Były pasoł Šviecyi ŭ Biełarusi Stefan Eryksan ličyć, što adnoj z pryčyn niepraciahu jamu akredytacyi ŭ Biełarusi stała jaho aktyŭnaja pazicyja.Pra heta dypłamat zajaviŭ 2 kastryčnika, vystupajučy na stakholmskim forumie «Narod i abarona».
«Za siem hadoŭ pracy ŭ Biełarusi mnie ŭdałosia dabicca peŭnaj pazicyi i vyklikać peŭnaje razdražnieńnie svaimi kantaktami ź ludźmi, jakich ułady vielmi chacieli b marhinalizavać.Hetyja kantakty ja ličyŭ pryjarytetnymi», — cytuje Eryksana Šviedskaje radyjo.
Akramia taho, padkreśliŭ jon, aficyjny Minsk razdražniała i toje, što Šviecyja pravodziła dakładnuju palityčnuju liniju adnosna demakratyi i pravoŭ čałavieka ŭ Biełarusi jak na ŭzroŭni dvuchbakovych adnosinaŭ, tak i na ŭzroŭni Jeŭrasajuza.Šviecyja taksama ź`iaŭlajecca adnoj z tych krain, jakaja najbolš aktyŭna akazvaje padtrymku Biełarusi nie tolki ŭ halinie ekałohii, raźvićcia miascovaha samakiravańnia, ale i ŭ śfiery abarony pravoŭ čałavieka i svabodnaha słova.
«Imidž Šviecyi lepš ad hetaha nie staŭ, kaniešnie, ale sam naryŭ niezadavalnieńnia biełaruskich uładaŭ vyśpiavaŭ doŭha i, narešcie, prarvaŭsia, — skazaŭ Eryksan. — Stanoŭčy momant zdareńnia zaklučajecca ŭ tym, što da Biełarusi pryciahnuli ŭvahu».Pry hetym Eryksan nie ličyć, što incydent sa šviedskim samalotam i plušavymi miadźviedziami adyhraŭ hałoŭnuju rolu va ŭźniknieńni dypłamatyčnaha kryzisu pamiž Biełaruśsiu i Šviecyjaj.
Havoračy pra situacyju ŭ Biełarusi, Eryksan padkreśliŭ, što vialikaj prablemajpa-raniejšamu zastajecca najaŭnaść palitźniavolenych u krainie, a taksama tatalny kantrol nad biełarusami z boku ŭładaŭ.
Što da stanu kultury ŭ Biełarusi, Eryksan spyniŭsia na stanoviščy biełaruskaj movy ŭ krainie. Jon skazaŭ, što niekatoryja ličyli, što jon zanadta šmat uvahi nadavaŭ vyvučeńniu biełaruskaj movy. Dypłamat taksama adznačyŭ, što piśmieńniki i paety, jakija pišuć na biełaruskaj movie, adčuvajuć vialikija ciažkaści z publikacyjaj svaich tvoraŭ.
Havoračy pra biełaruskuju apazicyju, Eryksan padkreśliŭ, što ŭ Biełarusi nie isnuje apazicyi ŭ sapraŭdnym sensie hetaha słova. «Apazicyja nie moža isnavać i zajmacca palityčnaj dziejnaściu va ŭmovach takoha aŭtarytarnaha režymu, jak u Biełarusi. Takija palityki pavinny nazyvacca dysidentami, jakimi jany i ź`iaŭlajucca na samaj spravie», — skazaŭ dypłamat.
Eryksan taksama adznačyŭ, što niekarektna było b havaryć ab tym, što šviedskaje pasolstva ŭ Minsku «zakryta całkam i poŭnaściu».
«My viadziem z našymi biełaruskimi partniorami pieramovy ab našych dypłamatyčnych adnosinach, ale jak heta budzie raźvivacca, havaryć pakul jašče rana», — skazaŭ jon.
Adkazvajučy na pytańnie ŭdzielnikaŭ sieminara pra svoj ciapierašni status, Eryksan skazaŭ, što jon niekalki ŭ inšaj jakaści praciahvaje pracavać u Stakholmie ź biełaruskimi pytańniami, u tym liku z pytańniami demakratyzacyi.
Prakamientavaŭ jon i ekanamičnyja adnosiny pamiž Šviecyjaj i Biełaruśsiu.«Adno z abvinavačańniaŭ, prad`iaŭlenych mnie ŭ žniŭni hetaha hoda, zaklučałasia ŭ tym, što ja pieraškadžaŭ raźvićciu handlovych suviaziaŭ Šviecyi i Biełarusi, ja pieraškadžaŭ vychadu IKIEA na biełaruski rynak i hetak dalej. Usio heta nie treba, napeŭna, prymać usur`ioz. Ab`iomy ekspartu skłali ŭ 2011 hodzie 1,2 miljarda kron, impartu — bolš čym 1,1 miljarda. Rastuć hetyja ab`iomy pavolna, ale pastajanna», — skazaŭ Eryksan.
Adkazvajučy na pytańnie ab tym, što jon ličyć samym vialikim svaim dasiahnieńniem za siem hadoŭ pracy ŭ Biełarusi, Eryksan skazaŭ:
«Navat kali adbyŭsia, jak nam heta nazvać, dypłamatyčny kryzis, kali razhladać heta ŭ karotkaterminovaj pierśpiektyvie, to ŭ doŭhaterminovaj pierśpiektyvie ja pracavaŭ na spravu raźvićcia dobrych adnosinaŭ pamiž našymi krainami.Reakcyja režymu — heta adno, ale mnie zdajecca, udałosia danieści da bolšaj častki nasielnictva, za što vystupaje Šviecyja, čaho Šviecyja choča, žadańnie supracoŭnictva, jakoje z časam usio roŭna apyniecca na piarednim płanie».
Dypłamata abvinavacili ŭ destruktyŭnaj dziejnaści. U adkaz na heta šviedskija ŭłady zajavili, što nie prymuć novaha pasła Biełarusi, i rekamiendavali dvum supracoŭnikam biełaruskaha pasolstva pakinuć Stakholm.Biełaruska-šviedski kanflikt razhareŭsia paśla taho, jak 1 žniŭnia ŭłady Biełarusi paviedamili Šviecyi ab niepraciahu akredytacyi pasłu Stefanu Eryksanu.
8 žniŭnia MZS Biełarusi ab`iaviła pra adklikańnie ŭsich supracoŭnikaŭ biełaruskaha pasolstva ŭ Stakholmie i rekamiendavaŭ šviedskamu boku da 30 žniŭnia adklikać usich svaich dypłamataŭ ź Minska.
