Davieranyja asoby Alaksandra Łukašenki raspačali sieryju ahitacyjnych sustreč z nasielnictvam. Uviečary ŭ aŭtorak u minskuju škołu №115 da naroda pryjechaŭ viadomy transpłantołah i sienatar Aleh Rumo. Na praciahu paŭhadziny jon raspaviadaŭ, jak jamu žyłosia pry ciapierašniaj uładzie, čaho dasiahnuła ajčynnaja miedycyna i čamu navat Isus Chrystos nie vyrašyć prablemy biełarusaŭ.
Sustreča chutčej nahadvała adkryty ŭrok — z zahadzia padrychtavanaj aŭdytoryjaj i pytańniami. Nie pa płanie byŭ tolki prychod «nie svaich» ludziej.
Fotahrafa «Našaj Nivy» chacieli navat vyvieści pasiarod mierapryjemstva, ale zastupiŭsia Rumo: «Nie pieraškadžajcie, niachaj čałaviek fatahrafuje. Jana mnie paśla zdymki dašle pahladzieć», — pažartavaŭ doktar.
Pasłuchać jaho ŭ aktavaj zale sabrałasia kala 80 čałaviek. Pieravažna žančyny.
Svaju pramovu Aleh Rumo pačaŭ z tłumačeńnia, čamu pryniaŭ zaprašeńnie stać davieranaj asobaj prezidenta. Zhadaŭ ułasnuju historyju z 90-ch (u duchu tych, što apošnim časam raskazvaje Łukašenka).
«Tak vyjšła, što ja i maja žonka skončyli Minski dziaržaŭny miedycynski instytut u 1993 hodzie. Usia maja prafiesijnaja karjera prajšła ŭ sučasnaj Biełarusi i adbyvałasia ŭ momant, kali prezidentam byŭ Łukašenka. Ja cudoŭna pamiataju, kali my, maładyja śpiecyjalisty, pryjšoŭšy na pracu, atrymali zarobak pa 7 dalaraŭ i źniali kvateru za 15.
Ja cudoŭna pamiataju, jak u 1994 hodzie było vialikaj udačaj razdabyć pačku pampiersaŭ. Tamu kali ja čytaju siońnia pra toje, što ŭ tym hodzie žyli vielmi dobra, kraina była ščaślivaja, ja dziŭlusia».
Transpłantołah pryznajecca, što, kali pieršy raz abirali Łukašenku, jon nie byŭ całkam za jaho. Ale z časam mierkavańnie źmianiłasia.
«Ja bačyŭ, što ŭ nas niama ni vojn, ni hoładu, ni ŭzrušeńniaŭ. Kančatkova maja śviadomaść źmianiłasia, kali ŭ krainie narešcie źjavilisia hrošy i jany byli nakiravany na madernizacyju apieracyjnych błokaŭ balnic», — adznačyŭ jon.
Doktar pieraličyŭ dasiahnieńni biełaruskaj miedycyny — vyrasła praciahłaść žyćcia, majem sučasnaje abstalavańnie ŭ centrach, da nas jeduć vučycca.
«I žychary susiednich krain, našmat bolš demakratyčnych, jakija źmianili nie adnaho prezidenta, prosiacca da mianie ŭ centr na lačeńnie», — padkreśliŭ Aleh Rumo.
Zakranuŭ jon i temu karanavirusa. A dakładniej, pieramohi nad im — u hetaj vajnie, prynamsi na pieršym jaje etapie, Biełaruś dała rady chvarobie, upeŭnieny doktar.
«Vy bačycie, što nichto nam z vami nie dapamoža. Krainy adnamomantava zakrylisia. Bolš za toje, krainy-susiedki vysłali našych studentaŭ, jakija tam vučylisia», — kazaŭ transpłantołah. Na fonie adpraŭki humanitarnaj dapamohi ŭ Biełaruś ź Litvy i Kitaja, čatyroch dziasiatkaŭ fur ź lekami i testami, vysłanymi Polščaj, hetyja słovy hučali dziŭna.
«Što b było, kali b u 2006-m, 2010-m my nie vybrali našaha prezidenta?» — zadaŭsia pytańniem Aleh Rumo.
Jon sam na praciahu mnohich hod raźvivaŭ transpłantałohiju ŭ Biełarusi i viedaje, jak ciažka budavać štości novaje. Doktar anansavaŭ taksama, što ŭ najbližejšyja piać hod uźviadzie dva supiersučasnyja budynki: adzin płanujecca za košt biudžetnych srodkaŭ, a druhi — za hrošy, zaroblenyja samim RNPC.
«Razumieju: vielmi chočacca štości pamianiać. A potym usio žyćcio škadavać budzieš, što zrabiŭ heta. Ja nikomu nie źbirajusia i nie mahu dyktavać, što vam rabić 9 žniŭnia. Ja prosta vielmi chaču, kab u hetym vializnym infarmacyjnym šumie, dzie idzie sapraŭdnaja surjoznaja palityčnaja baraćba, dzie iduć na ŭsie chitryki, kab dakazać svaju pazicyju, vy nie paddalisia, a pasłuchali svajo serca i pryniali pravilnaje rašeńnie», — zakončyŭ Rumo pramovu.
U aŭdytoryi było ŭsiaho paru pytańniaŭ. Zadavali ich nastaŭnicy. Adna pacikaviłasia, jak vyrašyć prablemu z žyllom dla maładych śpiecyjalistaŭ.
«Da nas taksama prychodziać maładyja śpiecyjalisty. My taksama na dziaržaŭnym zabieśpiačeńni. My nie možam pabudavać arendny dom dla ich, chacia ja vielmi chacieŭ by. Jak možam, bjemsia za internaty. My nie zabaraniajem hetym ludziam pracavać dadatkova», — adkazvaŭ doktar.
Jon dadaŭ, što ŭ nas jość prahrama budaŭnictva arendnaha žylla. A taksama ŭstanoŭka ŭ najbližejšuju piacihodku pavysić zarobak miedykam i nastaŭnikam u dva razy.
«Heta pstryčkaj nie robicca. Zaŭtra hetych hrošaj nie budzie. Pryznačcie choć Isusa Chrysta, jon nie zmoža zabiaśpiečyć adrazu vysoki zarobak i žyllo dla ŭsich», — paryravaŭ Rumo.
Małady čałaviek, jaki pryjšoŭ na sustreču pa svaim žadańni (i ledź paśpieŭ, kaža, bo abjavu pabačyŭ tolki siońnia paśla abiedu), pacikaviŭsia: kolki hod jašče čakać, kab usie abiacańni zbylisia?
Aleh Rumo ad pramoha adkazu syšoŭ. Adznačyŭ, što ciapier ludziam nie tak ciažka vyžyvać, jak u 90-ja. Navat kali muž i žonka atrymlivajuć pa 400 rubloŭ.
«400 i 400 — heta 800. Chapaje, kab zdymać kvateru. Jašče jość, na što tracić hrošy».
Paśla hetych słoŭ prysutnyja pačali pierašeptvacca.
«Bačycie, ludzi śmiajucca, kali vy takoje kažacie», — zaŭvažyŭ małady čałaviek.
Vystupoŭca nie pahadziŭsia: narod prosta abmiarkoŭvaje pačutaje, heta narmalna. A nastaŭnica z susiedniaha kresła cicha adreahavała: «Vy chočacie, kab nam i śmiajacca zabaranili? Dyk jany zabaroniać».
«Biełaruś nie idealnaja kraina. My nie žyviom, jak u Aŭstryi, u nas niama takich resursaŭ, — praciahvaŭ Aleh Rumo. — Ja starajusia pierakanać, što zaŭtra lepš nie stanie [pry źmienie ŭłady]. Budzie horš, ja ŭ hetym upeŭnieny».
Jašče adno pytańnie ad nastaŭnic tyčyłasia strachavoj miedycyny. Ci nie varta jaje ŭvieści? «A to niekatorych nie zapisać u palikliniku, a paśla šmat prablem sa zdaroŭjem», — narakała žančyna na biezadkaznaść asobnych hramadzian.
«Padymicie ruki, chto dobraachvotna zastrachavaŭsia? — źviarnuŭsia da prysutnych doktar. Padniatych ruk nie było. — Voś adkaz na vaša pytańnie. Siońnia ŭciahnuta ŭ strachavańnie tolki 200 tysiač čałaviek. Dumaju, biełarusam heta jašče nie patrebna. Ale dakładna adkazać mnie składana. Kali rabić pa-rasijsku — moj adkaz «nie». Kali pa-niamiecku — moj adkaz «tak». Ale jak atrymajecca ŭ nas, nieviadoma».
Zrešty, doktar pahadziŭsia, što peŭnyja źmieny ŭ miedycynie patrebnyja.
«U nas 10% ludziej nie vyłaziać z paliklinik, a astatnija hadzinami siadziać i nie mohuć atrymać tałončyk. Tak nie pavinna być».
U kancy sustrečy Rumo jašče raz nahadaŭ, što vybar 9 žniŭnia treba rabić abdumana.
«Toje, što my budavali dziesiacihodziami, vielmi lohka stracić».
Aŭdytoryja chutka puścieła.
«Moj syn skazaŭ, što nikoli nie pojdzie pracavać u biudžetnuju arhanizacyju», — kinuła na vychadzie adna žančyna druhoj. Vidać, na sustreču varta było paklikać dziaciej, a nie baćkoŭ, kab pierakonvać, jak šmat jany hublajuć ŭ pahoni za svabodaj.
