IT-kampanija PRAS zapuściła «Biełaruskija šachmaty». Kamanda pracavała nad intelektualna-patryjatyčnaj hulnioj 10 hadoŭ i, tak atrymałasia, prezientavała prajekt u samuju doŭhuju noč samaha niaprostaha hoda. Zhulać partyju možna afłajn ci anłajn.
Viadoma, što biełarusy zachaplalisia šachmatami jašče da taho, jak toje stała mejnstrymam (dziakuj, Netflix): ab hetym śviedčać znachodki časoŭ Połackaha i Turaŭskaha kniastvaŭ. I heta fakt, što bolš za ŭsio šachmatnych fihurak Uschodniaj Jeŭropy znojdziena mienavita na terytoryi Biełarusi, a samaja staraja fihurka — na Mienskim haradziščy.
Naprykancy 1990-ch hadoŭ prafiesar Haradzienskaha miedycynskaha ŭniviersiteta Alaksandr Astroŭski prydumaŭ šachmaty na bazie kłasičnych, ź istotnym pahłybleńniem siužeta, a ŭ 2010-m dyrektar PRAS Mikałaj Tamaševič dapracavaŭ praviły hetaj hulni: u jaje byli dadanyja palityčnyja dy kulturnyja admietnaści z historyi Biełarusi i ŭsioj Uschodniaj Jeŭropy, adrodžany staražytnyja nazvy fihur: Kniaź, Hietman, Vieršnik, Harmata, Ratnik. Cikava, što meta ŭ hulni — nie zabić Kniazia, a zdabyć uładu.
Mikałaj Tamaševič, aŭtar idei, kiraŭnik prajekta: «Novy vid šachmat zasnavany na histaryčnych asablivaściach Biełarusi, krainie, dzie pasada kniazioŭ była vybarnaj. Uładar krainy vybiraŭsia, jak praviła, na ŭsio žyćcio, ale pry hetym šlachta mahła vykazać aficyjny niedavier kankretnaj asobie i źmianić jaje. U svaju čarhu kniaź pavinien byŭ albo vystajać, albo syści.
Mienavita takija akaličnaści dali pryncypova novuju metu «Biełaruskich šachmat» u paraŭnańni z kłasičnymi. Za košt novaj mety hulni mianiajecca asnoŭnaja stratehija i taktyka: ciapier hulcy namahajucca nie źniščyć adno adnaho, ale zaniać u miežach praviłaŭ Tron — simvał vyšejšaj ułady. Pryčym u «Biełaruskich šachmatach» heta možna zrabić biez kryvi i zabojstvaŭ (jość vierahodnaść pieramohi pry minimalnych stratach).
Admietna, što rabota nad prajektam doŭžyłasia dziesiać hod, a vynik pryjšoŭsia na dastatkova składanuju palityčnuju situacyju ŭ krainie. I kali pahadzicca z vysłoŭjem, što historyja raźvivajecca pa śpirali, to «Biełaruskija šachmaty» možna nazvać siońniašnim simulataram pierachodu ŭłady. Meta zrazumiełaja, praviły jość, dyjałohu nie praduhledžvajecca — treba prosta razumna chadzić adpaviednymi fihurami i praličvać chady supiernika».
U miežach prajekta byli raspracavanyja kampjutarnaja hulnia dla Windows, dzie možna pazmahacca sa štučnym intelektam i padčas hulni vyvučyć praviły, a taksama dźvie afłajn-viersii novych šachmat (pryhožyja!).
