ;
- pryniać zakanadaŭstva ŭ dačynieńni da rytoryki nianaviści pa prykmiecie seksualnaj aryjentacyi ci hiendernaj identyčnaści i pryciahvać vinavatych da adkaznaści, u tym liku palityčnych i relihijnych lideraŭ;
- raspracoŭvać palityku ŭ halinie adukacyi, nakiravanuju na likvidacyju škodnych sacyjalnych i kulturnych praduziataściaŭ, pamyłak i zababonaŭ;
- vieści baraćbu ź niehatyŭnym i/abo stereatypnym adlustravańniem leśbijanak, hiejaŭ, biseksuałaŭ, transseksuałaŭ i asob, jakija nie adpaviadajuć hiendernym normam, u srodkach masavaj infarmacyi, a taksama spryjać tamu, kab srodki masavaj infarmacyi adyhryvali pazityŭnuju rolu ŭ vyrašeńni prablem, źviazanych sa styhmatyzacyjaj, zababonami i dyskryminacyjaj dy inš.
