Pavieł Kałaŭr, staršynia Nacbanka Biełarusi. Fota Siarhieja Hudzilina.
Niekali bankiry Kałaŭr i Maciušeŭski pracavali razam i byli ŭ mnohich sensach blizkimi. Navat katedžy pabudavali pobač — dom Maciušeŭskaha cieraz płot ad doma Kałaŭra.
Vasil Maciušeŭski — były vice-premjer i adna z klučavych postaciaŭ u biełaruskich biznes-kołach. Jon u siabroŭskich adnosinach z kiraŭnikom rasijskaha «Źniešekanombanka» — Iharam Šuvałavym. Moža «pazvanić» mnohim u Rasii, kamu nie moža pazvanić i premjer Hałoŭčanka.
Top-mieniedžar ź jeŭrapiejskaj adukacyjaj: historyja žyćcia pieršaha vice-premjera Vasila Maciušeŭskaha
Pavieł Kałaŭr — taksama mocny prafiesijanał bankaŭskaj śfiery. Pad jaho kiraŭnictvam Nacbank pravodziŭ zbałansavanuju hrašovuju palityku. Da abvalnych devalvacyj jak pry Hieroju Biełarusi Piatru Prakapoviču nie dachodziła, choć palityčny i ekanamičny kantekst Kałaŭru dastaŭsia nie prosty.
Self-made man: historyja pośpiechu Paŭła Kałaŭra, repartaž ź jaho małoj radzimy
Ekśpierty adznačajuć, što za pieryjad, kali za makraekanomiku krainy adkazvali Maciušeŭski i ciapierašni kiraŭnik Nacbanka Pavieł Kałaŭr, ekanamičnaja situacyja była samaj pradkazalnaj i stabilnaj za pieryjad niezaležnaj historyi krainy, inflacyja — rekordna nizkaj.
Dva bankiry, dva rynačniki, ale ad niejkaha momantu susiedzi pierastali razmaŭlać adzin z adnym. Jak tak vyjšła? Surazmoŭcy «Našaj Nivy ŭ bankaŭskich kołach kažuć pra kanflikt asabistych intaresaŭ.
Kałaŭr sam kaliści pracavaŭ u BiełVEBie — jon tam byŭ staršyniom praŭleńnia z 2010 pa 2014 hady. Ciapier tam pracuje jahony syn — vykanaŭčym dyrektaram.
U bankaŭskich kołach pahavorvajuć, što Kałaŭr byŭ nie suprać z Nacbanka viarnucca ŭ BiełVEB. Taki sabie varyjant pryhožaha sychodu na pasadu, dzie mienš adkaznaści i bolšy zarobak.
Apošnim časam Nacbank šmat praviaraŭ BiełVEB, byli znojdzienyja značnyja parušeńni, banku vypisali vializnyja štrafy — ahułam nabiehła na vosiem miljonaŭ dalaraŭ, kažuć ludzi, znajomyja ź situacyjaj.
I tut Rasija napadaje na Ukrainu, Zachad uvodzić sankcyi suprać rasijskaha Źniešekanombanka. BiełVEB jak daččynaja arhanizacyja taksama traplaje pad taho ž kania.
Vasil Maciušeŭski, staršynia praŭleńnia «Banka BiełVEB». Fota Siarhieja Hudzilina.
«Pačaŭsia vializny adtok depazitaŭ u matčynaj arhanizacyi, i ŭ biełaruskim banku taksama. Zamiežnyja partniory rvuć kantrakty, davodzicca skaračać mižnarodnyja adździeły, Vniešekanombank dapamahać nie moža, kaža Minsku: «Vy ž tam navydavali kredytaŭ na paŭmiljarda, dyk zabirajcie i buduć vam hrošy, u nas nie prasicie».
A addajuć sami razumiejecie jak: tam dziaržsiektara vielmi šmat, u jakoha taksama hrošaj niama i nie pradbačycca, słovam, poŭny kašmar dla mieniedžara», — kaža surazmoŭca «Našaj Nivy» z bankaŭskaha siektara.
Tym časam vynikami nacbankaŭskich pravierak BiełVEBa zacikavilisia siłaviki.
«Ciaham pravierak byli vyjaŭleny niekalki momantaŭ, jakija pastavili ŭ vinu mieniedžmientu BiełVEBa. Pieršaje — heta IT-departamienty banka. Situacyja takaja. U banka jość licenzija ź pieralikam vidaŭ dziejnaści, jakimi jon moža zajmacca — heta ŭsio finansavaja dziejnaść. U toj ža čas, my viedajem, banki pišuć svaje IT-rašeńni. Prahramy, sajty i hetak dalej. Abjom raboty vialiki, ale što adbyvajecca? U ich standartnaje padatkaabkładańnie, jany nie mohuć płacić prahramistam kankurentnyja zarobki.
U vyniku prahramist pracuje paru miesiacaŭ, a potym vykładvaje reziumie ŭ rynak, što jon pisaŭ prahramy dla BiełVEBa, i jaho zabirajuć z rukami i nahami.
Dyrektar pa kadrach idzie da načalstva i kaža: Ad nas biahuć prahramisty! Što my možam zrabić? Padniać zarobak. Jak padniać? Skaracić vydatki. Jak ich skaracić? Ustupić u Park vysokich technałohij.
U vyniku ŭ bankaŭ źjaŭlajucca asobnyja IT-departamienty, rezidenty PVT. Heta dazvalaje płacić rabotnikam kankurentnyja zarobki. Ale orhany heta pačynajuć traktavać jak sychod ad padatkaŭ, bo bank zajmajecca niaprofilnaj dziejnaściu, jakaja nie apisanaja ŭ licenzii», — kaža abaznany bankir.
Pavodle infarmacyi «Našaj Nivy», vyšejapisanaja schiema z afilavanymi IT-kampanijami z PVT i jość sensam farmalnych pretenzij da BiełVEBa.
Pa padobnaj schiemie — paśla pravierki — užo paciarpieŭ staršynia praŭleńnia «Pryjorbanka» Siarhiej Kaściučenka.
Pytańni ŭ siłavikoŭ vyklikała i taksama absalutna lehalnaja mahčymaść aščadzić na padatkach z dapamohaj sistemy nazapašvalnaha strachavańnia «Pryjorłajf», jakoj karystalisia bankiry dla vyvadu dyvidendaŭ biez vypłaty padachodnaha.
«Heta raspaŭsiudžanaje ŭ śviecie nazapašvalnaje strachavańnie. Sens jakoha ŭ tym, što ty prynosiš hrošy kampanii, jakaja vielmi kansiervatyŭna rasparadžajecca srodkami — kłasičny piensijny fond. Jana abiacaje tabie dachodnaść pa prachodžańni peŭnaha času, ad niekalkich hadoŭ. Kali havorym pra piensiju, to pa dasiahnieńni hetak zvanaha «ŭzrostu dažyvańnia».
Pry ŭvodzie hrošaj u hetuju sistemu strachavańnia ty pazbaŭlaješsia nieabchodnaści vypłočvać z hetaha padatki — tak rabili mnohija bankiry, pieraličvajučy tudy dyvidendy ad raboty ŭ banku.
Hetym karystajucca nie tolki bankiry. Vielmi padobnaja schiema pry apłacie adukacyi ci niečaha takoha — isnuje padatkovaje śpisańnie», — kaža nam surazmoŭca z bankaŭskaj śfiery.
«Mnohija banki rabili prahramy pa zaachvočvańni supracoŭnikaŭ i mieniedžaraŭ. Maŭlaŭ, ty kłasna pracuješ, i kali budzieš praciahvać hetak ža, to my kožny hod budziem kłaści tabie na aščadžalnaje strachavańnie niejkuju sumu, zaklučym damovu na 10 hod, i kali ty adpracuješ 10 hod, to tabie ŭ adzin dzień budzie vypłačana, umoŭna, 20 tysiač dalaraŭ. Heta raspaŭsiudžanaja i, padkreślu, lehalnaja schiema», — kaža nam inšy bankir.
Voś hetaje strachavoje adhalinavańnie siužeta — jašče adna rysa ŭ hetaj karcinie.
Ale što ŭ hety čas adbyvajecca z bankam «BiełVEB»?
«Vystaŭleny štraf na vosiem miljonaŭ dalaraŭ u inšy čas nie ŭjaŭlaŭ by prablemy. A ciapier, kali bankam nie chapaje likvidnaści — heta vialikija hrošy.
«BiełVEB» płacić pakul što admaŭlajecca, asprečvaje štraf, hrošy padviśli — ni tudy, ni siudy. Kahości kormiać «zaŭtrakami» pa depazitach, chtości nie moža pieravieści hrošy», — reziumuje surazmoŭca «Našaj Nivy».
Napiaredadni ŭsioj hetaj historyi licenzii Nacbanka stracili dva namieśniki staršyni praŭleńnia BiełVEBa.
Na siońnia, pa našaj infarmacyi, Maciušeŭskamu ŭmianiajuć 424 artykuł — złoŭžyvańnie słužbovymi paŭnamoctvami. Razam ź im zatrymany i inšyja ludzi, jakija, imavierna, majuć inšyja artykuły, u zaležnaści ad pasady. Siarod zatrymanych taksama pieršy namieśnik Maciušeŭskaha Taras Nadolny, namieśniki staršyni Anatol Barysievič, Viktar Pierapialica i Dźmitryj Laŭdanski, člen praŭleńnia Anatol Paŭłovič i dyrektar pa raźvićci banka Alaksiej Mazžuchin.
A pasada kiraŭnika BiełVEBa pierastała być siniekuraj. Luboha antykryzisnaha kiraŭnika hetaha banka čakajuć ciažkija mieniedžarskija rašeńni, a vialikich zarobkaŭ nie čakajecca.
«Naša Niva» adnaŭlaje zbor danataŭ — padtrymać prosta
* * *
Vasil Maciušeŭski naradziŭsia ŭ 1969 hodzie ŭ Oršy. Skončyŭ Biełaruski dziaržaŭny univiersitet, aśpiranturu i Łondanskuju škołu biznesu. Maciušeŭski pačaŭ karjeru ŭ Ministerstvie zamiežnych spraŭ Biełarusi, ale «ŭ ludzi» vyjšaŭ praz škołu Nacbanka, addaŭšy jamu kala 15 hadoŭ i syšoŭ, kali byŭ na pasadzie namieśnika staršyni praŭleńnia. Viarnuŭsia na dziaržaŭnuju słužbu jon u śniežni 2014 hoda, u razhar kryzisu, z pasady kiraŭnika BPS-Śbierbanka.
