Jość što kazać, niama kamu słuchać.
Prysłoŭje vielmi da miesca, kali pasprabavać padvieści vyniki sustrečy lidaraŭ hramadskich žanočych arhanizacyj, aktyŭnych u socyumie i palitycy žančyn ź vierahodnymi kandadatami na prezidenckich vybarach i biełaruskimi palitykami.
Na zaprašeńnie arahanizataraŭ sustrečy nichto z palityčnych zorak nie admoviŭsia.
U Viciebsk, dzie ładziłasia mierapryjemstva, mielisia pryjechać staršynia AHP Anatol Labiedźka, pradstaŭniki kamandy Siarhieja Kalakina, lidara Biełaruskaja partyi levych «Spraviadlivy śviet».
Asablivy byŭ u arhanizataraŭ raźlik na pryjezd i ščyruju razmovu ź pieršaj žančynaj, jakaja zmahajecca za prava stać kandydatam, Taćcianaj Karatkievič.
Pra jaje bačańnie praŭdy pra «žanočaje ščaście» biełarusak chacieli pačuć udzielnicy sustrečy, jakija pryjechali z roznych haradoŭ krainy.
Na žal, zmaharka za kresła prezidenta nie pryjechała. Analityki padkazali, što prahrama patencyjnaj kandydatki hiendarna niejtralnaja, tamu, mahčyma, sustreča nie adbyłasia.
Škada, u prahramie sustrečy asobnym punktam była paznačana tema: «Žančyna — žančynam!» i miełasia adbycca razmova pra zakony i miechanizmy ŭmacavańnia roŭnaści pamiž žančynami i mužčynami ŭ našaj krainie. Na kaho ž, jak nie na žančynu, u hetaj spravie spadziavacca.
Svajo abiacańnie vykanaŭ tolki spadar Labiedźka. Daśviedčany palityk vyklikaŭ ščyryja simpatyi aŭdytoryi.
Spadabaŭsia staršynia AHP i tym žančynam, chto bačyŭ jaho ŭpieršyniu. Siarod miljona pracoŭnych miescaŭ znojdiecca hodnaja praca i dla žančyn, pierakanaŭ prysutnych palityk. Strymanaja vietlivaja maniera viadzieńnia dyskusii na roŭnych z žančynami, ščyraje abmierkavańnie prablem adukacyi i achovy zdaroŭja, niama sumnievu, papoŭnili śpis jaho prychilnikaŭ.
Zvarot da kandydataŭ na vysokuju pasadu — heta ŭžo tradycyja, sproba nahadać ab balučych prablemach, jakija adčuvajuć štodzień našy žančyny.
Ad vybaraŭ da vybaraŭ hramadskija aktyvistki nahadvajuć u svaim pasłańni palitykam, što my, žančyny, važnaja i značnaja, najbolš adukavanaja i vysokaprafiesijnaja častka hramadstva. My, žančyny, składajem 53% nasielnictva krainy i amal 60% ad kolkaści vybarščykaŭ.
Adnak upłyŭ žančyn na pryniaćcie žyćciova važnych rašeńniaŭ abmiežavany na ŭsich uzroŭniach dziaržaŭnaha i hramadskaha žyćcia. Vielmi daloka znachodziacca žančyny ad tych miescaŭ, dzie jość hrošy i dzielicca biudžet. Va ŭmovach kryzisu, adznačyli vystupoŭcy, na žanočyja plečy ŭ pieršuju čarhu kładziecca ciažar prablem, źviazanych z adsutnaściu srodkaŭ na pabudovu žylla, paŭnavartasnaje charčavańnie, žyćciova važnyja leki i miedyčnaje absłuhovańnie, adukacyju dziaciej.
Žančyny nie miracca z hiendarnaj asimietryjaj rečaisnaści. Śviedčańnie tamu — vykarystańnie ŭmoŭ vybarčaj kampanii i zvarot da palitykaŭ. Prysutnym palitykam – Alenie Jaśkovaj, Antaninie Kavalovaj, Uładzimiru Nieklajevu — zadavalisia pytańni, jakija stymuły praduhledžvajuć partyi dla załučeńnia žančyn u palityčnuju dziejnaść. Ci možna razhladać sučasnyja demakratyčnyja partyi jak instrumient pazityŭnych źmien i hiendarnaha partniorstva?
Hučali i inšyja vostryja pytańni. Jak doŭha možna nie zaŭvažać dysbałans u raźmierkavańni pasadaŭ i apłacie pracy.
I tradycyjnaja tema pra chatniuju pracu. Heta što – važny ŭkład u ekanomiku krainy, ci praca biaspłatnaja i tolki žanočaja?
Apošni zakon «ab darmajedach» zaśviedčyŭ, što nakirunak dumak ułady jakraz u bok pavieličeńnia dyskryminacyi siamji i žančyny.
Dźvie apošnija temy kranajuć, što nazyvajecca, «za žyvoje». Kožny z nas — pacyjent i viedaje, što biaspłatnaja dastupnaja miedycyna — adzin vialiki mif.
Žabractva i nieprafiesijanalizm sistemy achovy zdaroŭja, nizki ŭzrovień i abmiežavanaść dostupu da jakasnych miedycynskich pasłuh vymušajuć hałosna kazać pra prablemu achovy zdaroŭja jak prablemu nacyjanalnaj biaśpieki,
tamu što jana tyčycca kožnaj siamji i kožnaha čałavieka piersanalna. Ludzi nie biez padstaŭ ličać, što miedycyna ŭ sučasnym stanie ŭjaŭlaje niebiaśpieku dla žyćcia. Niedaskanałaja dyjahnostyka, pahadziŭsia z prysutnymi sp. Labiedźka, sapraŭdy pahražaje žyćciu čałavieka. Byccam biaspłatnaja miedycyna – šyrokaje pole dla karupcyi.
Šmat narakańniaŭ prahučała ŭ adras sistemy adukacyi. Žyćcio daŭno źmianiłasia, adukacyja ž u asnoŭnym zachavała saviecki vyhlad, ale stała płatnaj i darahoj.
Prahramy navučańnia nie adpaviadajuć sučasnym patrabavańniam, dezaryjentujuć maładoje pakaleńnie.
Źmiest padručnikaŭ pa humanitarnych dyscyplinach maje prarasijski prynižalny dla nacyjanalnaj hodnaści biełarusaŭ charaktar.
U śviatle novych hieapalityčnych pahroz padručniki patrabujuć pierahladu. Harotnaje stanovišča hetych važnych dla sacyjalnaha samaadčuvańnia śfier vyklikajuć ilvinuju dolu niehatyŭnych nastrojaŭ u hramadstvie.
Uźnikła pytańnie ab piensijnym uzroście. 55 hod sychodu na piensiju – heta dobra ci kiepska?
Zdavałasia b, adkaz adnaznačny. Heta dobra. Z adnaho boku, žančyny Biełarusi padychodziać da hetaha ŭzrostu z padarvanym zdaroŭjem. Praca napoŭnicu na rabočym miescy i chatniaja vachta, niajakasnaja, apošnim časam abyjakavaja da žančyn stałaha ŭzrostu miedycyna, prablemy starych baćkoŭ i darosłych, ale jašče nieŭładkavanych u žyćci dziaciej. A kali apošnija pastaralisia, to i ŭnukaŭ. I heta daloka nie poŭny bukiet prablem, jakija ablaplajuć žančynu da 55. Z druhoha — žyć na piensiju niemahčyma, a puha dla pracoŭnych – kantrakt — u 55 moža zaśvistać zusim blizka. Taki rańni piensijny ŭzrost — padstava dla zvalnieńnia. Jak tut być? Prablema patrabuje ŭvažlivaha šyrokaha abmierkavańnia.
Schod žančyn byŭ skiravany na abmierkavańnie nie tolki «sacyjałki».
Pra kłopat zachavańnia nacyjanalnaha doma ŭ sučasnych umovach pałymiana vystupiŭ pierad žanočaj aŭdytoryjaj Uładzimir Niaklajeŭ.
Sapraŭdy, pierakonvaŭ palityk prysutnych, usie astatnija prablemy značnyja, ale tolki častka hetaj hłabalnaj niebiaśpieki. Kali jość svoj dom, svaja kraina, ahulnymi namahańniami možna dasiahnuć dabrabytu.
U vyniku haračych emacyjnych razmoŭ pryjšli da vysnovy: žanočaja sacyjalnaja hrupa maje kałasalnuju kolkaść prablem, jakija patrabujuć adekvatnaha reahavańnia i rašeńnia.
