U Respublikanskim teatry biełaruskaj dramaturhii prajšoŭ pieradpremjerny pakaz śpiektakla Jaŭhiena Karniaha i Kaci Avierkavaj «Šlub ź vietram».
Na scenie RTBD užo idzie śpiektakl Karniaha «Bieton», i heta adzin z samych paśpiachovych biełaruskich ekśpierymientalnych śpiektaklaŭ. Jon nie prosta adznačany Nacyjanalnaj premijaj, ale praz šmat hadoŭ paśla premjery źbiraje poŭnyja zały. Taksama važna, što sami artysty, zaniatyja ŭ śpiektakli, adkryta vykazvalisia za dalejšaje supracoŭnictva z režysioram. Tamu, kali stała viadoma pra novy prajekt Jaŭhiena Karniaha ŭ RTBD, heta lohka zrabiłasia adnoj z samych čakanych premjer siezonu.
Śpiektakl zrobleny sumiesna ź viadomaj mastačkaj Taćcianaj Niersisian, jakaja afarmlaje ŭsie apošnija śpiektakli Karniaha, a taksama z režysiorkaj Kaciaj Avierkavaj, jakaja paznačana jak aŭtarka, kampazitarka i muzyčnaja kiraŭnica śpiektakla. Karniah i Avierkava daŭno supracoŭničajuć razam.
Tema śpiektakla — viasielle. U adnoj ź pieršych scen niaviesta, jakuju hraje Hanna Siemianiaka, padychodzić da maci žanicha, jakuju hraje Taćciana Marchiel, i atrymlivaje ad jaje poŭchu. Uzajemaadnosiny budučych muža i žonki pamiž saboj i z ułasnymi i čužymi maci, a taksama ŭsieahulnaja napružanaść zrabilisia dramatyčnaj asnovaj dla śpiektakla, realizujecca heta asnova ŭ muzyčnaj asnovie tradycyjnych biełaruskich viasielnych (i nie tolki) piesień.
Śpiektakl atrymaŭsia ŭ mienšaj stupieni tancavalnym, jak heta było z «Bietonam», dzie historyja Arfieja była pierakazana ŭ sieryi emacyjnych fizičnych tancavalnych eciudaŭ. U «Šlubie ź vietram» artysty isnujuć svabodna i raźniavolena, ale ŭmovy im zadadzieny takija, što heta zadaje ahulny ton ich isnavańnia. Naprykład, u śpiektakli vykarystoŭvajecca vielmi mocny vientylatar, u adnym epizodzie artystku litaralna «ździmaje» ź placoŭki.
Scenahrafičnaja daminanta — doŭhi stoł. Režysior prapanoŭvaje z tuzin varyjantaŭ, jak jon moža być zadziejničany: dzieja adbyvajecca za stałom, na stale, pierad stałom, pad stałom. Nad stałom navisaje ekran, jaki ŭ peŭnych epizodach ciśnie na hierojaŭ, i znoŭ ža zadaje emocyju.
Emacyjna śpiektakl ciažki, viasielle na scenie ciahnie za saboj samyja raznastajnyja prablemnyja čałaviečyja adnosiny. Ciažka skazać, što bolš hniacie hierojaŭ, ich ułasnyja pačućci ci stupień taho, jak ich uchvalaje hramada. Adno sa značeńniaŭ uchvaleńnia jość błasłavieńnie. Karniah i Avierkava, pa sutnaści, prydumali śpiektakl pra šlub biez błasłavieńnia. Hetaja adsutnaść uchvały nie abmiažoŭvaje kanflikt synoŭ i baćkoŭ: vientylatar i cisk źvierchu ŭvohule madeluje suśviet, dzie čałaviek nie adčuvaje da siabie spahady. I pabracca šlubam «pierad boham, pad niebam» vyhladaje takoj sprobaj prabicca da niejkaj biaśpiečnaj zony. Kachańnie ŭ hetym śpiektakli vyniesiena za ramki. Jano ci spryčyniła hetaje nieviasiołaje viasielle, ci, mahčyma, adbudziecca paźniej. Ale patreba ŭ im adčuvajecca tym bolš, čym macniej pra jaho maŭčać u śpiektakli.
U śpiektakli cudoŭna vyjavilisia akciorskija indyvidualnaści. Bolš za toje, śpiektakl padkreślivaje mocnyja archietypičnyja rysy vykanaŭcaŭ. Mocnaja svavolnaja ŭsiodaravalnaja maci ŭ vykanańni Taćciany Marchiel vobraz pryhožy i adnačasova strašny. U adkrytym kanflikcie ź joj Niaviesta Hanny Siemianiaka nibyta stanovicca pierad vybaram, ci zrabicca joj dla svajho muža takoj samaj mocnaj maci. Arciom Kureń ihraje ŭ svaim Žanichu adčuvańnie biaśsilla, i niaŭpeŭnienaści, i ahresii, jakija hetaje biasille zvyčajna supravadžajuć. Vielmi pryhožaja scena zroblena z udziełam Niaviesty i jaje maci: Hanna Siemianiaka łaščycca da Haliny Čarnabajevaj, ale emacyjny kantakt tak i nie adbyvajecca. Umoŭny chor haściej u vykanańni artystaŭ teatra (u niekatorych jość svaje praniźlivyja epizody) tolki padkreślivaje, što pierad samymi važnymi prablemami my zastajemsia sami.
Jak zaŭsiody sa śpiektaklami Karniaha, paśla paŭtornych prahladaŭ u hledača źjaviacca novyja sensy i adkryćci. Ale ahułam čakańnie šmatlikich prychilnikaŭ režysiora musiać być apraŭdany: «Šlub ź vietram» emacyjna mocny, vizualna pryhožy śpiektakl na składanyja temy.
* * *
Fota z hrupy Teatra biełaruskaj dramaturhii ŭ fejsbuku.
