Fota: BiełTA
Anatol Łapo naradziŭsia ŭ 1963 hodzie ŭ vioscy Kułakoŭka Białynickaha rajona na Mahiloŭščynie. Maci vykładała movy ŭ škole, a baćka byŭ kiroŭcam u kałhasie. Niekali proźvišča Łapo (histaryčna — Łapa) nasiła pałova kułakoŭcaŭ. Prykładna ŭ 1973-1974 hady siamja Anatola pierajechała ŭ Mahiloŭ.
Žyćciovy šlach vybraŭ, jak zhadvaŭ sam Anatol Łapo, padčas terminovaj słužby na saviecka-tureckaj miažy ŭ Batumi, dzie raźmiaščaŭsia 37-y pahraničny atrad. Akurat ź miažoj jon vyrašyŭ źviazać svoj dalejšy los.
U 1986 hodzie jon skončyŭ Halicynskaje vyšejšaje pahraničnaje vajskova-palityčnaje vučylišča KDB SSSR imia Varašyłava pad Maskvoj. Prynaležnaść navučalnaj ustanovy da KDB nievypadkovaja, bo ŭ savieckija časy pamiežniki padparadkoŭvalisia «čekistam». U adroźnieńnie ad Biełarusi, dzie stvoranaje asobnaje pahraničnaje viedamstva, u Rasii savieckaja ijerarchija zachavałasia. Praŭda, zamiest KDB pamiežniki ciapier padparadkavanyja jaje pierajemnicy — Fiederalnaj słužbie biaśpieki.
Paśla skančeńnia vučoby praciahnuŭ słužyć u Zakaŭkazskaj pahraničnaj akruzie SSSR, dasłužyŭšysia da pasady namieśnika kamiendanta — načalnika štaba pahrankamiendatury ŭ Batumskim pahranatradzie. Karjerny rost pierarvaŭsia raspadam Savieckaha Sajuza, choć vojski jašče peŭny čas praciahvali achoŭvać kolišniuju savieckuju hranicu.
U 1992 hodzie viarnuŭsia ŭ Biełaruś, dzie niaźmienna pracavaŭ u Smarhonskim pamiežnym atradzie. U 2004 hodzie staŭ kamandziram atrada. Łapo vielmi hanaryŭsia stvoranym tut pieršym u krainie kinałahičnym centram. U suviazi z hetym varta adznačyć, što jahonaja dačka Nastaśsia zajmajecca raźviadzieńniem sabak parody chaski.
Čarhovuju adukacyju znoŭ atrymaŭ u Rasii, skončyŭšy ŭ 2001 hodzie Akademiju fiederalnaj pahraničnaj słužby. Za savieckim časam u Biełarusi svajoj profilnaj ustanovy dla navučańnia pamiežnikaŭ nie isnavała, ajčynny Instytut pahraničnaj słužby źjaviŭsia tolki ŭ 2010 hodzie.
U Pahraničnym kamitecie Łapo byŭ z 2008 hoda. U 2016-m jaho pryznačyli tam staršynioj zamiest vajskoŭca Leanida Malcava, jaki nie mieŭ nijakaha dačynieńnia da pahraničnaj słužby da svajho pryznačeńnia ŭ 2013 hodzie.
Uvieś hety čas Łapo zastavaŭsia małapubličnaj asobaj, zredku kamientujučy incydenty na miažy i płany svajho viedamstva.
Ale nahadaŭ pra siabie ŭ pierałomnym 2020 hodzie, kali kiraŭnik biełaruskich katalikoŭ, archibiskup Tadevuš Kandrusievič źviarnuŭsia niepasredna da jaho z pytańniem, čamu jamu nie dazvolili viarnucca na radzimu. Łapo tady patłumačyŭ hetuju vidavočnuju represiŭnuju mieru režymu Łukašenki suprać niełajalnaj Katalickaj carkvy tym, što pašpart archibiskupa pryznali niesapraŭdnym.
Anatol Łapo siarod biełaruskich siłavikoŭ u 2020 hodzie. Fota: «Puł pieršaha»
U kastryčniku taho ž hoda Anatol Łapo za viernuju słužbu razam ź inšymi siłavikami, kiraŭnikom dziaržbiaśpieki Ciercielem i ministram abarony Chreninym, atrymaŭ ad Łukašenki zvańnie hienierał-lejtenanta.
U studzieni 2021 hoda ŭkrainskija miedyja apublikavali byccam by pierachopleny śpiecsłužbami list staršyni Dziaržpahrankamiteta da rasijskaha FSB, u jakim jon zaprašaje rasijan «stvaryć sumiesnyja vyviedvalnyja pasty radyjoelektronnaj vyviedki i śpiecyjalnaj techničnaj vyviedki pahraničnych orhanaŭ Rasii na terytoryi Biełarusi z zadziejničańniem śpiecyjalnych techničnych srodkaŭ rasijskaha boku». Tady sapraŭdnaść taho źlivu padavałasia małavierahodnaj.
Letam 2021 hoda biełaruskija pamiežniki aktyŭna ŭklučylisia ŭ «hibrydnuju ahresiju» suprać sumiežnych krain Jeŭrasajuza, usialak spryjajučy niezakonnamu pierasiačeńniu miažy mihrantami, jakich admysłova zavozili ź Iraka, Siryi i Afhanistana. Biełaruski bok naŭmysna pravakavaŭ mihrancki kryzis u jakaści pomsty za ŭviedzienyja sankcyi. Kali jeŭrapiejskija krainy pačali stavić aharodžy ŭzdoŭž miažy, biełaruskija pamiežniki, nasupierak svaim abaviazkam, stali dapamahać mihrantam pieraadolvać ich.
Uvosień 2021 hoda, kali Łukašenka lataŭ z pryvatnymi vizitami da Pucina, śledam za im u Sočy čamuści byŭ kamandziravany i staršynia Dziaržpahrankamiteta Anatol Łapo. Usio heta adbyvałasia na fonie ściahvańnia da ŭkrainskaj miažy rasijskich vojskaŭ, što prykryvałasia sumiesnymi vučeńniami «Zachad-2021» uzbrojenych sił Rasii i Biełarusi.
U kancy 2021 hoda Anatol Łapo trapiŭ u sankcyjnyja śpisy ZŠA, Kanady, Jeŭrapiejskaha sajuza, a taksama šerahu inšych jeŭrapiejskich krain — za raźviazvańnie mihracyjnaha kryzisu.
Fota: BiełTA
Va ŭmovach užo padrychtavanaha ŭvarvańnia Rasii, jakaja pad vyhladam jašče adnych vajskovych vučeńniaŭ «Sajuznaja rašučaść — 2022» ściahnuła ŭ Biełaruś jašče bolš siłaŭ, Łapo adviali rolu «havarkoj hałavy». Pieravaročvajučy situacyju z noh na hałavu, jon roŭna za miesiac da rasijskaj ahresii kazaŭ, što «nikoli na našych miežach nie było takoj kancentracyi vojskaŭ sumiežnych dziaržaŭ» i što «my nikoli nie dumali, što naša paŭdniovaja susiedka [Ukraina] budzie siabie tak pavodzić». Ukrainski bok, pavodle jahonych słovaŭ, nahniataŭ isteryju i pavodziŭ siabie niedružalubna.
Tranślavaŭ jon taksama i fejki pra, naprykład, žadańnie Polščy zachapić biełaruskaha pamiežnika, dla praduchileńnia čaho jon dazvoliŭ stralać na paražeńnie.
24 lutaha 2022 hoda rasijskija vojski ŭvarvalisia va Ukrainu ź biełaruskaj terytoryi, prajšoŭšy biez anijakich ekscesaŭ i nieparazumieńniaŭ biełaruskuju miažu. Takoje mahčyma tolki ŭ vypadku, kali Pamiežny kamitet byŭ zahadzia papiaredžany.
Praz hod kiraŭnik pamiežnaj słužby Ukrainy Siarhiej Dajneka ŭ intervju raskaža pra svaju apošniuju sustreču z Łapo 19 lutaha:
«Moj kaleha zapeŭniŭ, što hetaha [ŭvarvańnia z terytoryi Biełarusi] dakładna nie moža być. Ale pa jaho reakcyi ja bačyŭ, što jon chłusić. Heta była apošniaja sustreča i apošniaja razmova ź im. Ja daŭ jamu pasłuchać siakija-takija materyjały, pierachop razmoŭ rasijskich vajskoŭcaŭ. Jon źbialeŭ, potym staŭ čyrvonym, potym zialonym, abiacaŭ, što dakładzie ŭ hety ž viečar Łukašenku. Nu, a dalej my ŭžo bačyli, što adbyvałasia».
U siaredzinie sakavika 2022 hoda, kali nastup na Kijeŭ pravaliŭsia, Dajneka pieradaŭ svajmu biełaruskamu kalehu 30 srebranikaŭ — takoj była płata Judzie za zdradu Chrystu pavodle Biblii. Juda ŭrešcie paviesiŭsia, Łapo zastaŭsia pracavać na svajoj pasadzie.
Siarhiej Dajneka pieradaje praź biełaruskaha pasła 30 srebranikaŭ svajmu biełaruskamu kalehu Anatolu Łapo
Jon praciahnuŭ chłusić u tym liku baćkam sałdat pra situacyju na ŭkrainskaj miažy, vinavaciačy Ukrainu ŭ pravakacyjach, choć u adkaz na poŭnamaštabnaje ŭvarvańnie na terytoryju Biełarusi nie prylacieŭ nivodny ŭkrainski snarad.
Aburyła i abraziła Łapo navat toje, što ŭkrainski bok vyviesiŭ na miažy pobač sa svaim ściaham jašče i biełaruski bieła-čyrvony-bieły ściah, jaki jon u duchu ludajedskaj łukašenkaŭskaj prapahandy nazvaŭ «bečebešnaj anučaj».
Ciažka ŭjavić, što moža dyskredytavać kiraŭnika pamiežnaj słužby bolš, čym jaje vidavočnaja «dziravaść», kali jaje tudy-siudy mohuć pierasiakać i natoŭpy mihrantaŭ, i vajskovaja technika inšaj krainy. Zrešty, sama miaža Biełarusi — paniaćcie śpiecyfičnaje. Hranica z Rasijaj nijak nie achoŭvajecca i nie kantralujecca. Faktyčna majem nie miažu Biełarusi, a zachodniuju miažu «Sajuznaj dziaržavy».
U lutym 2023 hoda Łapo razam z adyjoznymi prapahandystami i siłavikami ŭklučyli ŭ t. zv. «Kamisiju pa viartańni źbiehłych».
Fota: BiełTA
Dasłužyŭ Anatol Łapo da 60 hadoŭ. Ledź paśpieli 28 maja aznačyć Dzień pamiežnika, jak praź dzień byŭ pryznačany novy staršynia Pamiežnaha kamiteta — uradženiec Rasii i vypusknik toj samaj Akademii FSB Kanstancin Mołastaŭ, a Łapo zvolnieny ŭ zapas. Mołastaŭ kiravaŭ u Hrodnie ŭ čas, kali tam ažyćciaŭlałasia ataka mihrantami na Polšču i Litvu.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»
