Dakument nazyvajecca «Plan ukaranieńnia ŭ žyćcio maralnych pryncypaŭ hramadzian u novaj ery» i maje niekalki dziasiatkaŭ staronak. U im padkreślivajecca asabistaja rola kiraŭnika krainy Si Ćzińpina ŭ farmavańni kitajskaha maralnaha kodeksu.
Naziralniki źviartajuć uvahu, što ŭ tekście nia zhadvajecca nivodzin z papiarednikaŭ kitajskaha lidera, navat sam Mao Czedun. Naziralniki ličać, što Si Ćzińpin imkniecca ŭvieści ŭ krainie kult asoby. Pry im u Kitai nastupiła bolšaja kansalidacyja vakoł partyi.
Eksperty miarkujuć, što nacisk na idealohiju źviazany najpierš z ekanamičnaj kańjunkturaj u Kitai. A jana paharšajecca. U trecim kvartale hadavy rost VUP źmienšyŭsia da 6%. Heta nastupstva handlovaj vajny pamiž Pekinam i Vašynhtonam. U hetaj sytuacyi ŭłady chočuć kansalidavać uładu i hramadzian.
Kamunizm z kitajskimi rysami
Padobny dakument byŭ apublikavany ŭ 2001 hodzie. U novym havorycca, što za hety čas u kitajcaŭ značna palepšylisia nacyjanalnaja ŭpeŭnienaść u sabie i honar, a taksama maralnyja standarty. Ale ŭ suviazi ź mižnarodnaj sytuacyjaj i kiepskim upłyvam Internetu, «maral pakutuje ad kulturnaj erozii».
U dakumencie padkreślivajecca, što sacyjalizm z kitajskimi charaktarystykami ŭstupiŭ u novuju eru, a Kampartyja prasoŭvaje tradycyjnyja kaštoŭnaści Kitaju, stvaraje i farmuje sacyjalistyčnuju maralnuju systemu.
— Pakłanieńnie hrošam, hiedanizm i krajni indyvidualizm pa-raniejšamu prykmietnyja. Niekatoryja čalcy hramadztva navat nia majuć maralnych kaštoŭnaściaŭ, — havorycca ŭ dakumencie. Tamu Si Ćzińpin prapanuje «vialikuju baraćbu dla pabudovy kitajskaha duchu». My pračytali dakument całkam i pryvodzim niekatoryja vytrymki.
Kitajcaŭ zaklikajuć
- baranić marksisckuju i kamunistyčnuju maral
- być lajalnymi i addanymi
- trymacca pravilnaj hramadzkaj dumki
- lubić Radzimu, pracu, navuku
- być vietlivymi i dapamahać ludziam
- dapamahać biednym i starym
- baranić hramadzkuju ŭłasnaść
- trymacca siamiejnych kaštoŭnaściaŭ i roŭnaści pamiž mužčynami i žančynami, mužami i žonkami
Dbać pra kulturu
- pahłyblać prapahandu sacyjalizmu z kitajskimi rysami
- stavicca z pavahaj i honaram da tradycyjnaj kitajskaj kultury
- imknucca da adzinaj idealahičnaj kancepcyi
- prapahandavać sacyjalizm i maral praź litaraturu i mastactva
- pašyrać muzyčnyja tvory pra Radzimu, hierojaŭ, pracu
- supraćstajać kiču i vulharnaści
- razhladać sacyjalistyčnuju etyku jak kryter acenki i ŭznaharodaŭ tvoraŭ mastactva
Zadačy dla ŭłady
- vykarystoŭvać škoły i VNU dla ažyćciaŭleńnia palityki partyi
- infarmavać hramadztva pra vysokamaralnyja i niemaralnyja pavodziny hramadzian
- reklamavać paśpiachovych fihur, jakija majuć stać uzoram dla inšych
- svoječasova krytykavać i abviarhać słovy, jakija parušajuć maral
- ŚMI i biznes pavinny kłapacicca ab maralnaj samadyscyplinieoŭvać tam cyvilizavanyja zvyčai
U zamiežžy i z zamiežnikami
- pavodzić siabie cyvilizavana padčas padarožžaŭ, cyvilizavana jeści i pavodzić siabie adpaviedna ŭ transparcie
- dbać pra pryhožyja miescy, medyčnyja ŭstanovy, spartyŭnyja placoŭki
- pravilna apranacca
- demanstravać za miažoj cyvilizavanyja jakaści, pavažać miascovyja zakony
- na mierapryjemstvach z udziełam zamiežnikaŭ być adkrytymi, ciarpimymi, pazytyŭnymi i ŭpeŭnienymi ŭ sabie
U siabie
- daviarać sudovym orhanam
- admaŭlacca ad raskošy
- pravodzić «Miesiacy sumlennaści», kab ludzi mahli paviedamlać pra niadobrasumlennyja pavodziny inšych
- zajmacca valanterstvam
- adradžać viosku i vychoŭvać tam cyvilizavanyja zvyčai
- zmahacca z kiepskimi zvyčkami, zababonami, dekadenckaj kulturaj i niezakonnymi relihijnymi siłami
- žyć pavodle ekalahičnaj marali: pavažać pryrodu, padzialać śmiećcie, vieści nizkavuhlarodny ład žyćcia
- praviła «Ja za ŭsich, usie za mianie» pavinna stać zvykłaj praktykaj
U internecie
- raźvivać pazytyŭnuju onłajn-kulturu
- vykarystoŭvać internet dla raźvićcia karysnaj litaratury, muzyki, vystupaŭ, filmaŭ, hulniaŭ i h. d
- umacavać pravilnyja pavodziny pry haračych i nadzvyčajnych sytuacyjach u siecivie
- pieratvarać pravilnuju maralnuju aryjentacyju ŭ mejnstrym kiberprastory
- zmahacca sa škodnaj infarmacyj u internecie
- racyjanalna vykładać svaje dumki ŭ internecie
- paźbiahać kiepskich sajtaŭ
Pavodle novaha maralnaha kodeksu, kitajcy pavinny atrymlivać u spadčynu «čyrvony hien». Dla prapahandy «nacyjanalnaha etykietu» rekamendujecca vykarystoŭvać ŚMI, doški abjavaŭ, ekrany manitoraŭ i reklamnyja ščyty. Uviadzieńniem usich praviłaŭ maje zajmacca partyja i ŭsie dziaržaŭnyja struktury.
