Hulnara Karymava, dačka prezidenta Uźbiekistana, była adnoj z samych upłyvovych asob u Centralnaj Azii. Letaś jana trapiła ŭ niałasku, ale zastavałasia aktyŭnaj u internecie – pakul piać tydniaŭ tamu raptoŭna i tajamniča nie zmoŭkła.
Niekalki dzion tamu žurnalistka Bi-Bi-Si Natalla Antełava znajšła ŭ paštovaj skryni doŭhi niaŭciamny list. «Ja pad mocnym psichałahičnym ciskam, mianie źbivali, usie maje ruki ŭ siniakach», — havorycca ŭ adnym z radkoŭ. Inšy abzac apisvaje žyćcio pad chatnim aryštam, štodzionnyja pahrozy i pastajanny nahlad z boku palicyi.
List byŭ adpraŭleny z Uźbiekistana, adnoj z samych izalavanych i represiŭnych dziaržaŭ śvietu, razam z zapiskaj ad «čałavieka, jaki sprabuje adnavić spraviadlivaść». Ananim śćviardžaje, što list byŭ pieradadzieny jamu tajemna, ale padrabiaznaściaŭ nie raskryvaje.
List nie padpisany, ale ekśpierty-hrafołahi, paraŭnaŭšy počyrki, śćviardžajuć, što aŭtarkaj z vysokaj dolaj vierahodnaści źjaŭlajecca Hulnara Karymava, jakuju niekali ličyli budučaj pierajemnicaj svajho baćki — prezidenta Uźbiekistana Isłama Karymava. Na karyść hetaj viersii śviedčać taksama ŭzrovień daśviedčanaści i mudrahielisty styl aŭtara lista.
Frahmient lista i ŭzor počyrku Hulnary Karymavaj
«Jakaja ž naiŭnaja ja była, miarkujučy, što ŭ hetaj krainie isnuje zakon», — piša jana.
U dypłamatyčnaj pierapiscy, apublikavanaj WikiLeaks, Karymavu nazyvali «kryminalnaj baranesaj» i «samym nienavisnym čałaviekam» va Uźbiekistanie. Apošnija 14 miesiacaŭ jana publikavała tvity pra svoj kanflikt z baćkam i nastupstvy hetaha kanfliktu: zakryćcio biźniesu i telekanałaŭ, dabračynnych fondaŭ i aryšty jaje nabližanych.
Paśla padzieńnia svajoj impieryi Karymava stała adkryta krytykavać klučavyja fihury režymu, asabliva šefa biaśpieki jaje baćki Rustama Inajatava, jakoha jana abvinavačvaje ŭ sprobie zachopu ŭłady ŭ krainie.
U krainie, dzie ŚMI i internet padviarhajucca cenzury, jaje tviter byŭ biascennaj krynicaj infarmacyi, pra jakuju raniej možna było tolki zdahadvacca. Ale 16 lutaha jana zmoŭkła. Z taho času akaunt Karymavaj zabłakavany.
Čałaviek z zaviazanymi vačyma
Apošni tvit Karymava apublikavała za dzień da taho, jak uźbiekskaja palicyja šturmavała raskošnyja apartamienty ŭ Taškiencie. Tam była aryštavanaja hrupa ludziej, jakich raniej palicyja i kranuć by nie advažyłasia. List źmiaščaje infarmacyju ź pieršych ruk ab hetaj palicejskaj apieracyi.
«Što strašniej za ŭsio, niemahčyma zastavacca čałaviekam, kali za taboj naziraje kamiera, kali navokał uzbrojenyja ludzi i kali ty znachodzišsia ŭ depresii, bačačy ŭsio, što adbyvajecca vakoł. Śpiecnaz na dachu, pieratrus asabistych rečaŭ, vybityja vokny, i horš za ŭsio — čałaviek z zaviazanymi vačyma, jakoha ciahnuć pa padłozie», — havorycca ŭ liście.
«Čałaviek z zaviazanymi vačyma» jak miarkujecca, moža być Rustamam Madumaravym, biznes-partnioram Karymavaj i, pa najaŭnych źviestkach, jaje bojfrendam. Jon byŭ aryštavany ŭ tuju noč razam z dvuma bližejšymi paplečnikami Karymavaj. U toj ža dzień im byli pradjaŭlenyja abvinavačvańni ŭ rastracie majomaści, niavypłacie padatkaŭ, niezakonnym zachoŭvańni zamiežnaj valuty i admyvańni hrošaj.
U frahmientarnym, časam błytanym liście Karymava apisvaje, što adbyvałasia ŭ apošnija niekalki tydniaŭ: «sotni, užo moža być i tysiačy» jaje paplečnikaŭ i byłych słužačych padvierhlisia pahrozam i byli aryštavanyja.
Hłamurnaja viaźnica
Karymava kaža, što pryčynaj izalacyi stała toje, što jana raspaŭsiudžvaje «niepatrebnuju praŭdu». U jaje domie niama telebačańnia, internetu, telefona. I jana niepakoicca pra svaju dačku, jakaja chvareje.
Krynica ŭ Taškiencie, blizkaja da Karymavaj, paćviardžaje, što jana znachodzicca pad chatnim aryštam razam sa svajoj 16-hadovaj dačkoj Iman.
U liście Karymava abvinavačvaje svaju maci, siastru i niekatorych nabližanych baćki u vymahalnictvie, šantažy i katavańniach.
«Adzinaja pryčyna pieraśledu ŭ styli Pinačeta ŭ tym, što ja advažyłasia kazać pra rečy, pra jakija maŭčać miljony», — piša jana.
Ale mnohim nastup Karymavaj na ŭłasnuju siamju zdajecca prytvorstvam. Hulnara doŭhi čas była «hłamurnym tvaram» režymu, jaki siońnia krytykuje. Jana vałodała vielizarnaj biźnies-impieryjaj, była samaj znakamitaj pop-zorkaj krainy (pad sceničnym imiem Huhuša), apiakunkaj mody, mastactvaŭ i dyzajnu, stvaryła ŭłasnuju parfumiernuju liniju, aktyŭna zajmałasia dabračynnaściu, a taksama była pradstaŭnicaj Uźbiekistana pry AAN u Ženievie.
U 2012 hrupa šviedskich žurnalistaŭ vyśvietliła, što šviedska-finskaja telekampanija TeliaSonera zapłaciła 300 miljonaŭ dalaraŭ u jakaści chabaru ŭ 2008 hodzie, kab patrapić na rynak mabilnaj suviazi Uźbiekistana. Heta stała najbujniejšaj u Šviecyi spravaj ab karupcyi, a Hulnara Karymava była ŭklučana ŭ śpis aficyjnych padazravanych.
Sama jana zaŭsiody admaŭlała svoj udzieł u spravie TeliaSonera, a ŭ liście znoŭ nastojvaje, što ataka na jaje była inicyjavanaja šefam biaśpieki baćki Inajatavym.
«Jana apisvaje siabie achviaraj, a svajho baćku — jak čałavieka, jakim manipulujuć», — skazaŭ Daniił Kisłoŭ, redaktar sajta Ferghana.ru.
Kisłoŭ upeŭnieny, što nichto, akramia samoha Karymava, nie moh addać zahadu źmiaścić dačku pad chatni aryšt ci zatrymlivać jaje bližejšych siabroŭ. Jon kaža, što takim čynam Karymaŭ žaleznaj rukoj karaje dačku za praźmiernaść jaje ładu žyćcia.
«Apošnija piatnaccać hadoŭ pakazali, što Karymava mienš za ŭsio chvaluje mižnarodnaja krytyka stanu pravoŭ čałavieka ŭ Uźbiekistanie, katavańni ŭ turmach, prymusovaja sterylizacyja ŭ dziaržaŭnych balnicach, dziciačaja praca na bavaŭnianych palach», — kaža Daniił Kisłoŭ.
Ale što sapraŭdy chvaluje Karymava, dadaje Kisłoŭ, dyk heta toje, što reputacyja Hiulnary jak «kryminalnaj baranesy» nanosić straty Uźbiekistanu z punktu hledžańnia pryvabnaści dla zamiežnych inviestycyj, prytok jakich jana ŭ apošni čas zdoleła manapalizavać. Kisłoŭ miarkuje, što aryšt byŭ sprobaj pakazać dačce, što va Uźbiekistanie tolki jon adzin prymaje rašeńni.
«Ja nikoli nie dumała, što takoje moža adbycca ŭ cyvilizavanaj krainie, jakoj pazicyjanuje siabie Uźbiekistan, — piša Karymava ŭ svaim liście. — Ale pry bližejšym razhladzie akazvajecca, što ŭsia hetaja miarzota, ŭsio, čamu ja raniej nie pavieryła i z čym paspračałasia b, adbyvajecca tut užo šmat hadoŭ».
Niahledziačy na toje, što tolki niamnohija zmohuć pavieryć u pieratvareńnie Karymavaj u pravaabaroncu, vidavočna, što list vykliča vialiki rezanans.
