Pad zabaronu zmoža patrapić amal kožny
Asabliva niebiaśpiečny momant budučaha zakona chavajecca ŭ razmytaj farmuloŭcy: KDB zmoža abmiežavać vyjezd z krainy ŭ vypadkach, kali jon «supiarečyć intaresam nacyjanalnaj biaśpieki Respubliki Biełaruś».
«Pry patrebie pad jaje možna padvieści amal kožnaha čałavieka. A kali ŭładam spatrebicca — jany zmohuć abmiažoŭvać vyjezd nie tolki dla asobnaha čałavieka, ale i dla cełaj katehoryi hramadzian», — miarkuje juryst, jaki ananimna prakamientavaŭ dla «NN» hety zakonaprajekt.
Na jaho dumku, pad ehidaj taho, što vyjezd asoby supiarečyć intaresam nacyjanalnaj biaśpieki, možna budzie nie tolki kamu zaŭhodna zabaranić vyjezd z krainy, ale i znajści hetamu «zakonnaje» abhruntavańnie.
«Naprykład, siońnia jany paličać, što treba zabaranić vyjazdžać z krainy ludziam, jakija niadaŭna prachodzili słužbu ŭ vojsku, a zaŭtra skažuć, što pryjšła novaja chvala kavidu, tamu davajcie abmiažujem u pravach na vyjezd usich daktaroŭ, kab tyja raptam nie źjechali ŭ adzin kaniec».
Zabarona na vyjezd jak dadatkovaje pakarańnie
Taksama juryst nie vyklučaje, što takija abmiežavańni ŭ budučyni zmohuć vykarystoŭvać u dačynieńni da palitviaźniaŭ, jakija vyjduć na volu.
«Heta moža stać svajeasablivym dadatkovym vidam pakarańnia. Čałaviek nibyta apynajecca na svabodzie, ale nadalej zastajecca zakładnikam režymu, bo jamu zabaranili vyjezd za miažu. KDB moža paličyć, što nie varta vypuskać z krainy niejkaha aktyvista, žurnalista ci pravaabaroncu, bo paśla adjezdu jon zmoža adkryta vykazvać svaje dumki, rabić niešta škodnaje dla režymu, tamu chaj lepiej moŭčki siadzić na radzimie».
Dadamo taksama, što, pavodle zakonaprajekta, vyjezd budzie zabaronieny tym, u dačynieńni da kaho viadziecca administracyjny praces, a rašeńnie sudom pakul nie pryniataje. Siudy adnosiacca artykuły KaAP pra niepadparadkavańnie zakonnamu rasparadžeńniu ci patrabavańniu słužbovaj asoby pry vykanańni joj słužbovych paŭnamoctvaŭ, parušeńnie paradku arhanizacyi abo praviadzieńnia masavych mierapryjemstvaŭ. Časta pa ich (farmalna) utrymlivajuć mienavita za palityku.
Surazmoŭca padkreślivaje, što heta tolki razvahi, bo źmieny ŭ zakon jašče nie pryniaty i ich poŭny źmiest nieviadomy, ale vykazvaje ŭpeŭnienaść u tym, što prymajecca jon u represiŭnych metach.
A jak ciapier?
Daradca NAU pa jurydyčnych pytańniach Michaił Kiryluk adznačaje, što pryniaćcie takoha zakona źjaŭlajecca vidavočnym parušeńniem pravoŭ čałavieka pa palityčnych kryteryjach.
«Navat sama farmuloŭka pra heta kaža. «Pazbaŭleńnie prava na vyjezd tych, chto pahražaje nacyjanalnym interesam Biełarusi» — heta palityčny pieraśled. Taki zakon supiarečyć nie tolki mižnarodnym kanviencyjam, jakija padpisała Biełaruś, ale i Kanstytucyi Respubliki Biełaruś va ŭsich jaje redakcyjach».
Pry hetym Kiryluk adznačaje, što dla siaredniaha biełarusa mała što źmienicca, bo, pa jaho słovach, i raniej de-fakta isnavała takaja samaja praktyka, ale z bolš składanym miechanizmam vykarystańnia.
«I raniej kali treba było nie dać čałavieku vyjechać z krainy, to jany nie davali heta zrabić. Tolki tady dla hetaha raspačynali niejkuju administracyjnuju ci kryminalnuju spravu, brali z čałavieka padpisku ab niavyjeździe.
Takim čynam možna było zabaranić vyjechać z krainy choć na hod. Pryniaćciem hetaha zakona jany prosta spraściać sabie rabotu, kab nie marnavać čas na ŭsiu hetuju praceduru, zmohuć zabaraniać vyjezd tolki ŭ suviazi z tym, što, na ich dumku, heta piarečyć dziaržaŭnym intaresam. Paśla pryniaćcia zakona im bolš nie treba budzie zavodzić spravy, dastatkova budzie pryniać takoje rašeńnie — i ŭsio», — ličyć Kiryluk.
Vyjezd na PMŽ z dazvołu vajenkamata
Taksama novy zakon musić źmianić paradak vyjezdu dla ŭsich pryzyŭnikoŭ i hramadzian va ŭzroście da 27 hadoŭ, zaličanych u zapas pa stanie zdaroŭja biez prachodžańnia terminovaj vajennaj słužby abo słužby ŭ reziervie. Z ahučanaj infarmacyi vynikaje, što jany zmohuć vyjazdžać na PMŽ za miežy krainy tolki sa zhody vajenkamata.
Fota: skrynšot ź videa
Adnak pakul zastajecca niezrazumiełym, jakim čynam ułady buduć vyznačać, što čałaviek, jaki jedzie za miažu, robić heta z metaj vyjezdu na PMŽ, a nie ŭ jakaści turysta abo na zakupy.
Pry hetym, kali supastavić toj fakt, što dziaržava płanuje na zakanadaŭčym uzroŭni abaviazać biełarusaŭ padavać źviestki pra najaŭnaść zamiežnych dakumientaŭ, možna mierkavać, što sam fakt najaŭnaści vida na žycharstva budzie razhladacca jak namier dla vyjezdu z krainy na PMŽ.
Vyraście intares da mihracyi
Vynik pryniaćcia takich zakonaŭ u lubym vypadku vyhladaje davoli pradkazalnym. Pierśpiektyva zastacca ŭ Biełarusi biez mahčymaści vyjechać za miažu padšturchnie jašče bolšuju častku ludziej da emihracyi z krainy, pakul ź jaje jašče vypuskajuć.
Inšy zakonaprajekt, jaki paharšaje stanovišča maładych biełarusaŭ i budzie padšturchoŭvać ich da vyjezdu z krainy ŭ adzin bok — pra skasavańnie adterminoŭki ad słužby ŭ vojsku studentam, jakija vučacca za miažoj. Nahadajem, što, zhodna z zajavaj namieśnika ministra ŭnutranych spraŭ Hienadzia Kazakieviča, hetyja karekciroŭki nakiravanyja na «pavieličeńnie kolkaści pryzyŭnych resursaŭ, nieabchodnych dla kamplektavańnia vojskaŭ, i pavyšeńnie kankurentazdolnaści ajčynnaj adukacyi».
Čytajcie taksama: U Biełarusi pačali źbirać źviestki ab tych, chto maje dazvoły na žycharstva i karty palaka?
