Štotydzień karektarka «Našaj Nivy» zapisvaje typovyja pamyłki, jakija jana vypraŭlała ŭ artykułach reparcioraŭ i pazaštatnych aŭtaraŭ. Štosierady hetuju padborku jana rassyłaje supracoŭnikam.
Takim čynam my starajemsia ŭźniać kulturu movy.
Prablema ŭ tym, što sa škoły i ŭniviera ludzi vychodziać ź nietryvałymi viedami biełaruskaj. Da taho ž, daminacyja rasiejskaj movy ŭ haradskim asiarodździ, na radyjo i TV błytaje ludziej. Davodzicca ŭvieś čas nahadvać praviły.
My padumali, što hetyja pamyłki mohuć być cikavyja i čytačam, jakija vučać movu ci lubiać movu. Heta ž typovyja vypadki.
Siońnia tut sabranyja pamyłki za listapad. Ad nastupnaha tydnia takija padborki budziem vystaŭlać štotydzień.
Forma tłumačeńnia budzie minimalistyčnaj.
• Fiedzia – Fiedzjevy, Alena – Aleniny (da mužčynaŭ: -aŭ, -oŭ, -jeŭ, -avy, - jevy, jak Kupałavy, baćkaŭ, Źmitroŭ, da žančynaŭ – -in, -yny, jak babiny, ciotčyny, matčyny, Nadzieiny);
• Vjalikaje Kniastva Łitoŭskaje (usie słovy ź vialikaj litary);
• kardonny (a nie kartonny, jak u rasiejskaj movie);
• karani (mn.ł.) i kareńnie (adz.ł.) (a nie kareńni, bo kareńnie – zborny nazoŭnik, jon nie maje množnaha liku);
• «Tajota» (a nie «Tajota» – jak i Ńju-Jork);
• abłvykankama, harvykankama (kančatak u rodnym skłonie);
• interpał (internacyjanalnaja pałicyja);
• dyrektaraŭ, siabroŭ (pravilny nacisk u množnym liku, rodnym skłonie);
• ź pierad źbieham zyčnych z, s, dz, c, ž, š, dž, č —› sa: sa svaimi, sa šviedskaj;
• maršrutu, Kamitet dziaržkantrołju, kryzisu, rostu – rejsa (pravilnyja kančatki rodnaha skłonu);
• jarka-čyrvonaja (pišam praz złučok adcieńni koleru);
• Kionihsbierh (s, a nie z);
• Stoŭbcy (a nie Staŭbcy, jak u rasiejskaj);
• aŭtsajdar (pa novych praviłach, uviedzienych u časie apošniaj źmieny pravapisu, jak i lidar, kampjutar);
• nakont (= pra – prynazoŭnik, pišam jaho razam, a nie asobna);
• njavyśvietlenyja abstaviny (pieršy skład pierad naciskam);
• ź lotu (jak i z machu, z chodu);
• syšli z pradpryjemstva (pakinuli svajo miesca, pierajšli na inšaje) – zychodzić (hruntavacca, brać za asnovu) ź nieabchodnaści;
• bjeton, bjetaniravać;
• niejmavierny (a nie i);
• Ministerstva sielskaj haspadarki (nazvy ministerstvaŭ ź vialikaj litary);
• try razy na tydzień, pajechaŭ pa vypiŭku (a nie za vypiŭkaj);
• u Navakołasavje (Navakołasava – n.r.), jak i ŭ Hrodnie, Maładziečnie (u miesnym skłonie kančatak -je);
• ahienctva (a nie -stva);
• ałkahołju (kančatak u rodnym skłonie adzinočnaha liku, jak i ŭ inšych rečyvaŭ);
• trochvymierny;
• nižnjakámski;
• nazoŭniki m.r. na -a, -ja:
- nacisk na kančatku: Kuźmá, sudździa, staršynia → staŭ Kuźmoj, suddzjoj, staršynjoj;
- nacisk na asnovie: báćka, dziadula, mužčyna → staŭ baćkam, dziadułjem, mužčynam;
• varoty adčyniajucca;
• chram Pieramianieńnia Haspodniaha (lepš čym Praabražeńnia);
• vobłaść, ale abłaściej;
• uščuvać (a nie sč);
• biełaruska-ŭkrainski (złučok nie znak prypynku);
• zakònaprajekt, pòlitechničny (u 2-j častcy nacisk na 2-i skład, tamu O ŭ 1-j) – harnałyžny (u 2-j častcy nacisk na 1-y skład, tamu A ŭ 1-j);
• abodva mužčyny, ale abiedźvie žančyny i aboje jany – mužčyna i žančyna – išli…;
• bajavík – bajeviká (u pieršym składzie pierad naciskam pišam ja, ale kali pry skłanieńni nacisk źmiaščajecca, to ja mianiajecca na je);
• pjelmieni (niesłavianskaha pachodžańnia słova, tamu je nie pierachodzić u ja, jak i ŭ słovach baleryna, mietro);
• prystaŭka skančajecca na zyčny →padyšli, adyšli;
• prystaŭka skančajecca na hałosny → pajšli, vyjšli, pryjšli;
• pratestu, skandału, vizavaha režymu (kančatak rodnaha skłonu);
• abvinavačany – toj, kaho ŭžo abvinavacili, pryznali vinavatym;
• abvinavačvany – toj, kamu pradjavili abvinavačańnie, ale vina nie dakazanaja.
• Troki (a nie Trakaj), Vilnia (a nie Vilnius), Salečniki (a nie Šalčyninkaj), Hajnaŭka (a nie Chajnuŭka)
• subcitry, citry (a nie tytry).
