Kali na pačatku śniežnia, praz dva miesiacy paśla atrymańnia litaraturnaha Nobela, Archan Pamuk prylacieŭ u Turcyju, u aeraporcie jaho vitali sotni prychilnikaŭ, a ŭsie ŚMI kazali pra pryjezd “syna narodu”.
Naprykancy studzienia, dva tydni paśla zabojstva nacyjanalistam armianskaha žurnalista Hranta Dzinka, Pamuk pakidaŭ Turcyju ŭ śpiešcy i biaz šumu. Z taho času piśmieńnik, hetak ža jak i Dzink, nienavisny ŭ nacyjanalistyčnych kołach, maŭčyć.
Jon admianiŭ zaplanavanaje na luty turne pa Niamieččynie, dzie žyvie najbolšaja ŭ Eŭropie dyjaspara turkaŭ (3 młn.). Tureckija i niamieckija ŚMI pisali, što pryčynaj raptoŭnaj źmieny planaŭ była infarmacyja pra zamach, što rychtujecca na laŭreata ŭ Niamieččynie. Kolki dzion da taho Jasin Chajal, jakoha abvinavačvajuć u zamovie zabojstva Hranta Dzinka, pahražaŭ u sudzie Pamuku, što toj budzie nastupnym.
U svaich knižkach Pamuk piša pra Turcyju i turkaŭ, jakija znachodziacca na viečnym razdarožžy pamiž Uschodam i Zachadam, sučasnaściu i adstałaściu. Piśmieńnik zakranaje sprečnyja dla turkaŭ temy – zabaronu musulmanskich chustak u škołach, supraćstajańnie śvieckich i relihijnych siłaŭ, niaŭmieńnie raskvitacca ź minułym.
Pamuk, jakoha ŭžo daŭno krytykujuć za brak patryjatyzmu, vyklikaŭ siarod nacyjanalistaŭ sapraŭdy mahutnuju chvalu abureńnia dva hady tamu, kali ŭ interviju švajcarskaj hazecie, kažučy pra vyniščeńnie turkami armianaŭ na pačatku XX st., zajaviŭ, što “zahinuŭ miljon armianaŭ i ni ŭ koha niama advahi kazać pra heta”. Za hetyja słovy jaho pryciahnuli da sudu, adnak sprava była spynienaja.
Vydaviec piśmieńnika śćviardžaje, što adjezd u ZŠA karotkačasovy, a medyi šukajuć sensacyi tam, dzie jaje niama. Adnak viadomy turecki publicyst Facich Ałtajli vyśvietliŭ, što Pamuk zabraŭ z svaich rachunkaŭ u Turcyi ŭsie źbieražeńni. Jon taksama razmaŭlaŭ z znajomymi Pamuka, jakim toj pryznavaŭsia, što baicca za svaju biaśpieku. “Jon kazaŭ, što pakidaje Turcyju i niachutka vierniecca dachaty”, — śćviardžaje Ałtajli.
Padčas svajho znachodžańnia ŭ Turcyi Pamuk byŭ pad achovaj palicyi. Z času zabojstva Dzinka takaja achova pryznačanaja ŭžo bolš jak tuzinu intelektuałaŭ.
