Džaścin Teru (u roli Džordža Lidzi) i Vudzi Charelsan (u roli Hovarda Chanta) u sieryjale «Santechniki Biełaha doma». Fota: Fił Karuza / HVO
«Santechniki Biełaha doma» — nie pieršaja sproba ekranizavać tak zvany «Uoterhiejcki skandał» — raźbiralnictva supraćzakonnaj sproby ŭstanavić pryłady dla prasłuchoŭvańnia ŭ štab-kvatery Demakratyčnaj partyi ŭ Vašynhtonie padčas prezidenckaj vybarčaj kampanii 1972 hoda. Samy viadomy film pa hetych padziejach — «Usia prezidenckaja rać» 1976 hoda, taksama jość niekalki dakumientalnych stužak, siarod jakich šaścisieryjny dakumientalny sieryjał ad History Channel. Hod tamu vyjšaŭ mini-sieryjał «Haźlit» z Džulijaj Robierts.
Što ž zdaryłasia? 17 červienia 1972 hoda, u razhar vybarčaj kampanii palicyja aryštavała piać čałaviek, jakija pranikli ŭ pamiaškańnie štab-kvatery Demakratyčnaj partyi ŭ vašynhtonskim haściničnym kompleksie Watergate. Akramia dvuch mini-mikrafonaŭ, pry ich byŭ nabor admyčak i 5300 dalaraŭ. Paźniej stała viadoma, što asoby, jakija ŭčynili supraćzakonnyja dziejańni, źviazanyja sa štabam dziejnaha na toj momant prezidenta Ryčarda Niksana, jaki byŭ respublikancam i kankuravaŭ z pradstaŭnikom Demakratyčnaj partyi.
Apieracyju spłanavali i ažyćciavili Džordž Hordan Lidzi (ahient FBR i akcior), jaho padnačaleny Hovard Chant (aficer raźviedki i piśmieńnik) i načalnik biaśpieki Džejms Makkord, a taksama nabranyja Lidzi i Chantam ahienty — u asnoŭnym amierykanskija kubincy.
Dalej byŭ šerah niaprostych raźbiralnictvaŭ, jaki skončyŭsia aryštam vialikaj kolkaści ludziej i adstaŭkaj prezidenta Niksana — heta adziny za ŭsiu historyju ZŠA vypadak, kali prezident pryžyćciova spyniŭ vykanańnie abaviazkaŭ daterminova.
Usie filmy, źniatyja pra ŭoterhiejcki skandał, pryciahvajuć uvahu da roznych aśpiektaŭ hetaj padziei (naprykład, da publikacyi ŭ Washington Post, jakaja ŭskałychnuła hramadskaść, na padstavie danych ad tajnaj krynicy, abo vykradańnie žonki hienieralnaha prakurora ZŠA — u «Haźlicie» jaje syhrała Džulija Robierts). Ale «Santechniki Biełaha doma» najpierš hipiertrafujuć toj fakt, što vykanaŭcy spravy, tak zvanyja santechniki (bo praduchilajuć uciečki), zavalili apieracyju tamu, što byli zusim dla jaje nie prydatnyja. Hetaja nieprydatnaść razhorniecca pierad hledačom u poŭnym abjomie.
Lena Chidzi (u roli Doraci Chant, žonki Hovarda Chanta) u sieryjale «Santechniki Biełaha doma». Fota: Fił Karuza / HBO
Chant (Vudzi Charelsan), vyhnany z CRU paśla pravału apieracyi pa źviaržeńni Fidela Kastra, jakuju jon kuryravaŭ, piša biazdarnyja špijonskija ramany pad psieŭdanimam i viartajecca da sakretnych spraŭ tolki tamu, bo patrabujecca «sapraŭdny admarozak». A ŭładalnik raskošnych vusoŭ Lidzi (Džaścin Teru) u volny čas słuchaje dla natchnieńnia płaścinku z zapisami vystupaŭ Hitlera. Jasna, što kałarytnyja akciory ŭ hetych rolach buduć trymać hladackuju ŭvahu ŭvieś sieryjał.
Adnak pry hetym šmatlikija krytyki asudzili šabłonnaść i schiematyčnaść, navat karykaturnaść piersanažaŭ Chanta i Lidzi — i druharadnych piersanažaŭ taksama — u pryvatnaści, žonak hałoŭnych hierojaŭ. Stereatypnaść charaktaraŭ tak i nie daje hierojam paŭnavartasna raskrycca — navat za piacihadzinny sieryjał.
Jašče adzin niedachop — niepierakanaŭčaje bałansavańnie pamiž žanrami kamiedyi i dramy: tak, niečakany pierachod u piataj sieryi da dramatyčnych padziej paśla čatyroch sieryj satyryčnaha varjactva vyhladaje nie vielmi naturalnym, bo ŭ vyniku sieryjał nie vyhladaje ni pa-sapraŭdnamu vostraj satyraj, ni emacyjna kranalnaj dramaj.
Heta nie značyć, što «Santechniki Biełaha doma» nie vartyja prahladu: usio ž vialikaja kolkaść dobrych akcioraŭ nie daje hetamu šou pravalicca, da taho ž histaryčnyja interjery pakazanyja vielmi dakładna, a bolšaść scen syhrana pierakanaŭča. Mahčyma, sieryjał nie staŭ samaj vybitnaj historyjaj pra ŭoterhiejcki kryzis, ale jon prapanuje śviežy pohlad na histaryčnyja padziei — i heta nie sumny pierakaz.
Rejtynh sieryjała na sajcie recenzij Rotten Tomatoes: 71% ad krytykaŭ ź siaredniaj acenkaj 6,2/10 na asnovie 31 recenzii, 71% ad hledačoŭ.
Partał Metacritic: 60 bałaŭ z 100 na padstavie 18 ahladaŭ.
Vam taksama moža być cikava:
Silo («Schovišča»): Rebieka Fierhiusan u zmročnaj antyŭtopii pra čałaviectva, začynienaje ŭ bunkiery
«Kropli Boha»: chto b moh padumać, što sieryjał pra dehustacyju vina moža być zachaplalnym
