Fota: «Biełaruśkalij»
Svajo rašeńnie Yara tłumačyć składanaściami z łahistykaj.
«Heta istotna, kab razumieć pavodziny kampanii i toje, čamu jany doŭhi čas nie chacieli sychodzić ź biełaruskaha rynku, — miarkuje ekanamist Aleś Alachnovič. — Dla ich heta byŭ prybytkovy rynak, tamu što najbližej, najtańniej.
«Biełaruśkalij» davoli časta dempinhuje, bo patrebnaja valuta, a tut jašče kłopat palityčny, tamu, dumaju, «Biełaruśkalij» byŭ hatovy dać bolšuju źnižku, kab Yara zastavałasia klijentam.
U Yara pieršaja meta — rabić biznes. I kali kampanija heta pryznaje, prablemy niama. Horš, kali vykarystoŭvajucca cyničnyja adnosiny, kažuć, što kłapociacca pra pravy rabočych, biaśpieku, ale ničoha dla hetaha nasamreč nie robiać — nivodnaha stačkamaŭca Biełaruśkalija nie adnavili na pracy».
Choć Yara i nazyvajuć našym klučavym partnioram, bolšaść kalijnych uhnajeńniaŭ usio ž zbyvajecca na inšych rynkach.
Try hałoŭnyja pakupniki — heta Brazilija, Kitaj i Indyja. Na ich dolu prypadaje 46% ekspartu biełaruskaha kaliju, ci $1,13 miljarda (pa statystycy za 2020 hod). Narviehija ŭ apošnija hady była tolki na 7-8-m miescy (kala 3% ekspartu pa dachodach).
Chacia siarod asobnych kampanij Yara moža stajać krychu vyšej za hetuju pazicyju, bo ŭ Narviehii heta asnoŭny hulec, a ŭ Kitai i Brazilii, dzie vialikija rynki, pakupniki mohuć być roznyja.
«Z 2016 da 2020 hoda Yara ŭ siarednim nabyvała kalijnych uhnajeńniaŭ na sumu kala $80 miljonaŭ na hod. Kali hladzieć pa tonach, to jana nabyvała 5,5% ad abjomu ekspartu biełaruskaha kaliju štohod.
Klijent byŭ važny, bo zabiaśpiečvaŭ stabilnaść — piacihadovyja kantrakty. Naprykład, z Kitajem, Brazilijaj, Indyjaj zvyčajna pradpryjemstva padpisvaje hadavyja kantrakty, kožny hod treba handlavacca. Yara była najbližejšym partnioram — mienš zatrat na łahistyku. Tamu heta važny precedent, što praz sankcyjnuju palityku jany nie mohuć bolš handlavać (choć šmat hulcoŭ u hetym było zacikaŭlena)», — kaža Aleś Alachnovič.
Nie vyklučana, što kampanija pasprabuje abyści sankcyi, ale pakul vyhladaje, što narviežski klijent sapraŭdy sychodzić ź biełaruskaha rynku.
«Heta źviazana z tym, što jany bajacca druhasnaha efiektu ad amierykanskich sankcyj. Plus rana ci pozna litoŭskaja čyhunka taksama spynić kantrakt z «Biełaruśkalijem» — heta dadatkovaja ryzyka, — ličyć ekanamist. — Možna, kaniečnie, było b praz Rasiju dastaŭlać, ale tady ryzyka amierykanskich sankcyj zastajecca.
Kalijnyja ŭhnajeńni nastolki ŭnikalny pradukt, što potym ciažka budzie patłumačyć amierykancam u statystycy, što jany nie nabyvajuć kalij u Biełarusi, ale niejkim čynam toj ža abjom kalijnych uhnajeńniaŭ u Narviehiju pastupaje».
Chto b ni zamianiŭ ciapier Yara, dla «Biełaruśkalija» i Biełaruskaj kalijnaj kampanii straty adnaznačna buduć. Inakš jany b adrazu pradavali hetyja 5% umoŭnamu Kitaju, a nie Narviehii.
«Ciažka sprahnazavać, kolki jany straciać. Ale chutčej za ŭsio, heta buduć dziasiatki pracentaŭ (navat da 50%) ad kantrakta z Yara (to bok niedzie kala $10-40 miljonaŭ).
Heta budzie taja roźnica, jakuju kampanija nie atrymaje praź nižejšuju canu na kalij, jakuju treba budzie prapanavać inšym pakupnikam, kab jany nabyli dadatkovy abjom, a taksama košt dadatkovaj łahistyki (pastaŭki ŭ Kitaj, Indyju, Braziliju značna daražejšyja, čym u Narviehiju).
A kali litoŭskaja (i łatvijskaja) čyhunka admovicca pieravozić kalij, to pryjdziecca jašče karystacca bolš darahimi pasłuhami rasijskich čyhunki i portaŭ.
Akramia taho, kali Yara była vymušanaja admovicca ad pastavak biełaruskaha kaliju, to naŭrad ci inšyja demakratyčnyja krainy (naprykład, Brazilija, Indyja) ryzyknuć nabyvać jaho.
Tamu ŭ budučyni, paśla 1 krasavika, admovicca mohuć i inšyja pakupniki. I tady košt pytańnia budzie značna bolšy, čym tolki straty ad pastavak u Narviehiju.
Mahčyma, navat Kitaj nie zachoča ryzykavać. Heta była b katastrofa dla «Biełaruśkalija» i Biełaruskaj kalijnaj kampanii», — razvažaje ekśpiert.
Miž tym analityk mižnarodnaha rejtynhavaha ahienctva Fitch Ratings Dźmitryj Kazakoŭ jašče ŭ minułym hodzie kazaŭ u kamientary dla Naviny.by pra nastupstvy razryvu stasunkaŭ z Yara. Na jaho dumku, razryŭ niasie abmiežavanyja ryzyki dla «Biełaruśkalija» i nie pavinien być krytyčnym dla jaho ŭ siarednieterminovaj pierśpiektyvie.
«Razryŭ adnosin z Yara, biezumoŭna, prymusić BKK šukać novych pakupnikoŭ na svaju pradukcyju, mahčyma, raźmieščanych dalej, čym Yara. Adnak bolš darahaja łahistyka budzie akazvać umierana niehatyŭny ŭpłyŭ na BKK u vypadku pieraaryjentacyi pastavak, bo BKK maje lidzirujučyja hłabalnyja pazicyi z punktu hledžańnia vytvorčych vydatkaŭ», — adznačaŭ Kazakoŭ.
Razam z tym, ekśpiert źviarnuŭ uvahu na toje, što kalijnyja ŭhnajeńni źjaŭlajucca adnosna standartnaj pradukcyjaj. Adpaviedna, pytańniaŭ z pošukam novych pakupnikoŭ i rynkaŭ zbytu dla BKK jak hłabalnaha hulca być nie pavinna. Yara ŭ svaju čarhu moža pieraaryjentavacca na pastaŭki kalijnych uhnajeńniaŭ ad «Urałkalija» abo inšych mižnarodnych hulcoŭ».
Čytajcie taksama:
Biełaruski paradoks. Navat šalony popyt na budaŭničyja materyjały nie dapamoh cemientnym zavodam vyjści na prybytkovaść?
Kolki ŭłady źbirajucca patracić na milicyju, achovu zdaroŭja i daŭhi? Razam z ekśpiertami analizujem biudžet i ździŭlajemsia
