Fota sa staronki Uładzimira Ušakova ŭ fejsbuku
— Vaš teatr isnuje ŭžo šasnaccać hadoŭ. Raniej dziaržava niejak prajaŭlała siabie ŭ dačynieńni da vas?
— Nie, ničoha takoha nie było. U 2018-m u nas vyjšaŭ śpiektakl «Drakon» pavodle Jaŭhiena Švarca i mnohija kazali: «Napeŭna, vas zakryjuć». Ale, jak ni dziŭna, my praciahnuli paŭnavartasna pracavać, a kankretnyja ruchi i dziejańni pačalisia ŭžo hetym letam. Adna z našych placovak «Dypsiervis Choł» nie pradoŭžyła z nami damovu i paprasiła terminova vyvieźci dekaracyi i kaściumy. Paźniej my vymušany byli źjechać i z kancertnaj zały «Minsk». 4 listapada nam admianili śpiektakl za try hadziny da pačatku — z upraŭleńnia kultury Minharvykankama dasłali papieru, maŭlaŭ, u nas niama hastrolnaha paśviedčańnia, a spadar Šastakoŭ (ciapier dyrektar Kupałaŭskaha teatra) pryjechaŭ prakantralavać, kab my vykanali rasparadžeńnie. U nas tady była pradadziena ŭsia zała — naturalna, artysty zastalisia, kab sustreć hledača i patłumačyć jamu, što my rychtavalisia, ale tak atrymałasia. Paśla hetaha my ŭžo nie zmahli tam pracavać: ź ciažkaściu aformili paśviedčańni pa novych praviłach, ale na nastupny dzień zała syšła na karancin.
— Hastrolnaje paśviedčańnie vydajuć nie na termin, a na śpiektakl?
— Tak, umovy ŭžo niekalki razoŭ pamianialisia. U nas byli paśviedčańni na piać studzieńskich śpiektaklaŭ u «Ok16», ale pakolki placoŭka zakryłasia, nam treba znajści inšuju i atrymać na jaje novyja paśviedčańni. Na afarmleńnie advodzicca dziesiać pracoŭnych dzion, da atrymańnia my nie majem prava rabić rekłamu i pradavać bilety. Adnojčy my tak užo pradali bilety na pastanoŭku za tydzień: naš hladač znachodzić nas i mocna padtrymlivaje.
— Ci pavysiłasia cikavaść da śpiektaklaŭ z udziełam Dzianisa Dudzinskaha paśla jaho zaklučeńnia i vyzvaleńnia?
— U nas jość akciory, na jakich admysłova nabyvajuć bilety, dyk voś da Dzianisa Dudzinskaha zaŭsiody była pavyšanaja ŭvaha, navat tady, kali jon vyjšaŭ na scenu ŭpieršyniu. Kaniečnie, jamu vykazvali salidarnaść, u nas i inšych artystaŭ zatrymlivali, ale cikavaść da Dzianisa ŭźnikła nie tady, kali jaho aryštavali, i nie ad taho, što ŭ dačynieńni da jaho adbylisia represii. Prosta dla ludziej, napeŭna, paćvierdzilisia niejkija jakaści hetaha čałavieka i jaho pazicyja.
— Ci źmianiłasia aktyŭnaść vašych hledačoŭ za apošnija miesiacy?
— Našy hledačy skazali, što pojduć za nami, na jakuju b placoŭku my nie pajšli. Heta vielmi pryjemna. «Drakonu» ŭžo dva hady, i jon zaŭsiody pakidaŭ mocnyja ŭražańni. #Hetademakrejšen, jaki ciapier admianili ŭ «Ok16», byŭ pastaŭleny ŭ 2019-m — heta śpiektakl pra nas i pra siońniašniuju krainu pavodle litoŭskaj pjesy, dzie ŭ adnym padjeździe žyvuć ludzi roznych nacyjanalnaściaŭ. Raniej hetyja pastanoŭki nie vyklikali niejkaj reakcyi ŭłady, ale, vidać, ciapier tut niešta niekamu pieraškadžaje. Mnie zdajecca, naš teatr chočuć zrabić izhojem, ale nie razumieju, čamu nam nie dajuć havaryć toje, što my ŭžo kazali raniej. Aficyjna mnie pakul nichto ničoha nie patłumačyŭ. Tak ci inakš teatr budzie pracavać, pakul jaho nie zakryjuć. Zaraz my repietujem pjesu pavodle ramana Sašy Filipienki «Były syn». My šukajem novuju placoŭku i budziem praciahvać dziejnaść, pakul nam jość što skazać, pakul ludzi, što ŭ nas pracujuć, žadajuć hetaha.
— Ale ž vy vybirajecie knihu aŭtara, jaki vykazvajecca suprać dziejnaj ułady, to-bok faktyčna robicie vyklik sistemie.
— Ja nie kranaju pazicyju aŭtara, mnie cikavy jaho raman. Tam jość historyi, jakija mianie chvalujuć, pra jakija ja b chacieŭ havaryć. Choć, viadoma, my taksama pieražyvajem za krainu i chočam, kab spyniŭsia hvałt, usie sieli za stoł pieramoŭ i ab niečym damovilisia.
— Jak vy asabista pieražyvajecie apošnija miesiacy?
— Ja ich mienavita pieražyvaju, ciapier čas pieražyvańniaŭ. Mnie zdajecca, u ludziach šmat mianiajecca: jany stanoviacca śvietłymi, pačynajuć razumieć, dzie dabro, a dzie zło, i rabić vybar.
— Vy šasnaccać hadoŭ raźvivajecie i kłapociciesia ab svaim teatry. Što vy adčuvajecie, kali raptam jon akazvajecca pad pahrozaj zakryćcia?
— Ja stvaryŭ dom u svajoj krainie, dzie zručna i artystam, i režysioram, dzie jany mahli vykazvać svaje dumki i mierkavańni, dzie była svaboda tvorčaści. Viadoma, mnie škada, što my ryzykujem spynicca, ale ścieny abrušacca, a teatr zastaniecca. My ŭ lubym vypadku žyvimsia nadziejaj, što budučynia budzie śvietłaj. Kali zakryjecca naš teatr, adkryjecca niešta novaje, toje, što, moža być, pavinna naradzicca. Napeŭna, kab u siońniašnim śviecie adbylisia źmieny, treba iści na achviary i być hatovym da vyprabavańniaŭ. Lubaja vajna pavinna skončycca, luby drakon pavinien być adoleny.
— A ci mahčymaja była ŭ nas svaboda tvorčaści ŭ teatry?
— Da apošnich padziej my pra heta navat nie zadumvalisia, bo što chacieli stavić — stavili. Svaboda zaŭsiody ŭ hałavie čałavieka i kali ty jaje maješ, to zdolny jaje i vykazać. Praŭda, siońnia heta ŭžo składana albo navat niemahčyma. Ja žyvu teatram i na pytańni mahu adkazvać tolki praz scenu.
— Jak źmienicca biełaruski teatr praz usie hetyja padziei?
— Jon mocna źmienicca i narešcie stanie aktualnym, sydzie iluzija kłasičnaha bałota. Teatr pavinien bačyć rečaisnaść, hladač pavinien sieści i skazać: «Oj, heta pra mianie».
— Kupałaŭski teatr płanuje pastavić śpiektakl. Vy b na jaho pajšli?
— Nie, kaniečnie, ja padtrymaŭ tavaryšaŭ, jakija syšli, i liču, što trupa zachavajecca i vierniecca ŭ hety budynak. Nam i hramadstvu treba zrabić usio, kab jany viarnulisia na rodnuju scenu.
