Fota: skrynšot ź videa
Biełarusy pierasiahnuli Orueła ŭ jaho zmročnych prahnozach
Na pytańnie, ci byŭ Orueł aptymistam, Chadanovič adkazaŭ, što toj byŭ dobra infarmavanym aptymistam, jaki kožnuju svaju historyju chutčej bačyŭ aptymistyčnymi vačyma, bo vieryŭ u toje, što čałaviectva zrobić vysnovy ź ich.
Fakt, što ŭ niejki čas kniha «1984» stała samaj pradavanaj u Biełarusi, litaratar tłumačyć tym, što biełarusy prosta pierasiahnuli Orueła ŭ jaho zmročnych prahnozach.
U tym, što ŭ našaj krainie ŭłady niehałosna zabaranili prodaž antyupotipii (ułady abviarahiuć heta — NN), jon bačyć, jak niehatyŭnyja, tak i pazityŭnyja momanty.
Dobraje, na jaho dumku, u tym, što jak siabry, tak i vorahi razumiejuć, što kultura — heta ŭsio jašče zbroja, jakaja dziejničaje, tamu knihu zabaraniajuć. Admoŭnaje — sama haniebnaja zabarona.
Šukajučy ekvivalenty biełaruskim palityčnym dziejačam siarod litaraturnych hierojaŭ, Chadanovič razvažaje, što Łukašenka — heta nie Vał-de-Mort.
Bo Ciomny Łord heta absalutnaje ŭvasableńnie zła, a Łukašenka tolki jaho pravincyjny paplečnik na kałhasnych zadvorkach impieryi zła.
Biełaruskija palityki ŭ litaraturnych tvorach
Maryju Kaleśnikavu litaratar paraŭnoŭvaje z Antyhonaj, i ź ciažkaściu znachodzić litaraturnaha dvajnika Cichanoŭskaj, pakolki jana ŭvieś čas raście i źmianiajecca. Adzinuju anałohiju, jakuju jon znachodzić dla jaje — heta Pihmalijon i Hałateja. Historyja pra mastaka, jaki zrabiŭ idealnuju marmurovuju statuju, zakachaŭsia ŭ jaje i źviarnuŭsia z malitvaj da bahini kachańnia, kab taja jaje ažyviła.
Chadanovič padkreślivaje, što pad Pihmalijonam jon maje na ŭvazie nie Siarhieja Cichanoŭskaha, a kalektyŭnuju Biełaruś, jakaja zakachałasia ŭ svaju Hałateju i taja adkazała na hetaje kachańnie.
Pa jaho słovach, jana raście, vučycca, robicca ŭsio bolš čałaviečaj i časam navat dadaje mužčynskamu śvietu žanočaha hołasu i kaštoŭnaściej.
Inšyja movy ŭ biełaruskaj litaratury
Razvažajučy na temu biełaruskaj litaratury, viadučy spytaŭ u Chadanoviča, jak toj stavicca da taho, što Śviatłana Aleksijevič piša pa-rusku.
Litaratar kaža, što ŭ roznyja hady pa-roznamu staviŭsia da hetaha, i mahčyma, jašče nie raz źmienić svajo staŭleńnie. Praciahvajučy temy ruskamoŭnaści niekatorych biełaruskich piśmieńnikaŭ, Chadanovič adznačaje, što praz haniebny refierendum my štučna zahnanyja ŭ situacyju dziaržaŭnaj dvuchmoŭnaści. Tamu atrymlivajecca, što toj, chto piša pa-rusku, piša na dziaržaŭnaj movie Respubliki Biełaruś.
Piśmieńnik prapanuje adyści ad postaci adnoj tolki Aleksijevič, i pahladzieć na našu historyju, kali na terytoryi Biełarusi dziaržaŭnymi movami byli nie tolki biełaruskaja i ruskaja, a taksama polskaja i idyš.
Chadanovič pryvodzić u prykład polskamoŭnaha piśmieńnika-biełarusa Siarhieja Piasieckaha i jaho tvor «Kachanak vialikaj miadźviedzicy», jaki źjaŭlajecca tvoram kłasičnaj polskaj litaratury, ale ŭ toj ža čas zastajecca častkaj našaj litaratury i kultury. Siarod inšych prykładaŭ jon nazyvaje Adama Mickieviča, jaki taksama źjaŭlajecca častkaj našaj kultury i litaratury.
Fota: skrynšot ź videa
Pratest pierastaŭ być marhinalnym tolki ŭ 20-m
Razvažajučy na temu pratestaŭ, Chadanovič adznačaje, što mienavita ŭ 2020 hodzie paŭstańnie biełarusaŭ pierastała być marhinalnym.
Andrej zhadvaje, što ŭ historyjach 2006 i 2010 hadoŭ usio było pryhoža tolki znutry. Ludzi ŭźniosła išli praśpiektam sa ściahami ad adnoj płoščy da druhoj, kali inšyja siadzieli za škłom, jeli svaju picu ci sušy, krucili palcam la skroni i cikavilisia, što heta za marhinały iduć. Tamu na jaho dumku, hramadstva abudziłasia tolki ŭ 2020 hodzie.
Razmaŭlajučy na temu žyćcia ŭ emihracyi, Chadanovič kaža, što choć i pravioŭ tracinu svajho žyćcia ŭ padarožžach, jon nikoli tak doŭha nie byŭ nie doma. U padarožžach jon zaŭždy sam vybiraŭ, kali i kudy jechać, i kali viartacca da domu. Na dumku piśmieńnika, nie mieć mahčymaści vyrašać, kali tabie viartacca damoŭ — heta sapraŭdy žorstkaje i ciažkaje vyprabavańnie.
Pra što maryć Andrej Chadanovič?
Paet adkazaŭ, što na siońnia maryć pra viartańnie dadomu, kali viartacca radasna i nie strašna. «Tudy my vierniemsia i sustreniemsia z tymi, chto ciapier raskidany pa ŭsim śviecie», — skazaŭ Chadanovič.
Čytajcie taksama: «Možna prymusić ciarpieć, ale niemahčyma prymusić lubić». Hutarka z Andrejem Chadanovičam pra rolu biełarusaŭ u vajnie ź impieryjaj
6 biełaruskamoŭnych jutub-kanałaŭ, jakija vy mahli prapuścić
