Lidar chryścijanskaj demakratyi Pavieł Sieviaryniec byŭ arhanizataram vuličnych akcyjaj u padtrymku niezaležnaści Biełarusi 7-8 śniežnia (pieršy dzień i druhi dzień). U kožny ź dzion kala tysiačy ŭdzielnikaŭ prymali ŭdzieł u niesankcyjanavanych mitynhach i šeściach. «NN» raspytała Sieviarynca pra vyniki i nastupstvy hetych mierapryjemstvaŭ.
«Naša Niva»: Tysiača ŭdzielnikaŭ — heta mnoha ci mała?
Pavieł Sieviaryniec: Tysiača ŭdzielnikaŭ niesankcyjanavanaha pratestu paśla dvaccaci piaci hadoŭ režymu — niamała. Tym bolš asnoŭnuju častku pratestoŭcaŭ skłała biasstrašnaja moładź. Ale dla abarony niezaležnaści i zdabyćcia svabody patrebnyja našmat bolš masavyja pratesty. Hledačoŭ strymaŭ — sotni tysiačaŭ. Tych, chto za niezaležnaść — jašče bolš. Hatoŭnaść dałučacca abmiažoŭvajecca uzroŭniem strachu i adčuvańniem vastryni pahrozy. Kali b Łukašenka i Pucin praciahnuli pieramovy ŭ Maskvie na vulicy była b šmattysiačnaja manifiestacyja. Dumaju, ŭ kancy śniežnia vyjdzie bolš ludziej [zhodna z patrabavańniami zakanadaŭstva «NN» nie nazyvaje datu, čas i miesca praviadzieńnia nastupnaj akcyi — Red.]
«NN»: Vy zadavolenyja akcyjaj?
PS: Kazać pra zadavalnieńnie tut nie vypadaje. Pahroza nikudy nie źnikła, jana prosta adkładzienaja. Ale adnačasova jość rečy, jakija natchniajuć. Najpierš — moładź, 70-80% udzielnikaŭ.
Pakaleńnie niezaležnaści, narešcie jano pačynaje prajaŭlacca. Pazityŭny nastroj. Tvorčaść volnych ludziej. Nie było zatrymańniaŭ. Huk, ruch i enerhietyka akcyjaŭ — jany mnie nahadali pratesty 1996-1997 hadoŭ, duch baraćby za volu, duch «Maładoha Frontu». Narešcie, Minsk i bieł-čyrvona-biełyja ściahi — heta prosta pryhoža hladzicca. Niezaležnaść — jana pryhožaja. Boh daŭ nam dva dni miakkaj jeŭrapiejskaj zimy, časam navat z soncam.
«NN»: Ci atrymałasia dasiahnuć zapłanavanaha efiektu?
PS: Pakul Biełaruś kančatkova nie zdali. Jakaja ŭ hetym rola pratestu? Mahčyma, čysta simvaličnaja.
Ale biełarusam treba zrazumieć: kali my nie staniem siłaj na svajoj ziamli, kali nie budziem vyjaŭlać svajoj adkaznaści za Biełaruś u mužnych učynkach i jednaści — zdaduć i źjaduć. Hałoŭnaje — napieradzie.
«NN»: Jak dumajecie, Łukašenka skarystaŭ hetuju akcyju ŭ svaich metach padčas pieramovaŭ z Pucinym?
PS: Na niejkim etapie asabistyja intaresy Łukašenki i intaresy biełaruskaha naroda supali. Niezaležnaść dla jaho — šyrma, za jakuju zručna schavacca. Dapuskaju, što Łukašenka skarystaŭ pratesty jak peŭny sihnał i dla narodu, i dla Rasiei, i dla Zachadu. Ale my pavinnyja razumieć: pahroza anšlusu ŭ značnaj stupieni stvoranaja Łukašenkam i jaho sistemaj.
Jon 25 hadoŭ paśladoŭna taptaŭ biełaruskaść i adčyniaŭ dźviery rusifikacyi, jon uciahnuŭ nas u adstały i zhubny dla Biełarusi Tajožny sajuz, jon pastajanna ładziŭ vajskovyja vučeńni z Kramlom, jon hrobiŭ padmurki palityčnaj, ekanamičnaj, kulturnaj, infarmacyjnaj niezaležnaści. I ciapier pratestoŭcy padychodziać da ambasady Rasiei, a tam — AMAP, aŭtazaki, kałona aŭtobusaŭ sa śpiecnazam. Heta ŭsio vielmi pakazalna. Ź jaho boku idzie hulnia na ŭsich frantach. Dyk voś, kab nami nie hulali, kab my na svajoj ziamli pastavili na miesca i Kreml, i takich voś hulcoŭ — nas pavinna być našmat bolš. My, biełarusy, musim być siłaj.
«NN»: U internecie ŭžo možna pačuć, što ŭdzielniki padyhrali Łukašenku, vy z hetym nie zhodnyja? Čamu nie zatrymlivali ludziej?
PS: Ludziej na pratestach nie zatrymlivali, bo inakš Łukašenka traplaje pamiž dvuch ahnioŭ: z Rasiejaj nie damoviŭsia, a niezaležnikaŭ razhaniaje. Jašče pryčyna: Biełaruś nibyta «donar stabilnaści u Jeŭropie», chapun razburyŭ by dekaracyju, nad jakoj Makiej pracavaŭ hadami. Bolš za toje, Łukašenka hublaje hlebu pad nahami siarod abyvacielaŭ. Ludzi niezadavolenyja ŭzroŭniem žyćcia. Tak zvanyja «parłamienckija vybary» pakazali: niedavier da jaho sistemy blizki da krytyčnaha, i ŭ takoj situacyi chapać dy bić — moža spracavać efiekt damino. A skarystacca moža Rasieja. Ni pra jakoje padyhryvańnie režymu niama havorki — toj, chto hladzieŭ strymy, vyrazna čuŭ, što kazali i hukali. Praz pratesty idzie sproba naroščvańnia ŭłasnaj biełaruskaj siły, bo kali niama svabodnych vybaraŭ, biełarusam zastajecca masavaja kulturnaja praca dy vulica.
«NN»: Čamu nie atrymałasia dasiahnuć zhody z bolšaj kolkaściu apazicyjnych partyj i arhanizacyj adnosna akcyj 7-8 śniežnia?
PS: Nasamreč, na pratestach byli Uładzimir Arłoŭ, Uładzimir Niaklajeŭ, Lavon Barščeŭski, Piatro Sadoŭski, Aleś Maračkin, Nina Bahinskaja — postaci nacyjanalnaha maštabu. Udzielničali i BCHD, i «Jeŭrapiejskaja Biełaruś», i «Narodnaja Hramada» Statkieviča, i Ruch salidarnaści «Razam», i «Małady Front», i siabry KCHP-BNF, i Partyi BNF, i AHP, sacyjał-demakraty i pradstaŭniki «Śviežaha vietru», i Juraś Hubarevič, i Mikałaj Kazłoŭ, i Pavieł Biełavus, i Eduard Palčys, bahata błohieraŭ dy šmat ludziej z rehijonaŭ.
Papiarednie my nie raz razmaŭlali z kalehami-partyjcami pra 7-ha. Ale niesankcyjanavanaja akcyja — heta zaŭsiody ryzyka, za adzin post u fejsbuku partyjnamu lidaru možna pajechać na 15 sutak. Mahčyma, sieści ŭsim nie mieła sensu.
Ale ciapier vidavočna, što patrebnaje napružańnie ŭsich biełaruskich siłaŭ, jakija jość, i nie tolki da nastupnaj akcyi, ale i dla šyrokaj kampanii za niezaležnaść. Tamu ŭ hetuju sieradu my źbirajemsia razam — partyjcy, pradstaŭniki ruchaŭ, błohiery, intelihiencyja — kab dalej kaardynavać zmahańnie za niezaležnaść razam.