Jak stała viadoma ad pradstaŭnikoŭ orhanaŭ achovy zdaroŭja Fłarydy, 20 lutaha žychar štata pamior ad amioby Naegleria fowleri, jakuju jašče nazyvajuć «amiobaj, što pajadaje mozh». Infikavany jon byŭ imavierna pry pramyvańni nasavych pazuch vadoj z-pad krana.
Naegleria fowleri — heta mikraarhanizm, jaki vyklikaje vielmi redkuju, ale zvyčajna śmiarotnuju infiekcyju hałaŭnoha mozha.
Hetaja amioba, jakaja źmianiaje svaju formu, zvyčajna siłkujecca bakteryjami.
Kali vypić vadu, dzie jość hetaja amioba, nie budzie nijakich prablem. Ale kali jana traplaje ŭ arhanizm praz nos, to moža mihravać uvierch da mozha.
Amal usie vypadki zaražeńnia amiobaj Foŭlera fiksavalisia ŭ Amierycy i Azii. U Jeŭropie było tolki 16 vypadkaŭ u Čechii ŭ 1962—1965 hadach. Amioba žyvie ŭ vadzie pry tempieratury ad 25 da 32 hradusaŭ. Kali jana traplaje ŭ nos, to dabirajecca da mozha pa niuchalnym niervie.
Trapiŭšy ŭnutr, amioba litaralna źjadaje kletki mozha, a taksama vyklikaje zapaleńnie, što pryvodzić da stanu, jaki zaviecca niehleryjazam, abo pieršasnym amiobnym mieninhaencefalitam (PAM). Pieršyja simptomy ŭklučajuć mocnyja hałaŭnyja boli, vysokuju tempieraturu i młości, jakija paśla chutka pierachodziać u takija nieŭrałahičnyja prablemy, jak kurč, halucynacyi i koma.
Z momantu adkryćcia amioby ŭ 1960-ch hadach u ZŠA było zarehistravana kala 150 vypadkaŭ PAM, štohod rehistrujecca da piaci vypadkaŭ. Ale śmiarotnaść ad hetaj infiekcyi składaje bolš za 97% paśla źjaŭleńnia simptomaŭ, pryčym śmierć zvyčajna nastupaje na praciahu dvuch tydniaŭ paśla zaražeńnia.
Hety apošni vypadak źjaŭlajecca pieršym zarehistravanym vypadkam inficyravańnia N. fowleri ŭ hetym hodzie i pieršym vypadkam, źviazanym z vodapravodnaj vadoj, jaki zadakumientavany ŭ Fłarydzie, paviedamlaje Gizmodo. Heta taksama pieršy vypadak u ZŠA, zarehistravany zimoj, kali amioba zvyčajna ŭpadaje ŭ śpiačku.
Miarkujecca, što bolšaść vypadkaŭ zaražeńnia N. fowleri zdarajecca, kali vada traplaje ŭ nos padčas kupańnia ŭ naturalnych ciopłych presnavodnych asiarodździach, naprykład, u aziorach. Ale amioba moža vyžyć u sistemach pitnoj vady ci drenna chłaravanych basiejnach. Ułady Fłarydy kažuć, što jany vyśviatlajuć mahčymuju krynicu zaražeńnia vady. Kali jana budzie znojdziena ŭ miascovaj sistemie vodazabieśpiačeńnia, sistemu buduć pramyvać dezynfiektantami.
Stadyi žyćciovaha cykła niehleryi Foŭlera. Vyjava Wikimedia Commons
U ZŠA daŭno rekamiendujuć nie vykarystoŭvać vadu prosta z krana dla pramyvańnia nosa mienavita pa hetaj pryčynie. Dla pramyvańnia pazuch rekamiendujecca vykarystoŭvać tolki dystylavanuju abo sterylnuju vadu, kali heta mahčyma, a kali vy ŭsio ž vykarystoŭvajecie vadu z-pad krana, to jaje treba kipiacić nie mienš za adnu chvilinu. Taksama varta paźbiahać traplańnia ŭ nos vady padčas kupańnia abo płavańnia, asabliva ŭ aziorach i basiejnach.
čistota ubivajet