Аднак адбыцца гэта можа толькі пры ўмове, калі Беларусь атрымае крэдыты ад усходніх сяброў і Міжнароднага валютнага фонду.
Цікавасць да валютнага рынку зноў пачала падагравацца ўсё вышэйшым курсам даляра ў дачыненні да беларускага рубля і заявамі кіраўніцтва краіны, закліканымі зрабіць праблему малазаўважнай і нязначнай. Пракаментаваць сітуацыю «Ежедневник» папрасіў былога старшыню Нацбанка Беларусі Станіслава Багданкевіча.
— Станіслаў Антонавіч, якія, на вашую думку, перспектывы дынамікі даляра на валютным рынку ў Беларусі?
— Калі лічыць з 1 студзеня 2011 года, то абвал на беларускім валютным рынку адбыўся прыкладна ў 2,7 разу. У пачатку года даляр каштаваў каля 3 тысяч беларускіх рублёў, цяпер — каля 8 тысяч. Але гэты абвал павінен дзесьці зафіксавацца. Калі ў Беларусь паступяць крэдыт «Сбербанка», крэдыт Ірана, Кітая, МВФ, то на ўзроўні 8–8,5 тысяч стабілізацыя курсу беларускага рубля ў дачыненні да даляра можа адбыцца. Але пры ўмове, калі ўлады здолеюць утрымаць рублёвую грашовую масу ў цяперашніх аб’ёмах, калі не будуць пашыраць крэдытаванне неэфектыўных дзяржпраектаў.
— Наколькі верагодная пагроза далейшых адміністрацыйных маніпуляцый на валютным рынку?
— Магчымасць адміністрацыйнага кіравання на валютным рынку з’явіцца, калі толькі з’явяцца вялікія вонкавыя рэсурсы.
Але без адміністрацыйнага кіравання стрымаць цяперашні курс магчыма пры ўмове правядзення эканамічных рэформаў.Бо падзенне ў 2,7 разу — велізарнае, і на гэтым узроўні ўтрымліваць курс рэальна.
— Як вы ставіцеся да нормы, згодна з якой продаж валюты ў Беларусі будзе ажыццяўляцца толькі з пашпартам?
— Я да такіх мераў стаўлюся адмоўна.
Гэта спроба паліцэйскай дзяржавы сачыць за кожным грамадзянінам з мэтай даведацца, колькі ён набыў валюты і на што выдаткаваў.Я разумею, што ўлады хочуць паспрабаваць не дапусціць скупкі валюты асобнымі грамадзянамі звыш іхных даходаў. І гэта прывядзе да таго, што малы бізнэс, які паказвае не ўсе свае фінансавыя паступленні ўладам, вымушаны будзе шукаць шляхі абыходу пашпартнага рэжыму. Таму ў прынцыпе гэта дрэнная практыка. Але калі ўлады на такім абмежаванні спыняцца, то я не бачу вялікай праблемы для абсалютнай большасці грамадзян Беларусі.
— Аднак прэзідэнт Беларусі сказаў на
— Як можна каментаваць такія заявы? Гэта як Надзея Ермакова паведаміла, што ў яе даляраў няма і яны ёй проста не патрэбныя.
Такія выказванні не вытрымліваюць крытыкі. Мы жывем у адкрытай краіне, адкрытым грамадстве. І хоць у нас таталітарная дзяржава, межы адкрытыя.
— На мінулым тыдні Нацбанк пачаў праводзіць валютныя інтэрвенцыі на дадатковай сесіі Беларускай
— Я лічу, што такія інтэрвенцыі — абавязак Нацбанка. Яны закліканыя не дапусціць спекуляцыйных ваганняў. Сёння падаецца шмат заявак, заўтра заявак няма. І цэнтральны банк павінен скупляць валюту. У іншы час — прадаваць яе. Іншая справа, што ўсё павінна быць пралічана, у межах невялікіх адхіленняў. Плюс з мінусам мусяць балансаваць.