U rasparadžeńni «Našaj Nivy» akazaŭsia dakumient, padrychtavany ŭ červieni Akademijaj kiravańnia — «Respublika Biełaruś: upeŭnienaj chadoj pa šlachu niezaležnaści».
Ilustracyjny zdymak. Fota Siarhieja Hudzilina
Tekst na 24 staronkach padajecca jak «materyjał dla infarmacyjna-prapahandysckich hrup» i, imavierna, budzie daviedzieny da viedama ideołahaŭ z nastupnym pierakazvańniem tezisaŭ u pracoŭnych kalektyvach.
Naturalna, što dakumient prasiaknuty cytatami Alaksandra Łukašenki i jaho možna ličyć ahitacyjnym.
Tamu my pierakažam niekatoryja rečy, jakija, na dumku składalnikaŭ, pavinny vyklikać davier da dziaržaŭnaj sistemy kiravańnia i žadańnie zastacca ź joj dalej.
Adrazu treba skazać, što ŭviest tekst całkam retraśpiektyŭny: u vializnym dakumiencie nie znajšłosia miesca chacia b tumannamu vobrazu budučyni, zamiest hetaha pieršyja hody postsavieckaj turbulentnaści supraćpastaŭlajucca adnosna zamožnamu ciapierašniamu času.
«U 2019 hodzie ŭ paraŭnańni z 1994 naminalnaja naličanaja siaredniamiesiačnaja zarpłata, a taksama siaredni pamier piensij pavialičylisia ŭ 25 razoŭ! Tak, u 1994 zarobak byŭ $21,1, u 2019 — užo $532», — voś pa takoj formule pabudavanaja pierakanaŭčaja častka teksta, časam da jaje dadajecca i paraŭnańnie ź inšymi krainami.
Składalniki znajšli fon, na jakim Biełaruś vyhladaje vyhadna. Ličby i abjomy najčaściej paraŭnoŭvajucca nie ź blizkimi nam słavianskimi łakamatyvami kštałtu Słavienii, Čechii ci Polščy, a z adstałymi ekanomikami krain SND: Małdova, Kyrhyzstan, Tadžykistan, Armienija.
Va ŭvodnaj častcy, paśla apisańnia ekanamičnych žachaŭ pieršych hod niezaležnaści kštałtu rosta cen, padzieńnia VUP i ahulnaha šoku robicca vysnova: «dziakujučy dakładnym dziejańnia kiraŭnika dziaržavy atrymałasia stabilizavać abstanoŭku i spynić niehatyŭnyja tendencyi».
Asnoŭny raździeł teksta: «Nam jość čym hanarycca».
Niečakana, ale pieršaj temaj tam značycca transpłantałohija.
Jak dokaz pryvodzicca hieahrafija pacyjentaŭ, jakija pryjazdžajuć pa dapamohu, a taksama siem abzacaŭ ź ličbami pierasadak.
Druhi punkt honaru — žyllo. «Usim katehoryjam hramadzian dziaržava pradastaŭlaje mahčymaści dla palapšeńnia žyllovych umovaŭ». Padkreślivajecca lhotnaja padtrymka, nazyvajecca cana kvadratnaha mietra ź joj — 926 rubloŭ.
Adarvanaj ad realnaści (na fonie spynieńnia kredytavańnia bankami — Red.) vyhladaje kanstatacyja šyrokaj palitry finansavych miechanizmaŭ dla budaŭnictva žylla na kamiercyjnaj asnovie. Takija nieadpaviednaści žyćciu buduć tam-siam sustrakacca i dalej pa tekście.
Trecim punktam honaru idzie charčovaja biaśpieka: pryvodziacca ličby vałavych zboraŭ, ekspartu.
Aŭtary pierabolšvajuć, dzie mohuć: «Biełaruś uvachodzić u top-10 esparcioraŭ kurynaha miasa, zajmaje 4 radok», — pišuć jany.
Ale heta paŭpraŭda: u top-10, sa svaimi $178 miljonami ekspartu kurycy, my sapraŭdy ŭvachodzim, ale našy susiedzi palaki, naprykład, ekspartujuć na $1,3 miljarda.
Aŭtarytetnyja krynicy staviać Biełaruś nie na 4, a na 8 miesca ŭ śviecie za 2019 hod. Padobnyja niesupadzieńni i z mnohimi inšymi rejtynhami.
Niezaŭvažna abychodziacca bokam pytańni sabiekoštu vytvorčaści i zarobkaŭ u halinie, ale, zrešty, kali stajała zadača nie dać abjektyŭnuju karcinu, a pachvalicca, to pryčyny zrazumiełyja.
Dalej biełarusam prapanujuć hanarycca raźvitaj łahistyčnaj sistemaj: kanstatujecca rost abjomaŭ pieravozak, vyhadnaje hieahrafičnaje stanovišča. Dakładnaja rola Łukašenki ŭ hetym nie prapisanaja, ale možna zrabić vysnovu, što kali b dziaržava nie budavała darohi, to hetaha mahło b nie być.
Nu i ź vialikim natchnieńniem aŭtary pišuć pra sport. Pieraličany usie miedali na Alimpijadach.
I cełych siem abzacaŭ pryśviečana Jeŭrapiejskim hulniam: «Maštabnaje mižnarodnaje śviata», «Najbujniejšy multyspartovy forum», «Na najvyšejšym uzroŭni», «Praktyčna ŭsie zamiežniki adznačyli jakaść», «Źviarnuli ŭvahu na dušeŭnaść».
«Biełaruś — fiestyvalny centr Jeŭropy»
«Siońnia Biełaruś źjaŭlajecca kulturnym centram Jeŭropy, ab čym śviedčyć štohadovaje praviadzieńnie amal 60 mižnarodnych, respublikanskich i rehijanalnych fiestyvalaŭ na biełaruskaj ziamli», — zanosić aŭtaraŭ.
«Słavianski Bazar», «Aleksandryja źbiraje siabroŭ», «Listapad», Fiestyval nacyjanalnych kultur: hetyja mierapryjemstvy adznačajucca jak vartyja ŭvahi dla prapahandy.
U raździele «Zachavańnie i pamnažeńnie historyka-kulturnaj spadčyny» asobna padkreślivajeccca budaŭnictva Nacyjanalnaj biblijateki i muzieja VAV, rekanstrukcyja Kupałaŭskaha teatra.
Naturalna, biełaruskaja mova va ŭsim hetym «duchoŭnym i idejnym umacavańni niezaležnaści krainy» nie zhadvajecca zusim i nijak.
U raździele «biaśpieka» pryvodziacca arhumienty na karyść taho, što ŭ Biełarusi źnižajecca złačynnaść, niama terarystyčnych pahroz i arhanizavanych hrupovak, žorstkim dekretam razhromleny narkahandal.
Nu i šmat teksta pryśviečana IT. Ličby, rost, pośpiechi — usio tam jość dziakujučy «stałaj padtrymcy kiraŭnika dziaržavy».
Praŭda, składalniki tak nachvalvali Park vysokich technałohij, što mižvoli pierakreślili raniejšyja śćvierdžańni ab mocnaj ekanomicy.
U dalejšym apisańni pośpiechaŭ u pramysłovaści ničoha novaha: traktary, kalij, rekardsmien-BiełAZ «zdolny pieravozić 450 ton».
A taksama asobna vyłučany park «Vialiki Kamień» — «jaki pa płoščy jak voziera Narač».
U pieradapošnim raździele «Biełaruś jak donar stabilnaści» raskazvajecca ab sprobach dypłamatyčnaha ŭrehulavańnia ŭkrainskaha kanflikta, a taksama davodzicca dumka, što «za hody isnavańnia Biełaruś nie admoviłasia ad svaich nacyjanalnych intaresaŭ». Naturalna, pra hetak zvanuju «Sajuznuju dziaržavu» i intehracyjnyja karty ŭ tekście niama ni słova.
Nu a finalnym punktam honaru apisvajecca zapusk pabudavanaha ŭ Rasii biełaruskaha kaśmičnaha spadarožnika BiełKA-2. Zapusk adbyŭsia jašče ŭ 2012-m hodzie, ale «staŭ jaskravaj imidžavaj padziejaj dla krainy, prademanstravaŭ najaŭnaść supiersučasnych technałohij, navukajomistych vytvorčaściaŭ i abjektyŭna ŭnios Biełaruś u prestyžny śpis kaśmičnych dziaržaŭ».
Naprykancy aŭtary robiać vysnovu: «Biezumoŭna, dasiahnuta šmat. I jašče bolš majem dasiahnuć. Ale pieršapačatkovaja zadača siońnia, kali śviet sutyknuŭsia z nastupstvami ciažkaj epidemijałahičnaj situacy, — nie rastracić toje, što nami zavajavana za čverć stahodździa niezaležnaści».
