7-8 listapada biahučaha hodu ŭ Vilni adbyłasia kanferencyja «Vykliki «Ruskaha śvietu»: krytyka teoryi i praktyki «zachodnierusizmu». Suarhanizatarami kanferencyi vystupili: Partyja BNF, Instytut biełaruskaj historyi i kultury, Gudų Atstovybė Lietuvoje (Biełaruskaje pradstaŭnictva ŭ Litvie), Biełaruski kamitet salidarnaści z Ukrainaj.
Kanferencyja prajšła vielmi plonna. Dakładčyki vystupali nia tolki z tearetyčnymi razvažańniami, ale i vykazvali praktyčnyja idei taho, što možna supraćpastavić idei «Ruskaha śvietu», jakim čynam najlepš zabiaśpiečycca ad rasiejskaj prapahandy.
Doktar navuk Anatol Taras zasiarodziŭsia na 12 mitach zachodnierusistaŭ – tym, što z hodu ŭ hod paŭtarajuć rupary rasiejskaj prapahandy: ab adviečnym pamknieńni biełarusaŭ da ŭźjadnańnia z Rasiejaj, pra nianaviść biełarusaŭ da «polska-litoŭskich panoŭ», pra zabitaść biełarusaŭ i aśvietu, jakuju im dała Rasieja i h.d. Akreśleńnie hetych mitaŭ maje vialikaje značeńnie, kab supraćstajać manipulacyjam.
Redaktar sajtu «Histaryčnaja praŭda», kand. hist. navuk Ihar Mielnikaŭ apavioŭ ab interpretacyjach historyi Biełarusi sučasnymi zachodnierusistami, źviarnuŭ uvahu na nieabchodnaść stvareńnia ŭłasnaha histaryčnaha kantentu i jaho pašyreńnia, adznačyŭ važnaść stvareńnia pazytyŭnaha vobraza našaj historyi ŭ vačoch biełaruskaj dziaržaŭnaj elity.
Ekspert Niezaležnaha Instytutu sacyjalna-ekanamičnych i palityčnych daśledvańniaŭ Siarhiej Nikaluk asnoŭnuju ŭvahu nadaŭ charaktarystykam «Ruskaha śvietu» u sučasnaści. Śćvierdziŭ adsutnaść specyjalnych daśledvańniaŭ pa prablematycy Rasiei i mentalnaści jak biełarusaŭ, tak i rasiejcaŭ, što sparadžaje ciažkaści pry navukovym razhladzie pytańnia.
Kand. palit. navuk Iryna Cykuł z Nacyjanalnaha Universyteta ŭ Čarnaŭcach (Ukrajina) raspaviała, jakim čynam kancepcyja «Ruskaha śvietu» prysutnaja va Ŭkrainie i jakija heta prynosić nastupstvy. Adznačyła ciažkaści ź jakimi zmahajecca Ukrajina i jaje narod u časie vajny z prarasiejskimi ŁNR i DNR.
Kand. kulturalohii Iryna Šumskaja ź Biełaruskaha Dziaržaŭnaha Universytetu Kultury i Mastactvaŭ abaznačyła histaryčna-mitalahičnyja paraleli, jaki nazirajucca ŭ siońniašnich biełarusaŭ va ŭmovach cyvilizacyjnaha vybaru.
Alaksandr Stralcoŭ-Karvacki, namieśnik staršyni Partyi BNF akreśliŭ ideju, jakaja moža stać adkazam na kancepcyju neazachodnierusizmu siońnia. Takoj kancepcyjaj moža być viartańnie da karanioŭ, schavanych u Vialikim Kniastvie Litoŭskim: svabody asoby, samakiravańnie, viaršenstva prava, ale ŭsio heta taksama źviazanaje ź miascovymi relihijnymi i kulturnymi tradycyjami.
Ab niebiaśpiecy radykalnych, paramilitarnych rasiejskich arhanizacyjaŭ raspaviadaŭ Andrej Parotnikaŭ, kiraŭnik prajektu Belarus Security Blog.
Histaryčny i palityčny patencyjał zachodnierusizmu aceńvaŭ u svaim dakładzie kand. hist. navuk Andrej Kištymaŭ, vykładčyk ustanovy alternatyŭnaj adukacyi «Biełaruski kalehijum». Pratajarej Biełaruskaj Aŭtakiefalnaj Pravasłaŭnaj Carkvy a.Leanid Akałovič kazaŭ ab relihijnych aspektach zachodnierusizmu, ich upłyvie na kancepcyju «Ruskaha śvietu» siońnia.
Namieśnik staršyni Partyi BNF Ihar Lalkoŭ źviarnuŭ uvahu na stupień prysutnaści idejaŭ zachodnierusizmu ŭ biełaruskich medyjach, akreśliŭ koła navukoŭcaŭ i daśledčykaŭ, jakija iduć u farvatery hetych idejaŭ.
Praktyčnyja vyniki kanferencyi taksama dobryja. Byŭ naładžany praduktyŭny pracoŭny kantakt pamiž Partyjaj BNF, Instytutam biełaruskaj historyi i kultury, Biełaruskim kamitetam salidarnaści z Ukrainaj i Gudų Atstovybė Lietuvoje. Vynikam kanferencyi stała stvareńnie stała dziejučaj pracoŭnaj hrupy. Pieršym jaje zadańniem budzie skłaści plan kanferencyjaŭ da 2018 h., jaki budzie apublikavany ŭ śniežni hetaha hodu. Praduhledžvajecca paŭhadavy cykl kanferencyjaŭ.
