Minsk, 8 vieraśnia 2020 hoda. Fota Jaŭhien Jerčak, EPA.
Na siońnia pravaabaroncam viadomyja 1002 fihuranty kryminalnych spraŭ palityčnaha charaktaru, pad śledstvam abo ŭžo asudžanyja. Hetaja ličba niapoŭnaja, bo pry takim maštabie vałanciory i ŚMI niazdolnyja daviedacca ŭsie imiony. 325 ź ich pravaabaroncy ŭžo pryznali palitviaźniami.
Ad žniŭnia 2020 hoda zaviedziena 2407 spraŭ «ekstremisckaj nakiravanaści», paviedamlaŭ 4 sakavika były staršynia Śledčaha kamiteta Ivan Naskievič. Pad «ekstremisckaj nakiravanaściu» ciapier razumiejucca ŭsie spravy palityčnaha charaktaru. Za apošni miesiac zavodzilisia novyja spravy, aryštoŭvali novych ludziej.
Siarod samych viadomych biełaruskich palitviaźniaŭ — Maryja Kaleśnikava, paplečnica Śviatłany Cichanoŭskaj. Jaje sprabavali siłaj vyvieźci za miažu, ale jana na pahraničnym šłahbaumie parvała pašpart. Razam ź Cichanoŭskaj jana naminavanaja na Nobieleŭskuju premiju miru.
Za kratami ŭžo amal hod zastajecca i muž Śviatłany Cichanoŭskaj, Siarhiej.
Užo amal hod u źniavoleńni zastajucca taksama takija apanienty Alaksandra Łukašenki, jak Mikałaj Statkievič i Pavieł Sieviaryniec.
Za kratami i hramadzianka Šviejcaryi biełaruskaha pachodžańnia Śviatłana Chierše, vina jakoj u tym, što jana sarvała bałakłavu z amapaŭca, jaki zatrymlivaŭ mirnych žančyn-demanstrantak.
Vializnaje abureńnie ŭ susiedniaj Polščy vyklikali apošnija aryšty dziejačaŭ polskaj nacyjanalnaj mienšaści.
Za kratami zastajucca 12 žurnalistaŭ, niekatoryja ź ich — łaŭreaty nacyjanalnych i mižnarodnych žurnalisckich premij. Spynili vychad praktyčna ŭsie niezaležnyja haziety, niezaležnych TB i radyjo ŭ krainie niama ad 1996 hoda.
Usiaho pa stanie 28 sakavika viadoma pra bolš za 34 tysiačy palityčna matyvavanych zatrymańniaŭ. Najbolš zatrymańniaŭ było 9—12 žniŭnia, u kastryčniku i listapadzie, zatrymańni praciahvajucca dahetul. U lutym zatrymali nie mienš za 511 čałaviek. Pa 245 čałaviek było zatrymana 25 i 27 sakavika.
Ciažkija ŭdary naniesienyja pa akademičnaj svabodzie. Pa padlikach supolnaści «Sumlennyja ludzi», z univiersitetaŭ za palityku adličanyja 243 studenty, zvolnieny 31 vykładčyk.
Usiaho pa dapamohu źviarnulisia bolš za 2965 zvolnienych pa palityčnych matyvach.
Pavodle padlikaŭ «Našaj Nivy», nie mienš za 335 pradpryjemstvaŭ i biznesaŭ trapili pad ekanamičnyja represii za padtrymku pratestaŭ.
Heta samyja masavyja palityčnyja represii ŭ Jeŭropie za apošnija 40 hadoŭ. Ničoha padobnaha nie było ad časoŭ fašysckaj dyktatury «čornych pałkoŭnikaŭ» u Hrecyi 1970-ch. Navat u pieryjad «vajennaha stanovišča» ŭ Polščy 1980-ch u praporcyi na dušu nasielnictva represavana była mienšaja kolkaść ludziej.
Dla paraŭnańnia: kali b u praporcyi na dušu nasielnictva stolki ž ludziej zatrymali ŭ Rasii, heta skłała b 510 000. Kali b va Ukrainie ci Polščy — 140 tysiač.
