Niamiecka-amierykanskaja hrupa navukoŭcaŭ pradstaviła mietaličny spłaŭ z efiektam pamiaci i nadzvyčaj doŭhaj tryvałaściu biez efiektu stomlenaści, piša BBC sa spasyłkaj na artykuł u časopisie Science.
Detal z novaha spłavu nikiela, tytanu i miedzi moža źmianić formu pad 10 młn raz i nie złamacca ad hetaha. Zvyčajnyja spłavy z efiektam pamiaci vytrymlivajuć u sotni i tysiačy raz mienš źmien formy.
Spłavy z efiektam pamiaci pry nahrevie adnaŭlajuć pačatkovuju formu, kali byli defarmavanyja ŭ chałodnym stanie. Detali z takich spłavaŭ vykarystoŭvajucca, naprykład, pry chirurhičnych apieracyjach: naprykład, stenty (sietčatyja trubki) z takich spłavaŭ mohuć być uviedzienyja ŭ kryvianosnyja sasudy i tam rasšyrycca razam z sasudam.
Zvyčajna ŭ takich spłavach kryštaličnaja rašotka adnaŭlaje formu praź miechaničnaje napružańnie, što ŭtvarajecca pry defarmacyi. Praz asablivy praces kryštalizacyi spłavu z prymieśsiu Ti2Cu atamy raźmiaščajucca tak, što majuć dźvie stabilnyja kanfihuracyi — i mohuć znoŭ i znoŭ miž imi «pieraklučacca» pry źniaćci nahruzki albo pry nahrevie.
U pryvatnaści, płaścinka płoščaj u 1 sm² i taŭščynioj mienš za 1 mm vytrymała 10 młn «pieraklučeńniaŭ». «Niastomny» spłaŭ trymaŭ navukoŭcaŭ za ekśpierymientam tydniami.
Z takoha spłavu možna vyrablać «kantralavanyja pavierchni» dla samalotaŭ, soniečnych batarej ci pratezaŭ serca, a toje i kampresary dla ladoŭniaŭ.
