Łukašenka i Vienijamin. Fota: president.gov.by
Łukašenka sprabuje vykarystoŭvać «relihijnaść» u svaich intaresach.
Natalla Vasilevič zaŭvažaje, što navat u vierujučych z pratesnymi nastrojami jość punkty pierasiačeńnia z naratyvami, jakija prasoŭvaje Łukašenka.
«Heta pytańni abortaŭ, tradycyjnaj siamji, ŁHBT, — kaža jana. — Užo paśla 2020-ha toj ža mitrapalit Kandrusievič, jakoha ŭłady vyhnali z krainy za jaho pazicyju suprać dziaržaŭnaha hvałtu, biezzakońnia, u 2021 hodzie, tolki-tolki viarnuŭšysia z vyhnańnia, źviarnuŭsia da kišennaha łukašenkaŭskaha Usiebiełaruskaha narodnaha schodu z prapanovami pa źmienach u Kanstytucyju, i šerah idej z hetych prapanovaŭ sapraŭdy adpaviadali tym źmienam, jakija prapanavaŭ u novuju Kanstytucyju i sam režym».
Takija temy dazvalajuć Łukašenku manipulavać cerkvami i carkoŭnym kiraŭnictvam.
«Mnie zdajecca, što cerkvam brakuje tut krytyčnaha myśleńnia, kab zrazumieć, što heta kłasičnaja manipulacyja, — ličyć Natalla. — Taki praces nazirajecca niedzie z 2012 hoda: dzieści ŭ hety pieryjad pradstaŭniki pratestanckich cerkvaŭ pierastajuć skardzicca na pieraśled. U nas tady, jak u ekśpiertaŭ pa svabodzie relihii, było pytańnie, ci značyć heta, što prosta pieraśledu bolš niama, bo ŭcisk i parušeńni pravoŭ usio roŭna praciahvalisia.
Vyvučeńnie tekstaŭ u pratestanckich časopisach i sacsietkach pakazała, što akurat tady pačynaje pašyracca antyzachodniaja rytoryka i maralnaja panika, kštałtu, lepš chaj budzie ŭ nas pravasłaŭny ateist i dyktatar, zatoje niama takoha maralnaha zaniapadu, jak u Jeŭropie».
Teołah dadaje taksama, što Łukašenka sprabuje abapiracca na ŭsie instutycyi, jakija dazvolili b jamu dać niejkuju lehitymnaść samomu sabie ci spryjali b zachavańniu ŭłady.
«Raniej, naprykład, važnuju rolu vykonvaŭ sport. Niekali sport navat bolš adyhryvaŭ rolu ŭ ideałohii, čym relihija. Ale i z-za taho, što mnostva spartoŭcaŭ vystupiła suprać režymu, i z-za taho, što asablivych pośpiechaŭ u sporcie niama, hetaja padporka stała zanadta chistkaj, Łukašenku daviałosia šukać čahości bolš stabilnaha, i na hetaje miesca pryjšła carkva», — ličyć Natalla Vasilevič.
Chacia chryścijanskija supolnaści i navat relihijnyja lidary taksama ŭ situacyi palityčnaha kryzisu niečakana dla režymu ŭźniali svoj hołas suprać hvałtu i biezzakońnia, dosyć chutka režym Łukašenki dabiŭsia, kab kiraŭnictva cerkvaŭ u Biełarusi było źmienienaje na łajalnych ijerarchaŭ, i cerkvy pierastali być niebiaśpiečnymi.
«Z-za taho, što carkva — ijerarchičnaja struktura, kiravanaja źvierchu ŭniz, tam lahčej naładzić unutrany kantrol», — adznačaje teołah.
Łukašenku ŭ Spasa-Praabraženskim chramie na Vialikdzień u 2023-m. Fota: BiełTA
U Łukašenki svajo ŭspryniaćcie Boha. Jon ličyć, što Boh — heta niejkaja zvyšnaturalnaja siła, jakaja słužyć jamu samomu, apraŭdvaje jaho dziejańni.
«Dumaje, što jon hetaj siłaj navučyŭsia manipulavać hetak ža, jak i cerkvami.
Tut pracuje mahičnaja łohika: Boh jak mašynka, treba skazać pravilny zaklon, pravieści mahičnaje dziejańnie ci abrad, i atrymlivaješ patrebny vynik, prynamsi psichaterapieŭtyčny — zaspakojvaješ sumleńnie. Tak u staražytnaści zababonnyja kniazi budavali cerkvy paśla taho, jak ździajśniali žudasnyja złačynstvy. Taki miechanistyčny padychod dla režymu dziejničaje z cerkvami. Na jaho dumku, z Boham možna damovicca», — tłumačyć Vasilevič.
Teołah adznačaje, što Łukašenku praściej pracavać navat nie prosta z pravasłaŭnymi, a z «pravasłaŭnymi ateistami».
«U viernikaŭ u sistemie kaardynat Boh staić vyšej za Łukašenku, viera časta jość tym unutranym stryžniem čałavieka, jany viedajuć, što možna rabić, a što hrech. I hatovyja achviaravać biaśpiekaj, niejkimi štodzionnymi intaresami dziela praŭdy, dziela svajoj viery.
Pry hetym my bačym, što časta relihijnyja ludzi naadvarot źjaŭlajucca vialikimi hrešnikami i mohuć znajści apraŭdańnie lubomu svajmu złu. Relihija moža być vyzvaleńniem, prynosić imknieńnie da spraviadlivaści, praŭdy. I moža być čymści advarotnym, krynicaj hvałtu i chłuśni.
Suprać pieršych režym vajuje hvałtam, sprabujučy ich złamać i navat źniščyć, bačyć u ich vorahaŭ. Druhija ž — heta jakraz elektarat Łukašenki. Dumaju, što Łukašenka bačyć, što relihijnyja ludzi čaściej paddajucca manipulacyjam, prapahandzie, što jość niejkija knopački, na jakija možna naciskać, kab prymusić ludziej rabić niejkaje zło praz toje, što jany vierać u ijerarchiju, u načalstva», — razvažaje Natalla.
Z druhoha boku, čałaviek, u jakoha mocnaja jevanhielskaja viera, stanie ŭ pieršuju čarhu pryznavać aŭtarytet Boha, tamu jon nie budzie padparadkoŭvacca ijerarchii.
Jon hatovy iści suprać «načalstva» dziela pasłuchmianaści Bohu.
Natalla Vasilevič padkreślivaje, što carkva — instytut hramadzianskaj supolnaści, tamu ŭ Novaj Biełarusi jaje pieraŭładkavańniem pavinna budzie zajmacca nie dziaržava, a sama carkoŭnaja supolnaść.
«Z boku dziaržavy isnuje adzin miechanizm rehulavańnia relihijnaj śfiery — zabieśpiačeńnie svabody relihii i pierakanańnia zhodna ź mižnarodnym pravam i standartami. Dziaržava prymaje na siabie abaviazacielstvy, harantavać hetuju svabodu biez anijakaj dyskryminacyi. Kali heta budzie, to praces pieraŭładkavańnia budzie ŭ supolnaściach adbyvajecca samastojna, biez udziełu palitykaŭ. Ciešyć, što demakratyčnyja siły heta razumiejuć», — padsumoŭvaje jana.
Čytajcie taksama:
Teołah prakamientavała prapanovu Kačanavaj arhanizoŭvać prytułki dla dziaciej pry manastyrach
«Jana ŭ pastajannaj malitvie». Pryjšła viestačka ad Aleny Hnaŭk
«I tut ja vyjšaŭ ź siabie». Na błasłavieńnie Papy Franciška prynieśli sabaku
