«Ja cudoŭna razumieju, čamu heta zroblena»
— Ja najpierš paprasiła b vas prakamientavać infarmacyju, jakaja źjaviłasia ŭ ŚMI, pra toje, što paśla sudovaha isku «Biełkaapsajuzu» z vas u Rasii źbirajucca spahnać 6,1 miljona rasijskich rubloŭ (amal 82 tysiačy dalaraŭ). Taki rachunak vystaviła Fiederalnaja słužba sudovych prystavaŭ Rasii, i kvitancyja na apłatu źjaviłasia ŭ bazie sudovych viadzieńniaŭ.
— Usim viadomaja hučnaja sprava pra futry, źviazanaja z maim imiem, jakaja pierarasła ŭ chadziačy aniekdot. Ja ciarpliva maŭčała, nie reahavała na pravakacyi i hučnyja zahałoŭki prapahandystaŭ kštałtu «Zładziejka, viarni futry», na trolaŭ, jakija prychodzili paŭsiul, u tym liku ŭ maje sacsietki. Ja cudoŭna razumieju, čamu heta zroblena. Byli dva zapyty na maju ekstradycyju ŭ Biełaruś, Rasija admoviłasia heta zrabić. Jak hramadzianka Rasii, ja ŭ biaśpiecy, bo Rasijskaja Fiederacyja nie vydaje svaich hramadzian.
Ale heta ŭsio ništo ŭ paraŭnańni z tym, što ciapier adbyvajecca ŭ Biełarusi, ź ludźmi, jakija siadziać u turmach u niečałaviečych umovach, u choładzie i hoładzie. U mianie jašče łajtovaja situacyja na hetym fonie.
Pryčapicca da mianie nie było da čaho — ani reputacyjna, ani jurydyčna. Dakumienty, jakija prysłali ŭ Hienieralnuju prakuraturu Rasii, hetaja ahramadnaja sprava była nikčemnaja, nie było nijakaj dokaznaj bazy. Maje niekalki vychadaŭ da ambasady Biełarusi ŭ Maskvie nie majuć dačynieńnia da tych strašnych abvinavačańniaŭ i artykułaŭ, jakija mnie vystavili.
«Čytaješ, što «buduć dapuščanyja dypłamaty i advakaty» i «nie buduć prymianiać katavańni i psichatropnyja preparaty»
— Rasija nieadnarazova vydavała ŭładam Biełarusi hramadzian Biełarusi, jakija znachodzilisia ŭ Rasii. Kali ŭ vas zachavałasia biełaruskaje hramadzianstva, to mienavita jano pryznajecca biełaruskimi ŭładami. Ci pierakananyja vy ŭ ciapierašniaj, nieadnaznačnaj situacyi ŭ Rasii, što vas nie vydaduć?
— U mianie jość biełaruski pašpart sieryi RR, i ja staju na ŭliku ŭ ambasadzie. Ja nie mahu skazać, što ja absalutna spakojnaja. Usio niepradkazalna ŭ hetym śviecie. Ja razumieju, što nie prosta tak Łukašenka daŭ ukazańnie raspačać dźvie kryminalnyja spravy. Mianie abmiežavali ŭ maich pierasoŭvańniach, mianie abmiežavali ŭ majoj pracy, bo ja nie maju mahčymaści vyjazdžać za terytoryju Rasijskaj Fiederacyi. Pakul ja znachodžusia ŭ Rasii, ja ŭ adnosnaj biaśpiecy. Kali nie budzie nijakich dyviersij… Kaniečnie, heta ŭsio vybivaje z žyćcia, bje pa niervach.
Ja advažnaja, charachorusia, ale, kaniečnie, heta ŭsio niaprosta. U tym liku pachody ŭ Hienprakuraturu, inšyja orhany, tłumačeńni, tak zvanyja dopyty, naturalna, u pavažlivaj, lohkaj formie. U mianie biezdakornaja reputacyja. Ja ŭ Rasii žyvu ŭžo 20 hadoŭ. U mianie tut napracavany status, imidž, pavaha ŭ hramadstvie. Ja nikoli nie była datyčnaja da palityčnych arhanizacyj, partyj, nikoli nie ŭdzielničała ŭ pieradvybarčych kampanijach. Pryčapicca nie było da čaho.
Ale farmuloŭki ŭražvali. Kali čytaješ, što patrabujuć tvajho aryštu ŭ Rasii i pieradačy ŭ SIZA № 1 u Minsku, na «Vaładarku», z remarkaj, što «buduć dapuščanyja dypłamaty i advakaty» i «nie buduć prymianiać katavańni i psichatropnyja preparaty», to ciabie pačynaje «padkałočvać». My ž razumiejem, što adbyvajecca ŭ Biełarusi, što tam absalutnaje biezzakońnie i niama nijakaha sensu abaraniać siabie ŭ sudach. Heta tyčycca i spravy pra futry.
«Sa mnoj doŭha viali pieramovy, i ja pahadziłasia, bo prajekt byŭ cikavy, maštabny, dziaržaŭny — biełaruskaje futra, biełaruskaja vytvorčaść, biełaruski dyzajnier»
— Davajcie piarojdziem da hetaj spravy, jakaja źjaviłasia nieŭzabavie paśla vašych publičnych zajavaŭ pra situacyju ŭ Biełarusi. Z čaho ŭsio pačałosia?
— Usim zrazumieła, što heta palityčnaja zamova. Ja daviedałasia z sacsietak pra toje, što ekanamičny sud Minska abaviazaŭ mianie viarnuć kalekcyju. Heta było ŭ červieni 2021 hoda. Pasiedžańnie suda było pryznačanaje na 10 hadzinu, a ŭ 10 hadzin 21 chvilinu, kali sud jašče praciahvaŭsia i rašeńnie nie było vyniesienaje, viadoma jakija telehram-kanały ŭžo napisali: «Zładziejka, viarni futry». U mianie byŭ kulturny šok. Ja sprabavała datelefanavacca da kiraŭnictva «Biełkaapźniešhandlu», mnie adkazali tolki na nastupny dzień. «Vy što tvorycie», — zapytałasia. «Anžalika Anatoleŭna, — mnie adkazali. — Vy ž razumiejecie, heta ŭkazańnie źvierchu, my ničoha nie možam zrabić».
Hetaja historyja, jakaja pavinna była mieć pryhožuju pierśpiektyvu, pačałasia vosieńniu 2018 hoda. Ja pryjechała hanarovaj hościaj na adkryćcio vystavy «Biełahra». Premjer adkryvaŭ vystavu, a ja śpiavała pieśniu «Biełaja Ruś», dalej delehacyjaj pajšli pa stendach. Adzin ź ich byŭ kampanii GNL, jakaja zajmajecca vyrabami z futra i ŭvachodzić u skład «Biełkaapźniešhandlu». Mianie zaprasili prymierać biełaruskija futry. Jakaść futraviny była vyklučnaja. Mnie raskazali pra pušny sajuz, pra novyja technałohii, pa jakich u nas vyroščvajuć norku.
Ja kažu: što ž dyzajn taki, miakka kažučy, sastareły, futry čornyja i karyčnievyja? Vam patrebny dobry dyzajnier, niešta sučasnaje, kab prasunuć pušnuju halinu Biełarusi ŭ śviecie. I mnie prapanavali stvaryć kalekcyju. Sa mnoj doŭha viali pieramovy, i ja pahadziłasia, bo prajekt byŭ cikavy, maštabny, dziaržaŭny. Biełaruskaje futra, biełaruskaja vytvorčaść, biełaruski dyzajnier.
Valeryj Ivanoŭ tady ŭznačalvaŭ «Biełkaapsajuz». U ramkach našych damoŭlenaściaŭ było pryniataje rašeńnie, što «Biełkaapsajuz» i «Biełkaapźniešhandal» biaruć na siabie ŭsiu adkaznaść za stvareńnie pieršaj kapsulnaj, pradstaŭničaj kalekcyi, a ja biaru na siabie abaviazalnictvy i adkaznaść pa dyzajnie, aŭtarskim nahladzie za kalekcyjaj. Pakolki ja publičnaja, viadomaja asoba, vyrašyli, što ja budu i prasoŭvać hetuju kalekcyju. Moh by sumiesnymi namahańniami atrymacca prystojny prajekt, jaki dazvoliŭ by Biełarusi vyjści na suśvietny ŭzrovień. I ŭsio b atrymałasia, kali b nie ciapierašniaja situacyja ŭ Biełarusi. Jak tolki ja vykazała svaju hramadzianskuju pazicyju… Ja kalekcyju zachavała, i pierakananaja, što tak i adbudziecca ŭ budučyni.
My zaklučyli pahadnieńnie ab namierach ab supracoŭnictvie. Nastupnym etapam pavinna było być zaklučeńnie aficyjnaj damovy ab supracoŭnictvie pamiž mnoj i «Biełkaapsajuzam» dy «Biełkaapźniešhandlem» i damovy ab vykarystańni majho imia ŭ ramkach brenda «GNL by ANGELICA». My stvaryli hety brend, ja prydumała i raspracavała kalekcyju. My jaje pašyli, ja zrabiła aŭtarski nahlad. Valeryj Ivanoŭ tady paćvierdziŭ, što buduć vykananyja ŭsie abaviazki z boku «Biełkaapsajuza», pačynajučy ad maich kamandzirovačnych, jakija pavinny byli mnie apłacić, kali ja pryjaždžała na fabryku, na adbor futraviny. U vyniku zrabili ź mianie «zładziejku»… A ja vykanała ŭsie svaje abaviazalnictvy.
Aficyjnyja damovy daručyli skłaści jurydyčnym adździełam «Biełkaapźniešhandlu». I da hetaha momantu ŭsio rabiłasia na daviery, damovy nie padpisvalisia, bo mianiałasia kiraŭnictva ŭ «Biełkaapźniešhandli», išli niejkija pravierki, potym jurydyčnyja adździeły nie mahli zaklučyć damovu sa mnoj jak z hramadziankaj Rasii. Tady ja zamoviła jurydyčnaj kampanii ŭ Rasii damovu, jakaja była b dziejsnaja dla hramadzianki Rasii i dziaržaŭnych struktur Biełarusi, adpraŭlała im na ŭzhadnieńnie i dapracoŭku. Tym časam kalekcyja ŭžo była pašytaja, bo my jaje stvarali paralelna, niahledziačy ni na što, na poŭnym daviery.
Rabili ŭsio ź vialikim entuzijazmam i ščyraj luboŭju. Maja zadača była nie tolki stvaryć kalekcyju, jakaja była b kankurentazdolnaja na jeŭrapiejskim rynku, ale dla mianie było abaviazkova ŭdychnuć tudy biełaruski kałaryt. Byli stvoranyja vydatnyja futravyja kłatčy z vykarystańniem biełaruskaha arnamientu, bombiery z busłami…
Kalekcyja była stvoranaja, damovy ŭsio nie zaklučalisia, a ŭ mianie ŭžo byli abaviazalnictvy ŭ Rasii — kalekcyju pavinny byli pradstavić na konkursie «Misis Maskva». Kalekcyju nie šyli na prodaž. Heta kapsulnaja, demanstracyjnaja kalekcyja. Nastupnym etapam jaje prasoŭvańnia na rynku pavinny byli być zamovy na vytvorčaść, šyćcio na fabrycy, pavinna była pačacca kamiercyjnaja vytvorčaść. I nijakich damoŭlenaściaŭ pra toje, što ja budu pradavać futry, nie było. Ja była zaprošanym dyzajnieram i, jak viadomaja asoba, try hady paśpiachova prasoŭvała hety pradukt.
«Heta rabiłasia na absalutnym daviery, mnie i ŭ hałavu nie mahło pryjści, što potym hetym skarystajucca»
— Atrymlivajecca, što ŭvieś hety čas nijakich aficyjnych damovaŭ z «Biełkaapsajuzam» u vas nie było?
— Kali kalekcyju treba było vyvieźci na konkurs «Misis Maskva», a aficyjnaj damovy ab supracoŭnictvie nie było, mnie prapanavali (pakolki ŭ mianie jość IP) zrabić damovu na realizacyju — tolki dla taho, kab vyvieźci jaje ŭ Rasiju. Jak by ja ŭziała ŭ «Biełkaapźniešhandlu» vyraby na realizacyju. Heta rabiłasia na absalutnym daviery. Mnie i ŭ hałavu nie mahło pryjści, što potym hetym skarystajucca, što i adbyłosia. Jany ŭčapilisia za heta. Niemahčyma ŭjavić, što ja handlarka, jakaja ŭziała na realizacyju vyraby, jakija pavinna była pradać u Maskvie. Vielmi śmiešna.
Ja pavinna była ich pradstaŭlać, rekłamavać i nabirać zamovy, što ja i rabiła. U Łondanie bolš za 40 vyrabaŭ čakali, demanstracyjnyja madeli byli pradstaŭlenyja na vitrynach u mnohich bucikach Maskvy, kab prychodzili klijenty i my atrymlivali zamovy. Kalekcyja była pryznanaja brendam hoda ŭ Rasii, była na vokładkach modnych časopisaŭ. Heta ŭsio možna lohka prahuhlić.
«Jak tolki ja vykazała svaju hramadzianskuju pazicyju, mnie patelefanavali i zapatrabavali viarnuć kalekcyju»
— A ci pamiatajecie vy, na jakim etapie spyniŭsia kantakt z vami ŭ biełaruskaha boku? Ci vyklikali vas u sud? Ci infarmavali?
— Jak tolki ja vykazała svaju hramadzianskuju pazicyju, jak tolki mianie niekalki razoŭ pabačyli la ambasady Biełarusi ŭ Maskvie, jak tolki ja padtrymała narod i vystupiła suprać režymu Łukašenki i sistemy, mnie patelefanavali i zapatrabavali viarnuć kalekcyju. Ja ŭsio zrazumieła i skazała, što viarnu kalekcyju, ale raźličyciesia sa mnoj za maju pracu za try hady, za dyzajn, za raspracoŭku kalekcyi, za ŭsie kamandziroŭki. Mnie adkazvajuć: Anžalika Anatoleŭna, u nas z vami niama damovaŭ, pa jakich my budziem z vami raźličvacca.
— Dyk, atrymlivajecca, vy ŭsio rabili biaspłatna?
— Tak, biaspłatna, u vyniku akazałasia jašče i zładziejkaj, jakaja skrała futry. Ja patraciła šmat času, resursaŭ, mahčymaściaŭ, hrošaj na zachoŭvańnie i na pradstaŭleńnie kalekcyi. Ale pakolki nie było aficyjnych damovaŭ na stvareńnie, to kalekcyja naležyć mnie jak dyzajnieru. Adzinaje, što jany začapilisia za ŭmoŭnuju damovu pra realizacyju i padali ŭ sud, jaki abaviazaŭ mianie viarnuć kalekcyju.
— Jakim vy bačycie mahčymaje vyrašeńnie hetaj situacyi?
— Ja maŭčała, kali prapahandysty kryčali: «Zładziejka, viarni futry». Ja razumieła, što mnie treba zachoŭvać spakoj. Ja razumieła, što pryjechać u Biełaruś i abaraniać siabie ŭ sudzie ja nie mahu, bo adrazu traplu za kraty. Znajści advakata i jurysta ŭ Biełarusi praktyčna niemahčyma ciapier. Mnie pašancavała, ja znajšła sumlennych i śmiełych ludziej, jakija pahadzilisia prosta pradstavić maje intaresy pavodle damovy, chacia b pryjści i zabrać rašeńnie suda. Ja prapanoŭvała try varyjanty. Pieršy — zapłacić mnie za pracu, i ja viartaju kalekcyju. Druhi — jany addajuć mnie pałovu kalekcyi. Treci — jany robiać źnižku, i ja vykuplaju kalekcyju.
«Ja dumaju, jany ŭsio heta prydumali, kab abmiežavać moj vyjezd z Rasii»
— Jak vy hladzicie ciapier na situacyju ŭ Biełarusi, na toje, što vy možacie zrabić u hetych abstavinach?
— Ja spakojnaja, jak vy bačycie. Ja dumaju, jany ŭsio heta prydumali, kab abmiežavać moj vyjezd z Rasii. Kali adbyŭsia pieršy sud i mianie abaviazali viarnuć kalekcyju, i ja napisała, što ja jaje nie viarnu, to adzinaje vyjście dla mianie było, kab pamianiali rašeńnie suda. I jaho źmianili. Ciapier ja pa rašeńni suda pavinna pa miery svaich mahčymaściaŭ viartać hrošy za kalekcyju, jakuju ja sama i stvaryła. Ničoha nie zrobiš. Takaja situacyja, inšaha varyjantu niama. Pieršy tranš pierad novym hodam ja adpraviła ŭ «Biełkaapźniešhandal». Napisała im list, što budu raźličvacca za kalekcyju, kab jany byli spakojnyja, kab mnie dali spakojna žyć i pracavać.
Pakul situacyja ŭ Biełarusi nie stabilizujecca, ja nie mahu siabie abaraniać u pravavym poli Biełarusi. Ja mahu siabie abaraniać tolki ŭ pravavym poli Rasii, i ja budu heta rabić. Ja pracuju z advakatami i jurystami. U mianie jość usie pravy, kab padać sustrečnyja iski na kampiensacyju majoj pracy i majoj škody i maich vydatkaŭ. Ale ja cudoŭna razumieju, što ciapier heta nie maje sensu. Mianie abaviazali viartać hrošy, i ja ich viartaju.
Ale hetaha akazałasia mała. Jurysta, majho pradstaŭnika, niekalki razoŭ vyklikali ŭ Śledčy kamitet. Suprać mianie zaviali jašče adnu kryminalnuju spravu ab kradziažy i machlarstvie ŭsio pa tych ža futrach. Jurystka dała padpisku ab nierazhałošvańni, tamu jana mnie nie moža da kanca skazać, što tam robicca. Ja nie viedaju, čym heta ŭsio skončycca, ale zachoŭvaju spakoj. Ja razumieju, što mnie bajacca niama čaho, chavacca mnie niama ad kaho, uciakać mnie niama kudy.
Kali było pieršaje patrabavańnie ab majoj ekstradycyi z Rasii ŭ Biełaruś, mnie šmat telefanavali — prapanoŭvali adkryć vizy, nieznajomyja ludzi z Amieryki kazali, što pryšluć samalot i, pakul jość mahčymaść, vyviezuć mianie, zvanili siabry z Hruzii, prapanoŭvali na pryvatnym samalocie zabrać z Rasii, kab sa mnoj ničoha nie zdaryłasia.
Ja pryniała rašeńnie, što ničoha rabić nie budu, što ja ŭciakać nie budu, bo ja ničoha drennaha nie rabiła. Ja tolki padtrymała svoj narod, vykazała svajo staŭleńnie da situacyi, da represij, vykazała svajo staŭleńnie da Łukašenki. Ja maju na heta absalutnaje hramadzianskaje i kanstytucyjnaje prava. Nijakich zakonaŭ ja nie parušała. Status uciakački — heta nie moj status. Status palituciakački — taksama nie moj. Ja vyrašyła, što lepiej adsiedžu ŭ turmie, ale nie budu nikudy ŭciakać. Ja nie mianiała svajoj hramadzianskaj pazicyi, jakuju vykazała jašče da vybaraŭ.
Kali było druhoje rašeńnie Minskaha ekanamičnaha suda, što ja mušu viarnuć hrošy, a nie kalekcyju, praŭładnyja telehram-kanały napisali, što nibyta ja, takaja niahodnica, zładziejka biez sumleńnia i soramu, skarystałasia situacyjaj z revalucyjaj i śpiecyjalna padtrymała biełaruski narod, kab vykrucicca ź situacyi z futrami i nie viartać ani futry, ani hrošy.
Ja nie kamientavała, bo kali b ja zreahavała na «zładziejka, viarni futry», ja b dała im nahodu raźvivać hetuju historyju i temu. Dziakuj, što zaprasili na intervju, ja ŭsio ž vyrašyła vykłaści svaju pazicyju, bo na mianie pajšła ataka i z boku rasijskich ŚMI, kab ja prakamientavała situacyju, bo mnohim jana nieviadomaja.
Dziakuj bohu, što tut sudovyja prystavy razumiejuć, što heta palityčnaja zamova, što heta palityčnaja sprava. Ja spraŭlusia z hetaj situacyjaj i budu zachoŭvać spakoj. I ja ŭsich zaklikaju zachoŭvać spakoj i bierahčy siabie najpierš, zachoŭvać siabie, kab potym było kamu adnaŭlać našu lubuju Biełaruś.
